فرضیه ۶ : رونق و رکود اقتصادی بر اعتبار تحاری خالص در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران موثر است.
فرضیه ۷ : رونق و رکود اقتصادی بر سرمایه گذاری در دارایی ثابت در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران موثر است.
فرضیه ۸ : رونق و رکود اقتصادی بر سود سهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران موثر است.
فرضیه ۹ : رونق و رکود اقتصادی بر عملکرد در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران موثر است.
۱-۶-قلمرو تحقیق :
هر تحقیقی باید دارای قلمرو و دامنه مشخصی باشد تا تحقیق در تمامی مراحل تحقیق، بر موضوع تحقیق احاطه کافی داشته باشد.
۱-۶-۱-قلمرو موضوعی تحقیق:
این تحقیق به بررسی اثر چرخه های تجاری (وضعیت اقتصادی)، بر روش های تامین مالی و سرمایه گذاری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد .
۱-۶-۲-محدوده زمانی تحقیق:
موضوع های اجتماعی و همچنین مدیریت، (حتی اگر در زمان حال در جریان باشند) عناصری از گذشته را با خود دارند؛ هر آن چه امروز درباره آن پژوهش صورت می گیرد چیزی نیست که همین امروز رخ داده باشد؛ لذا لازم است اطلاعاتی درباره گذشته و محیط مورد پژوهش (گروه، سازمان و محله) به دست آورد وباید سازمان و انسان را یک ” موجودیت تاریخی ” دانست .
بنابراین شرح محدوده زمانی پژوهش از آن رو ضروری است که بررسی کننده نتیجه های پژوهش با توجه به دوره زمانی، درباره به کارگیری دست آوردهای پژوهش قضاوت می کند ( خاکی،۱۳۹۱، ۱۳۷ ) .

بنا بر مطالب پیش گفته پژوهش حاضر قلمرو زمانی از سال ۱۳۹۱-۱۳۸۲ را در بر می گیرد.
۱-۶-۳-قلمرو مکانی تحقیق:
تحقیق حاضر در قلمرو مکانی بورس اوراق بهادار تهران صورت گرفته است.
۱-۷- جامعه، حجم نمونه و روش نمونه گیری :
جامعه آماری این پژوهش را کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره ۱۰ ساله ۱۳۹۱-۱۳۸۲ می باشد.
زمانی که پژوهشگر افراد با ویژگی های خاص را با این فرض پیدا می کند که این ویژگی های متفاوت به طور سیستماتیک در کل جمعیت توزیع شده است و براین اساس “سهمی"درست ومناسب از افراد را بر می گزیند که نشان دهنده تغییرات ویژگی ها بوده ودر نهایت به یک نمونه نمایانگر ختم می شود از نمونه گیری سهمیه ای استفاده کرده است (خاکی ،۱۳۹۱، ۲۲۲).
بنابراین روش نمونه گیری این پژوهش نیز سهمیه ای می باشد. در این تحقیق از کل داده های در دسترس استفاده شده است، نخست تمام شرکت هایی که می توانستند در نمونه گیری شرکت کنند، انتخاب شدند؛سپس از بین کلیه شرکت های موجود شرکت هایی که واجد هر یک از شرایط زیر نیستند؛ حذف شده و در نهایت ۶۰ شرکت برای انجام آزمون انتخاب شدند. لازمه انتخاب شرکت ها، احراز شرایط زیر می باشد:
۱-شرکت هایی که سرمایه گذاری فعال درصنعت واسطه گری مالی نباشند.
۲-شرکت هایی که در دوره مورد بررسی توقف معاملاتی نداشته باشند.
۳-شرکت هایی که داده های آنها در دسترس باشد.
۴-پایان سال مالی این شرکت ها باید پایان اسفند ماه هر سال بوده و شرکت نباید در فاصله سال های مورد بررسی تغییر سال مالی داشته باشد.
۱-۸- ابزار تحقیق و شیوه گردآوری داده ها :
داده های تحقیق مورد نظر به وسیله روش کتابخانه ای و با بهره گرفتن از نرم افزار ره آورد نوین و داده های بورس جمع آوری می شود.
۱-۹- روش تحلیل داده ها:
در این تحقیق از آمار توصیفی برای توصیف جامعه و نمونه، استفاده شده است و از آمار استنباطی جهت تحلیل داده های مربوط به فرضیات به کار گرفته شده است.
۱-۱۰- جنبه ی نوآوری و جدید بودن تحقیق در چیست ؟
پژوهش های قبلی متغیر تامین مالی و چرخه های تجاری را به صورت مجزا از هم و در ارتباط با سایر متغیرها بررسی نموده اند این تحقیق بر آن است اثر چرخه های تجاری، یعنی شرایط اقتصادی رونق یا رکود را بر روش های مختلف تامین مالی نشان دهد. شرایط اقتصادی می تواند تاثیرات متفاوتی بر شرکت ها داشته باشد، مثلا در شرایط رکود انتظار می رود میزان رشد فروش، حاشیه سود، همچنین میزان سرمایه گذاری و یا تامین مالی شرکت ها کاهش یابد و در درون رونق عکس این موضوع رخ می دهد.
با توجه به این که تا کنون در ایران پژوهشی در این راستا انجام نشده است آگاهی از تغییر روش های تامین مالی با توجه به چرخه های تجاری، می تواند سرمایه گذاران و سایر تصمیم گیرندگان بازارهای مالی را در پیش بینی دقیق تر روش های تامین مالی در هر یک از دوره های رونق یا رکود اقتصادی یاری رساند.
۱-۱۲-تعریف واژه ها :
۱-۱۲-۱-چرخه های تجاری :
تعریف نظری : ادوار تجاری نوعی نوسانات با قاعده ی منظم در فعالیت های کلان اقتصادی کشورها است که عمدتاً بنگاه های تجاری سازماندهی می شود . یک چرخه با یک دوره رونق اقتصادی که همزمان در فعالیت های متعدد اقتصادی رخ می دهد شروع و به دوره رکود و انقباض منتهی می شود این سلسله تغییرات بارها و بارها تکرار می شوند ولی حالت منظم و دوره ای ندارند، به عبارتی مدت زمان ادوار تجاری ممکن است از یک سال، تا ده الی دوازده سال متغیر باشد . این چرخه قابل تقسیم به چرخه های کوتاه تر نیست (هادیان و هاشم پور،۱۳۸۲، ۷۴).
تعریف عملیاتی : منظور از چرخه تجاری در تحقیق حاضر دوره های رونق و رکود اقتصادی است که بطور کلی به عنوان وضعیت اقتصادی، در نظر گرفته شده است؛ که برای اندازه گیری آن از یک متغیر مجازی استفاده شده که برای وضعیت اقتصادی رونق از عدد ۱ و برای وضعیت اقتصادی رکود از عدد صفر استفاده شده است (پور حیدری وعالی پور،۱۳۹۰، ۷۹) برای تعیین دوران رکود و رونق اقتصادی از ۵ دوره ۲ ساله رونق و رکود در دهه ۸۰ در ایران استفاده شده است(زمان زاده،۱۳۹۲).
۱-۱۲-۲-تامین مالی وسرمایه گذاری:
تعریف نظری : سیاست های تامین مالی و سرمایه گذاری در شرکت های خصوصی ، به روش های داخلی و خارجی انجام می شود .
روش های تامین مالی داخلی :
سود انباشته به عنوان یک منبع داخلی مهم می باشد که برای تامین نیاز های مالی در شرکت ها استفاده می شود، همچنین بعضی شرکت ها با صدور سهام جدید، اقدام به تامین سرمایه می نمایند که در این روش دیگر نباید به باز پرداخت اصل و بهره وام بیاندیشند . روش دیگر تامین مالی داخلی بالا بردن وجوه نقد حاصل از فعالیت های عملیاتی و فروش دارایی های شرکت ها می باشد.
روش های تامین مالی خارجی :
این منابع در برگیرنده وجوه تحصیل شده شرکت از منابع خارج از شرکت و یا از طریق بازار های مالی مانند انتشار اوراق مشارکت و انواع استقراض از بانک ها و موسسات اعتباری می باشد. شامل استفاده از اعتبار تجاری ، بدهی های کوتاه مدت و بدهی های بلند مدت (کردستانی و نجفی،۱۳۸۹، ۷۶).
تعریف عملیاتی : در این پژوهش متغیرهای تامین مالی و سرمایه گذاری به صورت زیر تعریف شده است(ارمرود،۲۰۱۳).
بدهی کل از تقسیم جمع بدهی های کوتاه و بلند مدت و اعتبار تجاری، بر جمع کل دارایی های شرکت بدست می آید.
TD=کل دارایی ها/ (بدهی کوتاه مدت + بدهی بلند مدت + اعتبار تجاری)
بدهی بلند مدت از تقسیم بدهی های غیر جاری، بر جمع کل دارایی های شرکت بدست می آید.
LD= کل دارایی/ بدهی بلند مدت
بدهی کوتاه مدت از تقسیم تسهیلات مالی جاری دریافتنی بر جمع کل دارایی های شرکت بدست می آید.

چکیده
پایان نامه حاضر تحت عنوان « بررسی رویکردهای سیاسی اشعار محمد الفیتوری درصدد است تا به رویکردهای
سیاسی این شاعر و موضع گیری های وی پیرامون ملت آفریقا و سودان و کشورهای عربی بپردازد.
فیتوری ؛ نژاد ، دین ، زبان ، فرهنگ آفریقایی و عربی را از عوامل اساسی در ایجاد اتحاد ملت اسلامی می دانـد.
او به عنوان شاعری متعهد در برابر استعمار انگلیس و آمریکا با اندیشه های والای خود با آنان به مبارزه پرداخته و به بیداری مردم زمانه همت گماشته و چهره کریه استعمار را به مردم شناسانده است.
قصاید فیتوری تصویری از خشم ، پریشانی ، درد و رنج و آرزوهـای مـلت آفریـقا و عـرب و دعـوت به مبـارزه و
مقاومت و ایستادگی در مقابل استعمار است. ملت آفریقا و عرب رمز و رازهای خود را در اشعار فیتوری دیده اند لذا شعر او نزد آنها گرامی است.
مقدمه
سپاس بی حّد و قیاس ایزد توانا را سزاست که به وجود نامحدود خود انسان را آفرید و به نیروی
عقل و منطق او را بر سایر موجودات برتری بخشید ، درود نامحدود بر روان پاک سفیران الهی مخصوصاً به روح پرفتوح حضرت حتمی مرتبت و اوصیای گرامی او باد که برگزیدگان حقّند و راهنمایان خلق ( صَلَواتُ الله عَلَیهم اَجمَعین )
موضوع این رساله تحت عنوان « بررسی رویکردهای سیاسی اشعار محمد الفیتوری » است.
فیتوری در میان ملت آفریقا به ویژه کشورهای سودان و مصر و برخی دیگر از کشـورهای عـربی
زندگی کرده است. لذا از نزدیک با زندگی اعراب و آفریقاییان آشنا و درد و رنج آنها را لمس نموده و خود نیز از میان آنها بوده است. فیتوری در رویکردهای سیاسی خود به اشعار میهنی و ملی که پیرامون مسائل میهن خود یعنی سودان و آفریقا و دیگر کشورهای عرب و مشکلات سیاسی و اجتماعی که در جریان است و عشق انسان به وطن و امتش و همچنین عشق و فخر به دیگر ملیت ها و چهره های مبارز پرداخته و آنها را به تصویر می کشد. او در اشعار خود از تعابیر زیبا ، لطیف و پرمعنی و مؤثر استفاده نموده و به آنها رنگ عاطفی بخشیده تا توانایی تأثیر در جان های مردم را داشته باشد.
شعرهای او تصویری از وجدان مردم و بیان آرزوها و رؤیاهایـشان می بـاشد کـه رمـز و رازهـای
درونی آنها بوده است.
در آفریقا و سودان و دیگر کشورهای عربی ، مشکلات عـدیده ای چـون فـقر ، عقـب ماندگـی ،
تبعیض نژادی ، اوضاع نامناسب اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی و وجود استعمارگرانی چون عثمانی ، انگلیس و آمریکا ، آزاد مردان و آزاد اندیشانی چون فیتوری را وادار نموده و انگیزه داده است که با سرودن اشعار سیاسی ، ملی و میهنی و … رسالت خود را در معرض استعمارگران برپا داشته تا با بیداری و مقاومت و ایستادگی مردم مقدمات خروج آنها را از سرزمین های آفریقایی ، عربی و اسلامی فراهم نماید.
این رساله بدنبال آن است که با بـررسی رویکـردهای سیـاسی اشـعار فـیتوری ، بیـان دارد کـه
فیتوری به عنوان یکی از بزرگان شعر معاصر عرب به اشعار سیاسی ، ملی و میهنی پرداخته است و در این راه اهتمام فراوانی از خود نشان داده است.
اما از جمله مشکلاتی که طی نگارش این رساله با آن روبـرو بـودم کمـبود منـابع بـوده است به
گونه ای که با مراجعه به کتابخانه ملی ، مجلس شورای اسلامی ، دانشگاه تهران ، علامه طباطبایی ، دانشگاه گرمسار ، دانشگاه علوم رضوی مشهد و کتابخانه حضرت آیت الله مرعشی نجفی موفق شدم تنها به یکی از دیوانهای فیتوری به نام « اغانی افریقیا » دست یابم. هم چنین با مراجعه به سایت های مختلف نیز تنها گزیده هایی از اشعار وی را مشاهده نمودم. لذا با توجه به کمبود منابع ، از طریق برخی دوستان در سودان موفق شدم تا با دو اثر دیگر از فیتوری و یک موسوعه که پیرامون فیتوری نکاتی را بیان داشته بود آشنا شوم که در نگارش رساله مورد استفاده قرار گرفته است. عناوین سه اثر مزبور عبارت است از :

1. 1. الأعمال الشعریه للشاعر

1. 1. الاعمال الکامله

1. 1. موسوعه القبائل و الانساب فی السودان.

این رساله در پنج فصل نگاشته شده است :
فصل اول به کلیات تحقیق اختصاص دارد. فصل دوم تاریخ سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی و ادبی سودان را در دوره معاصر بررسی می نماید زیرا اوضاع سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی هر کشوری آینه ی تمام نمای ادبیات آن کشور است. فصل سوم به زندگی نامه ی شخصی و ادبی محمد الفیتوری می پردازد. فصل چهارم نگاهی به شعر سیاسی از آغاز تا دوره معاصر است که ما را با شعر سیاسی ، زبان شعر سیاسی و پیشینه آن آشنا می نماید. فصل پنجم که فصل پایانی رساله است به بررسی رویکردهای سیاسی اشعار محمد الفیتوری می پردازد. در این فصل به موضوعات سیاسی اشعار فیتوری اشاره شده است که عمده این موضوعات بیان مشکلات ، رنج ها ، فقر ، رؤیاها و آرزوهای مردم آفریقا ، سودان و کشورهای عربی می باشد و در انتها با نتیجه گیری به نگارش رساله پایان بخشیده ام.
در اینجا برخود لازم می دانم از همه کسانی که مرا در نگارش این رساله یاری رسانده اند تشکـر
نمایم : استاد محترم راهنما خانم دکتر لیلا قاسمی ، استاد محترم مشاور خانم دکتر کتایون فلاحی و سایر اساتید بزرگوارم جناب آقای دکتر حمزه احمد عثمان ، دکتر فالح ربیعی و دکتر خرسندی.
همچنین از برادر بزرگوارم جناب آقای مجتبی آشتیانی که زحمت ارسال کتب از سودان را برایم

به عهده داشتند و خواهرزاده ی عزیزم که زحمت جمع آوری مطالب از سایت های مختلف را کشیدند ، در ضمن از جناب آقای دکتر رمضانی نیز تشکر و قدردانی به عمل می آورم.
در پایان امیدوارم این پایان نامه سرآغازی برای بررسی بیشتر آثار فیتوری در میـان پژوهـندگان
عزیز باشد.
حمیدرضا ابراهیمی آشتیانی
تابستان ۱۳۸۹ هـ . ش
فصل اول
کلیات تحقیق
۱ – ۱– بیان مسأله
هر شاعری به اقتضای طبیعت خود به زادگاه و سرزمیـنی که در آنـجا رشـد کـرده است و عـمر
گذرانده و همچنین به اقوام و ملیت های دیگر که با آنها وحدت زبانی ، دینی و فرهنگی دارد ، علاقه مند می باشد لذا به طریقی که همان زبان گویای اوست احساسات درونی و علاقه مندی خود را نسبت به این موضوع بیان می دارد. شعرا زبان گویای ملت خود هستند و تمام تلاش خود را در بیدارسازی افکار عمومی به خرج می دهند ، شاعر با پرداختن به اشعار ملی ، قومی و سیاسی کشورش به واقعیاتی که در جامعه او وجود داشته یا وجود دارد می پردازد و از آنها یاد می کند و مردم را به بیداری و آزادی و مقاومت و پایداری دعوت می نماید و خود نیز با آنها احساس همدردی می کند.
پژوهش فوق پیرامون مسـأله ی « رویـکردهای سیـاسی اشعـار محـمد الفیتـوری » اسـت ، در
ایـن رساله به دنبال آنیم که رویکردهای سیاسی را در دیوان های فیتوری بررسی و بیان داریم که فیتوری یکی از شاعران معاصر عرب است که به موضوعات سیاسی در اشعار خود پرداخته و به آن اهتمام داشته و قصاید فراوانی در زمینه های سیاسی سراییده است.
۱ – ۲– پرسشهای تحقیق
۱ – ۲ – ۱ – سؤال اصلی
- چه موضوعاتی در اشعار سیاسی فیتوری بارزتر است ؟
- عواملی که موجب شد فیتوری به اشعار سیاسی بپردازد چیست ؟
۱ – ۲ – ۲ – سؤال فرعی
- اوضاع سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی و ادبی سودان چیست ؟
- شعر سیاسی چیست ؟ و پیشینه آن از دوره جاهلی تا دوره معاصر چگونه است ؟
- میهن پرستی و قومی گرایی چیست ؟
۱ – ۳– اهداف تحقیق
۱ – ۳ – ۱ – هدف اصلی تحقیق

یکسوساز می‌تواند تحریک قابل برنامه‌ریزی برای ژنراتور تولید کند.

پاسخ گذاری سریع دارد.
مبدل می‌تواند به عنوان یک جبران ساز هارمونیکی یا جبران سازی راکتیو عمل کند هنگامی که ظرفیت خالی در دسترس باشد.
معایب آن:
کنترل پیچیده آن که عملکرد آن به شناخت خوب از پارامتر های ژنراتور بستگی دارد که با حرارت و فرکانس تغییر می‌کند.
توان مبدل طرف استاتور باید ۵۰-۳۰ درصد بیشتر از توان نامی سیستم باشد. به عبارت دیگر مغناطیس کنندگی مورد نیاز ماشین را باید فراهم کند.
انواع دیگری از ژنراتور های استفاده شده در سیستم بادی وجود دارد.از قبیل:ژنراتور القایی از دوسو تغذیه بدون جاروبک ژنراتور رلوکتانسی متغیر و ژنراتور القایی دو سرعته.
۲-۴-۲-۳- ژنراتور القایی از دوسو تغذیه بدون جاروبک(BDFM)
ایده اتصال دو ماشین القایی با تعداد قطب‌های متفاوت در یک بدنه مشترک برای ایجاد یک ماشین را می‌توان بهLydall نسبت داد [۹]. این ماشین دارای دو استاتور بوده که روی یک بدنه مشترک سوار شده است. در (BDFM^[7]) سیم‌پیچ استاتور اول به شبکه متصل می‌شود و سیم‌پیچ استاتور دوم با یک مبدل الکترونیک قدرت به شبکه متصل می‌شود.چونBDFM جاروبک ندارد مورد توجه خاص برای جایگزینی توربین‌های بادی است که هزینه سرویس و نگه‌داری بالایی دارند و علاقه دارند جاروبک را حذف کنند.
شکل روتور و عملکرد آن چالش بزرگی از جنبه طراحی BDFM است.بطوری که عملکرد روتور مشخص کننده عملکرد کلی ماشین محسوب می‌شود.شکل(۲-۱۳) شکل اتصال BDFM وشکل (۲-۱۴) جزییات عملکرد آن را نشان می‌دهد.
شکل (۲-۱۳) نحوه اتصال BDFM
شکل (۲-۱۴) جزییات عملکرد BDFM
۲-۴-۲-۴- ژنراتورهای القایی دو سرعته
یک ژنراتور القایی قفسی با قابلیت تغییر قطب (معمولاً ۴ و ۶ قطب) بوسیله‌ی بعضی از کارخانه‌ها ساخته شده‌اند که توربین بادی را قادر می سازند تا در دو سرعت مختلف کار کند. در آنها از کنترل pitch و stall استفاده شده است. این نوع ژنراتور بازده توربین را در سرعت‌های کم باد افزایش می‌دهد.این ایده برای مزارع بادی بزرگ مناسب نیست چون قادر نیست شبکه راتغذیه کند [۸].
۲-۵- توپولوژی اتصال توربین‌های بادی در مزرعه بادی
عملکرد کلی یک مزرعه بادی بطور زیادی به نوع توربین نصب شده در آن و نحوه‌ی اتصال آنها به سیستم الکتریکی وابسته است.تعدادی از اشکال الکتریکی ممکن برای مزرعه بادی در شکل(۲-۱۵) نشان داده شده است[۱۰]. در شکل (الف ۲-۱۵)یک مزرعه بادی مجهز به مبدل الکترونیک قدرت نشان داده شده است که می‌تواند هم کنترل توان اکتیو وراکتیو در آن انجام گیرد و هم توربین‌های بادی آن می‌توانند در سرعت متغیر برای ماکزیمم کردن انرژی دریافتی و کاهش سروصدا و کاهش فشار های مکانیکی کار کنند.شکل(ب ۲-۱۵) یک مزرعه بادی با ژنراتور القایی را نشان می‌دهد.از یک STATCOMمی‌توان برای تهیه توان راکتیو مورد نیاز استفاده شود تا به کنترل ولتاژ کمک کند.برای انتقال توان مزارع بادی داخل دریا به مسافت‌های دور از خطوط انتقال DC استفاده می‌شود در انتقالDC ولتاژ پایین یا متوسط درمزرعه بادی به ولتاژDC بالا تبدیل می‌شود وتوانDC به سیستمی در ساحل دریا منتقل می‌شود تا در آن جا دوباره به ولتاژac تبدیل شود.این ساختار در شکل (د۲-۱۵) آمده است.
الف
ب
ج
د
شکل(۲-۱۵) انواع اتصال توربین‌های بادی در مزارع بادی
ساختار انتقالDC دیگری در شکل (ج۲-۱۵) نشان داده شده است که هر توربین بادی بطور مجزا مبدل الکترونیک قدرت دارد و این امکان را فراهم می‌کند تا هر توربین بادی در یک سرعت بهینه مجزا کار کند.مقایسه بین این چهار توپولوژی در جدول(۲-۱) آمده است.انواع دیگری از توپولوژی‌ها نظیر استفاده از ژنراتور سنکرون مغناطیس دایم و ماشین سنکرون تحریک میدانی نیز وجود دارد که سیستم‌های نشان داده شده در شکل‌های(ج۱۵-۲) و (د۱۵-۲) در آنها به کار می‌رود. در حالتی که ژنراتور چند قطب باشد گیربکس حذف می‌شود.
جدول(۲-۱) مقایسه بین انواع توپولوژی اتصال توربین بادی در مزرعه بادی

۱

۴۷/۰

۶۲/۱۳

۶۲/۱۳

۲

۴۳/۰

۴۲/۱۲

۰۴/۲۶

۳

۳۷/۰

۷۹/۱۰

۸۳/۳۶

۴

۳۶/۰

۳۳/۱۰

۱۶/۴۷

C
D
A
B

شکل۴-۸- نمودار پراکنش جمعیت های آویشن کوهی بر اساس مولفه های اول و دوم با بهره گرفتن از داده های حاصل از نشانگرهایISSR . 7(زنجان۳)، ۱۰(آذربایجان غربی۴)،۱۱(زنجان(۲)، ۲۱(کردستان۳)، ۲۲(قزوین۲)، ۲۳(کردستان۲)، ۲۷(قزوین۱)، ۴۷(لرستان)، ۵۰(زنجان۱)، ۵۱(تهران)، ۵۴(آذربایجان غربی۱)، ۵۶(کرمان)، ۵۸(کردستان۱)، ۶۷(آذربایجان غربی۲) و ۷۰(آذربایجان غربی۳).

۴-۴- تجزیه رگرسیون گام به گام بین صفات مورفولوژیک و فیتوشیمیایی با داده های مولکولی(ISSR)

۴-۴-۱- تجزیه رگرسیون گام به گام بین صفات مورفولوژیک و داده های ISSR به منظور معرفی آلل های آگاهی بخش

یکی از پارامترهای مهم در انتخاب متغیر، R² یا ضریب تبیین است که در واقع ضریب تبیین نشان می دهد که از کل تغییرات حاصل از Y چه سهمی مربوط به X است و هر چه این ضریب )تبیین) بزرگ تر باشد؛ به معنی این است که بیشترین رابطه بین Xو Y وجود دارد. در این تحقیق هر آلل که بیشترین میزان همبستگی با صفت مورد نظر را داشت مورد شناسایی قرار گرفت( جدول ۴-۱۵). آلل های IS2- 02 و IS7- 03 با صفت وزن تر بوته به ترتیب (۸۱/۰=r) و (۶۱/۰=r) بالاترین همبستگی را داشتند که این بیانگر آنست که این احتمال وجود دارد که یکسری از ژن های مسئول این صفت در نزدیکی این جایگاه ها قرار داشته باشند که در برنامه های اصلاحی اهمیت دارد. آلل های ۹۰۳-۱۱ و IS8- 04 با صفت تعداد رگه در کاسه بیشترین همبستگی به میزان (۵۰/۰=r) داشتند. در صفت عرض برگ بیشترین همبستگی با آلل های ۹۰۳- ۰۸ و IS5- 08 به میزان (۳۹/۰=r) مشاهده شد که این دو آلل نشانگر آگاهی بخش برای این صفت هستند. آلل IS10- 10 با صفت تعداد گل در گل آذین بیشترین همبستگی به میزان (۲۶/۰=r) بدست آمد. آلل های IS2- 05 و ۹۰۳- ۰۲ با صفت درصد قوه نامیه بالاترین همبستگی (۵۸/۰=r) بدست آمد، که این آلل ها می توانند به عنوان نشانگر آگاهی بخش برای این صفت باشند و از سوی دیگر تعیین ارتباط بین نشانگرهای مولکولی و صفات مورفولوژیک می تواند گامی موثر در استفاده از گزینش جمعیت های آویشن کوهی باشد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که از بین ۱۵ آغازگر استفاده شده در این تحقیق، آغازگرهای IS2،IS7 ، ۹۰۳ و IS8 با PIC به ترتیب ۳۱۱/۰، ۳۱۵/۰، ۳۱۷/۰ و ۲۵۸/۰ در بیان تغییرات فنوتیپی و فیزیولوژیکی جمعیت های آویشن کوهی مفید و موثر می باشند. در این ارتباط عبدالهی مندولکانی و همکاران) ١٣٨٩ (با بهره گرفتن از تجزیه ارتباط بر اساس رگرسیون چند متغیره در ۶٨ نمونه بادام زمینی، ١٢ نشانگر SSR را شناسایی کردند که حداقل با یکی از صفت زراعی مورد مطالعه مانند تعداد دانه در غلاف، طول دانه و عرض دانه مرتبط بوده و به عنوان نشانگرهای مثبت برای برنامه های گزینش به کمک نشانگر این صفات معرفی شدند. با تجزیه ارتباطی بین صفات مورفولوژیکی و نشانگرهایRAPD در آویشن دنایی توسط روستایی و همکاران )۱۳۸۸) نشان دادند که استفاده رگرسیون گام به گام بین ده صفت مورفولوژیکی با ۱۸۴ باند چند شکل RAPD.، در مجموع از بین ده صفت بررسی شده بیشترین R² مربوط به ۱۵ نشانگر بود که با صفت تعداد گل آذین صددرصد همبستگی نشان دادند.

در دسترس بودن تعداد بسیار زیادی از نشانگرها و صفات مورفولوژیکی می تواند به مطالعه تجزیه رگرسیونی بین این نشانگرها و صفات مورفولوژیکی کمک نماید. اکثر مطالعات تجزیه ارتباطی مبتنی بر لینکاژ، امکان ردیابی نشانگرهای مختلف مرتبط با صفات مورفولوژیکی را مقدور نموده است، ولی اغلب به دلیل فاصله زیاد بین نشانگر و صفت مورفولوژیکی، انتخاب به کمک نشانگر همراه(MAS) و همچنین جداسازی و همسانه سازی ژن مورد نظر را مشکل ساخته است و بعلاوه فقط از تعداد کمی ژنوتیپ به عنوان والد برای نقشه یابی ژن ها استفاده شده است. در سال های اخیر برای غلبه بر این مشکل از تجزیه رگرسیونی بین نشانگرها و صفات مورفولوژیکی استفاده شده است که نه تنها نقشه یابی ژن ها را با درجه اطمینان بالاتری ممکن می سازد، بلکه شناسایی مارکرهایی که در نقشه یابی مبتنی بر لینکاژ قابل ردیابی نبودند را مقدور می سازد (Neale and Savolainen, 2004 Roy et al., 2006;). در سیستم های گیاهی مطالعات اندکی در مورد تجزیه رگرسیونی نشانگرهای مولکولی و صفات مورفولوژیکی در گیاهان دارویی صورت گرفته است. از آن جا که شناسایی نشانگرهای آگاهی بخش در برنامه های اصلاحی گیاهان دارویی مفید به نظر می رسد.

۴-۴-۲- تجزیه رگرسیون گام به گام بین صفات فیتوشیمیایی و داده های ISSR به منظور معرفی آلل های آگاهی بخش

در تجزیه رگرسیون صفات فیتوشیمیایی و داده های مولکولی بیشترین همبستگی بین آلل ۸۲۶- ۱۰ و ۸۲۷- ۰۱ به ترتیب با صفات کامفن به میزان (۸۱/۰=r) و کایوفیلن اکساید به میزان (۵۲/۰+=r) بدست آمد (جدول ۴-۱۶) که این بیانگر آنست که این احتمال وجود دارد که یکسری از ژن های مسئول این ترکیبات در نزدیکی این جایگاه ها قرار داشته باشند. آلل ۹۰۳- ۰۶ با درصد اسانس به میزان (۳۳/۰=r)، آلل های ۸۲۷- ۰۳، IS1- 01 و IS3- 06 با بتاپینن به میزان (۴۵/۰=r)، آلل IS2- 07 به میزان (۴۴/۰=r) و الل های ۸۲۷- ۱۲ و ۸۳۴- ۰۲ به میزان (۳۱/۰=r) همبستگی نشان دادند. این احتمال وجود دارد که از این مکان ها (ISSR) همراه با صفات فیتوشیمیایی در اصلاح آویشن کوهی برای شناسایی والدین مناسب برای تهیه جمعیت های در حال تفرق و تولید ارقام هیبرید بتوان استفاده کرد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که از بین ۱۵ آغازگر استفاده شده در این تحقیق، آغازگرهای ۸۲۶ و ۸۲۷ با PIC به ترتیب ۳۰۵/۰ و ۲۳۳/۰ در بیان تغییرات فیتوشیمیایی جمعیت های آویشن کوهی مفید و موثر می باشند. در این زمینه شکرپور و همکاران )۱۳۸۵ (با بهره گرفتن از تجزیه علیت توانستند نشانگرهای AFLP با صفات مورفولوژیک مانند وزن هزاردانه، ارتفاع بوته و تاریخ گلدهی، همچنین نشانگرهای مثبت مرتبط با صفات بیوشیمیایی مانند درصد تاکسیفولین و سیلیدیانیین در گیاه دارویی ماریتیغال را شناسایی کنند.
در گیاهان دارویی و معطر، نشانگرهای مولکولی برای صفات شیمیایی (به ویژه نشانگرهای شناسایی کننده ژن های دخیل در مسیر بیوسنتز ترکیبات ثانویه مهم اقتصادی) می توانند جایگزین یا مکمل روش های تجزیه فیتوشیمیایی باشند. یکی از مزیت های خاص این نشانگرها قابلیت کاربرد آن ها در اصلاح و کنترل کیفیت در کل زنجیره تولید می باشد. انتخاب تیپ شیمیایی به کمک نشانگر همراه^[۱۹۲] در ردیابی ژن های وارد شده از گونه های وحشی به گونه های اهلی از طریق تلاقی طی برنامه اصلاحی تلاقی برگشتی از کاربردهای مهم دیگر چنین نشانگرهایی می باشد(Nybom and Weising, 2007). تاکنون از نشانگرهای زیادی جهت انجام کارهای اصلاحی استفاده شده است، اما در دسترس نبودن جمعیت های در حال تفرق جهت نقشه یابی، در اختیار نبودن زمان کافی و نبود همبستگی کافی بین صفات فیتوشیمیایی و نشانگرهای مولکولی از جمله مهمترین محدودیت ها در زمینه شناسایی نشانگرهای مرتبط با صفات مورفولوژیکی و سایر ویژگی ها می باشد(Bonparkob, 1996) که انجام آنالیز رگرسیونی این محدودیت را مرتفع می سازد.

ارزش‌ها اموری می‌باشند که متعلق به انسان هستند و در هر مکتبی تعریف ارزش‌ها بر اساس تعریفی کهاز انسان داده می‌شود استوار است. بنابراین برای توضیح مبنای ارزش شناختی در اسلام گریزی به تعریف انسان در این مکتب می‌ز‌نیم. در اسلام انسان موجودی است که دارای دوبعد روح و جسم (معنوی و مادی) است و در این میان روح از اهمیت بالاتری برخوردار است و جسم باید چون مرکبی باشد که افسارش به دست روح است. در واقع ارضای بسیاری از نیازهایی که جنبۀ مادی و جسمانی دارند برای رسیدن به هدفی بالاتر است که عبارت است از رشد روحی که جنبۀ اصلی وجود آدمی است. از طرفی نیز محدود نمودن و در قید و بند قرار دادن امیال انسان با هدف ارضای متعادل آن‌ها نیز برای وسعت یافتن روح لازم و ضروری است. بر این اساس می‌توان به این نتیجه رسید که انسان در اسلام موجودی است که با قید و بندها و محدودیت‌هایی که در راستای رشد اوست سرو کار دارد و این قید و بندها و در واقع بایدها و نبایدها در قالب دین به انسان عرضه شده است.

بنابراین ارزش‌ها در اسلام همگی بر مبنای تعریفی است که از انسان به عنوان موجودی دو بعدی (متشکل از روح و جسم) ارائه شده است، تبیین می‌شوند.
۴-۳-۱-۳-۱- اصول عملی برآمده از مبنای ارزش‌شناختی « محوریت بعد معنوی وجود انسان»
الف- محوریت آزادی درونی
در اسلام همۀ آزادی‌های انسان، برای دستیابی به حیات مادی و معنوی شایستۀ اوست و به همین دلیل، وی نیازمند آزادی است و برای رسیدن به این آزادی، باید خود را از بند هوس‌ها برهاند.در واقع روح انسان، وقتی زنده است که از بردگی شهوت و غضب برهد و عبد و پرستشگر هوایش نباشد. اگر انسان بگوید «هر چه دوست دارم می‌کنم»، «هر کجا بخواهم می روم»، «هر چه دوست دارم می‌خورم»، «هرگونه میل دارم زندگی می‌کنم و هیچ قید و بندی ندارم» چنین شخصی، روح و جان خود را برده و اسیر شهوت و غضبش قرار داده و فطرت خود را زنده‌به‌گور کرده است و در حقیقت، حیات انسانی خود را از دست داده و به تعبیر قرآن در زمرۀ مردگان درآمده است (جوادی آملی، ۱۳۸۹، ص ۴۳).بر این اساس یکی از اهداف فرد مسلمان در طول زندگی این می‌باشد که با مقابله با هوا و هوس‌های نفسانی خویش به آزادی مورد نظر اسلام برسد چرا که درست است که آزادی بیرونی مقدمۀ آزادی درونی است اما این نوع آزادی همواره باید در راستای ایجاد آزادی درونی و معنوی انسان باشد؛ بنابراین مطالب اصل عملی «محوریت آزادی درونی» استنباط می‌شود.
ب- تساهل و مدارای نسبی
رشاد (۱۳۸۲، صص۱۵۹-۱۶۰) در رابطه با تساهل و مدارا در اسلام معتقد است اگر طرح و تبیین منطقی و علمی آراء و افکار مجاز نباشد، نوبت به گزینش نمی‌رسد، این فرایند خود، از راه‌های هدایت الهی است و این‌گونه مواجه با رأی و سخنی نشانۀ خردمندی است؛ اما آنجا که به نام آزادی بینش و بیان، هرج‌ومرج فکری و التقاط دینی صورت می‌بندد، اسلام مسلمانان را به شدّت از آن پرهیز می‌دهد؛ بنابراین آنجا که کسی با داشتن شأنیت و بدون قصد تخریب عقاید مردم، آرای علمی هرچند آشکارا ناسازگار با نظریات علمای دین را طرح کند، سنت سماحت جاری است، اما آنگاه که کسی بدون اتکا به منطق و مبنا و با انگیزۀویران‌سازی ایمان وعقیدۀ مردم به شبهه پراکنی می‌پردازد مداهنه و سهل‌انگاری، بی‌پناهنهادن مؤمنان در مقابل سموم مهلک فکری است.
همچنین در اسلام بحث و گفت و گو پیرامون فرامین الهی – که بر پیامبران وحی شده است ــ ممنوع نیست و هر فردی می‌تواند با معتقدین آن به بحث و گفت و گو بنشیند تا حقانیت آن را بر مبنای اندیشه و تفکر، نه زور و اجبار بپذیرد و اگر هم کسی نخواست آن را بپذیرد هیچ‌گاهنمی‌توان او را وادار به پذیرش فرامین الهی کرد، اما نکته اینجا است که مخالف یک عقیدۀ حق مجاز نیست تا در یک جامعۀ دینی با تبلیغ خود به رد یا تضعیف آن بپردازد (نصری، ۱۳۷۷، ص ۲۰۹).همان‌گونه که پیش‌تر در مبانی نظری نیز بحث شد سیره پیامبر «صلی‌الله علیه و آله» و معصومین «علیهم السلام» سرشار از مواردی است که در زمینه‌های گوناگون و البته به جا اصل تساهل و مدارا را در امور مسلمین جاری می‌نمودند و در مواقعی نیز سرسختانه در مقابل برخی از عقاید و مسائل برآمده از آن می‌ایستادند؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که اسلام معتقد به وجود تساهل و مدرا است اما نه به صورت مطلق. بر این اساس اصل عملی «تساهل و مدارای نسبی» استنباط می‌شود.
ج- محوریت بایدها و نبایدهای فطری بر اساس آموزه‌های دین
اسلام انسان را موجودی معرفی می‌کنند که دارای فطرت است. فطرتی که در همۀ انسان‌ها یکسان است و نقطۀ اشتراک میان آن‌هاست.
در این مکتب باید و نبایدهای اخلاقی کلی می‌باشند و ریشۀ کلی بودن آن‌ها نیز نشأت یافته از فطرت دانسته می‌شود. به گونه‌ای که هر آنچه با فطرت انسان هماهنگ و همسو باشد «بایدها» را تشکیل می‌دهد و هر آنچه با فطرت انسان ناسازگار و ناهمگون باشد «نبایدها» را تشکیل می‌دهد. بر این اساس است که در اسلام اعتقاد بر این است که انسان به اخلاق فاضله گرایش دارد و فطرت الهی منشأ گرایش به اخلاق است و بر اساس این نظر که فطرت امری همگانی است و در وجود همۀ انسان‌ها نهاده شده است، می‌توانیم نتیجه بگیریم که اخلاق در اعتقادات اسلامی، امری جاودانه و مشترک است و خود فرد و در واقع امیالش نمی‌تواند ملاک و معیار اخلاق قرار گیرد. در واقع اگر انسان بخواهد به کمال خود برسد برای او انتخاب گزینۀ رهنمودهای دین مفیدتر از هر راهی است. چراکه دین نیز هماهنگ بر فطرت انسان است و بایدها و نبایدهای آن باعث شکوفایی وجود انسانی و تعالی او می‌شود بنابراین علی‌رغم اینکه انسان به سمت بایدهای فطری گرایش دارد، باید نسبت به بایدها و نبایدهایی که از فطرت برمی‌خیزد معرفت کسب نماید (جوادی آملی، ۱۳۸۸، صص ۲۹-۳۰).از طرفی نیز یکی دیگر از منابع مهم معرفت در اسلام قرآن و در واقع وحی است که از مهم‌ترینرسالات‌هایش، تبیین انسان است که در پرتو آن انسان تکمیل و تربیت می‌شود چراکه در وجود انسان، دفینه‌ها و گنجینه‌هایی است که برخی مربوط به علوم و معارف و دانش است و برخی مربوط به گرایش‌های پاک و الهی انسان که انبیاء این استعدادهای علمی و عملی فطری را شکوفا می‌کنند. در حقیقت انبیاء انسان را با توجه دادن به درون خویش، به بازشناخت فطرت الهی‌شان سوق می‌دهد (جوادی آملی، ۱۳۸۹، ص ۲۷). بدین ترتیب اصل عملی«محوریت بایدها و نبایدهای فطری بر اساس آموزه های دین» استنباط می‌شود.
۴-۳-۱-۴- مبنای دین‌شناختی
تفوق دین بر عقل
بر این اساس زندگی انسان تنها و با وجود عقل و خرد انسانی به سرانجام نمی‌رسد و انسان را به سعادت و کمال متعالی انسان نمی‌رساند. بنابراین انسان باید از منبعی فراتر از خرد خویش که جامعیت دارد و همۀ ابعاد زندگی انسان را بر اساس شناخت دقیق نیازهای او در برمی‌گیرد و همچنین عاری از خطاست استفاده نماید و بر اساس آن زندگی کند تا به کمال متعالی که خداوند برای او در نظر گرفته است برسد.
۴-۳-۱-۴-۱- اصل عملی برآمدهاز مبنای دین‌شناختی «تفوق دین بر عقل»
دین روش کامل زندگی
از آنجایی که جهان‌بینی اسلامی توحیدی است روشی که برای زندگی توصیه می‌کند نیز متفاوت است. علامه طباطبایی (۱۳۸۸، صص ۳۰-۳۱) در رابطه با روش زندگی در جهان‌بینی توحیدی معتقدند کسانی که بدین گونه می‌اندیشند، روش زندگی خود را طوری تنظیم می‌کنند که در همه حال سعادت و کامیابی هر دو جهان (پیش از مرگ و پس از مرگ) را تأمین کنند و خوش بختی جاوید را در بر داشته باشند و از اینجا روشن می‌شود که دین همان آیین زندگی است و میان روش دین و روش زندگی، هیچ‌گونه جدایی نیست و کسانی که روش زندگی را اصالت داده و به دین جنبۀ تشریف داده‌اند و مقررات آن را تشریفات مذهبی می‌نامند، سخت دچار اشتباه‌اند و روی همین اصل است که اسلام روش زندگی را دین و راه خدایی که در برابر بشر گذاشته شده است می‌نامد و آیین حق را راه مستقیم و آیین باطل را راه کج می‌شمرد. چنان‌که در قرآن کریم می‌فرماید: «أَنَّ لَعنَه اللهِ علی الظالمین* الذین یَصُدون عن سبیل اللهِ و یَبغونَها عِوَجاً و هم بالأخره کافرون»: از رحمت خدا دور باد ستمکاران که مردم را از راه خدا برمی‌گردانند و راه خدا را کج می‌خواهند و به زندگی سرای دیگر کفر می‌ورزند(سورۀ اعراف، آیۀ ۴۵). از طرفی نیز اسلام علی رغم اینکه عقل و حس را نیز از مجراهایی می‌داند که انسان می‌تواند با بهره گرفتن از آن‌ها امور زندگی خود را تشخیص دهد امّا این دو را به هیچ عنوان کافی نمی‌داند. از همین رو همواره بر این نکته تأکید دارد که مسلمانان باید شناخت حاصل از عقل و حس را در زندگی خود با دین مطابقت داده و بر اساس آن عمل کنند چرا که جامعیت دین به شکلی است که تمام مسائل زندگی انسان را در برداشته و می‌تواند مرجعی کامل برای زندگی سعادتمندانه باشد. بر این اساس و با استناد به سخن علامه طباطبایی می‌توان نتیجه گرفت که تنها روش درست و کامل زندگی دین است. بدین ترتیب اصل عملی « جدا نبودن دین از زندگی» استنباط می‌شود.
در ادامه به تبیین تأثیر مبانی و اصول عملی استنباط شده از اسلام بر دو شاخص اوقات فراغت و روابط انسانی می‌پردازیم.
مبانی و اصول عملی استنباط شده از مبانی فکری اسلام
جدول شمارۀ۴