آیینه بیاورید/ چشمان ابر ترک برداشت/ در ظهری که پیشانی خورشید شکافت/ و آیینه/از شرم/باران گرفت (همان:۴۹)
چشمان ابر ترک برداشت:کنایه از اینکه ابر به خاطر مصیبت شهادت امام حسین(ع)با اشک خود جهان را بارانی کرد، آینه از شرم باران گرفتن: کنایه از اینکه روی آینه بخارآلود شد و حتّی گریست.
و صدای چهار چرخی آهن دل/ تکرار پشت تکرار(همان:۵۲)
آهن دل: کنایه از بی رحم
برف می‌بارد/ امّا/ سرد نیستم/ ابروانم گشاده‌اند (همان:۵۴)
ابروان گشاده‌اند: کنایه از اینکه شاداب و خندانم
روزی که تمام شدم/ دانه‌های حسرت را بپاشید (همان:۵۵)
تمام شدم: کنایه از اینکه به دیار باقی شتافتم
۴-۳-۲-۲­-۵ صنایع معنوی
صنایع معنوی را می توان به انواع زیر تقسیم بندی کرد:
۴-۳-۲-۲­-۵-۱ پارادوکس یا متناقض نما
از هرچه همسایه‌ی بی سایه/ بدم می‌آید (همان:۳۷)
روزها می‌گذرند / و شب‌ها/ در سکوتی مشوّش/ من هم نمی‌شنوم (همان:۵۳)
در همین دورِ نزدیک/ یا نزدیکِ دور/ خانه‌ای دارم گالی پوش(همان:۱۶)
۴-۳-۲-۲­-۵-۲ حسّامیزی
امیدتان صدای روشن سپیده‌هاست (همان:۵۱)
۴-۳-۲-۲­-۵-۳ مراعات نظیر
ماه را پاره نمی‌کنم/ غروب/ تماشایی­ست (همان:۳۱)
عشق را نوشتم/­بی آنکه بدانم/­شور بهاری با من/­و رنگین کمانی با هفده رنگ/ بر پیشانی(همان:۴۳)
بهار/ سبزپوش شکوفه‌ی شیدا (همان:۳۶)
دل به پاییز می‌دهم/ برگ ریزبرگ‌های بهارانی که می‌رود/ برگ ریز روزان سفید (همان:۳۶)
خاکستری/ سیاه/ آفتاب همیشگی/ با تلنگری می‌آید (همان:۳۷)
شانه‌ای بیاورید/ برای پریشانی گیسوانش (همان:۴۲)

دریا- انار/ سیب- آب/ در بلوغ شاعر آینه می‌شود (همان:۴۴)
این روزها/ پرندگان سمفونی ققنوسند(همان:۵۷)
باران می‌بارد/ خیس نمی‌شوم (همان:۴۷)
۴-۳-۲-۲­-۵-۴ تضاد یا طباق
مثل همیشه/ جوراب‌هایت سیاه بود و / سفید/ سرما را دوست نداشتی(همان:۱۸)
روز/ فریاد بلند بیداری ست/ و شب/ کمی از سکوت تو/ به گاه شکوه (همان:۳۲)
خاطره پشت خاطره/ گاهی تلخ/ گاهی شیرین (همان:۵۲)
۴-۳-۲-۲­-۵-۵ تلمیح
همیشه با ماست/ سرزمینی که بوی یوسف می‌دهد (همان: ۵۷)
۴-۳-۲-۲­-۵-۶ اقتباس
«در اصل به معنی پرتو نور و فروغ گرفتن است و در اصطلاح اهل ادب، آن است که حدیثی یا آیتی از کلام الله مجید یا بیت معروفی بگیرند و چنان در نظم و نثر بیاورند که معلوم باشد قصد اقتباس است نه سرقت و انتحال» (همایی، ۱۳۸۹: ۲۳۹).
زمین دفتر عاشقانه‌هاست/ و خدا زیباست (همان:۱۱)
اقتباس دارد به «الله جمیلُ و یُحبُّ الجمال»
به گل قیامتی داد/ یا حَیُّ یا قیّوم (همان:۱۹)
اقتباس از سوره‌ی بقره، آیه ۲۵۵
ب- اشعار مجموعه‌ی «پیشانی بهار»
فطرت آفتابی
در جزیره‌ی مجنون / عشق حرف اوّلت بود/ با نُت‌های حماسی/ و مکاشفه‌ای تماشایی/ می‌خواستی با عشق زمینی؛ به خدا برسی/ با فطرت آفتابی تغابن/ و با عشق به چفیه/ پلاک/ پیشانی بند/ و تسبیح یا زهرا (س)/ نه مدالی بود/ نه قرطاسی پیش رو/ فقط خدا بود و/ خدا/ و همین ات/ که امروز می­درخشی برای همیشه! (محمّدی پور،۸:۱۳۸۶)
ترانه‌ی همدلی
با لبخند بارانی/ سرشار خنده می‌شوند/ و با اذان محبّت/ به خدا نزدیکتر/ ترانه‌ی همدلی/ پای شوقشان را/ دو چندان می‌کند/ و با نماز عاشقانه در سنگر/ قرار است/ همین فردا/ با رمز «یا …» / مؤمنانه به رقص آیند (همان:۱۰)
طرح
سوار بر- ابر/ پرنده‌ی زخمی عشق/ تا نهایت آفتاب/ لحظه شماری می‌کند/ این زخم را/ حتّی/ زیباترین آواز هم/ مرهم نمی‌شود (همان:۱۱)
کربلای چهار
تا کربلای چهار آمدم/ پشت نی­زارهای شهامت/ درنگی/ پیشانی برخاک/ و پروازی که هنوز با من است/ و ضربدری که عاشقانه/ بر جوانی‌ات کشیدی (همان:۱۲)
یادی همیشه
همین دیروز؛ شلمچه بودم/ هنوز بوی تو دارد/ تویی که نیامدی/ تویی که آمدی/ با خاطراتی که هر روز می‌آیند/ مشتی خاک شلمچه را بر می‌دارم/ تا برایت که نیامدی/ و برایت که آمدی/ شعری بسرایم/ به جاودانگی یادی که همیشه می‌ماند (همان:۱۳)
لایق بودید (برای سردار غیور شهید حسین املاکی)
هر کس لایق نمی‌شود/ با طعم نیلوفران عاشق/ و پا به پای یاس/ تا خدا برود/ لایق بودید/ با بوسه‌ای بر خاک و دستی بر آتش/ در باغی از شقایق خوابیدید/ و سوار بر ابر/ امروز مسافر هفت آسمانید/ ما هر چه باریدیم/ نشد/ که نشد (همان:۱۴)
ای به خدا نزدیکتر

توقع متوسط

۳

انتظارات شرایط تسهیل کننده برای استفاده از بانکداری موبایلی

کم­توقع

۳

پرتوقع

۱

توقع متوسط

۲

انتظارات ادراک مفید بودن استفاده از بانکداری موبایلی

کم­توقع

۳

پرتوقع

۱

توقع متوسط

۲

همانطور که در جدول ۴٫۵ مشاهده می­ شود بین اولویت­های انتظارات اصلی در خوشه های سه گانه اختلاف معناداری وجود دارد نتایج آزمون کروسکال-والیس نشان داد که:
در خصوص وضعیت اولویت انتظارات خدمات اصلی بانکداری موبایلی بین خوشه های سه گانه اختلاف معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر میزان اهمیت این انتظار در خوشه های سه گانه یکسان نیست. به این ترتیب که خوشه های پرتوقع، توقع متوسط و کم توقع به ترتیب بالاترین اولویت را برای انتظارات خدمات اصلی بانکداری موبایلی قائل هستند.
در خصوص وضعیت اولویت انتظارات خدمات افزوده بانکداری موبایلی بین خوشه های سه گانه اختلاف معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر میزان اهمیت این انتظار در خوشه های سه گانه یکسان نیست. به این ترتیب که خوشه های پرتوقع ، کم توقع و توقع متوسط به ترتیب بالاترین اولویت را برای انتظارات خدمات افزوده بانکداری موبایلی قائل هستند.
در خصوص وضعیت اولویت انتظارات شرایط تسهیل کننده برای استفاده از بانکداری موبایلی بین خوشه های سه گانه اختلاف معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر میزان اهمیت این انتظار در خوشه های سه گانه یکسان نیست. به این ترتیب که خوشه های پرتوقع، توقع متوسط و کم توقع به ترتیب بالاترین اولویت را برای انتظارات شرایط تسهیل کننده برای استفاده از بانکداری موبایلی قائل هستند.
در خصوص وضعیت اولویت انتظارات ادراک مفید بودن استفاده از بانکداری موبایلی بین خوشه های سه گانه اختلاف معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر میزان اهمیت این انتظار در خوشه های سه گانه یکسان نیست. به این ترتیب که خوشه های های پرتوقع، توقع متوسط و کم توقع به ترتیب بالاترین اولویت را برای انتظارات ادراک مفید بودن استفاده از بانکداری موبایلی قائل هستند.
نکته: بر اساس جدول بالا مشخص می شود خوشه پرتوقع در هر ۴ انتظار اصلی رتبه اول را به خود اختصاص می دهد . یعنی می تواند نشان دهد که این خوشه توقعات بالایی را نسبت به این انتظارات در مقایسه با سایر خوشه ها دارد.
۶٫۲٫۵- مقایسه با پژوهش های پیشین
همان طور که در فصل دوم اشاره شد در ارتباط با موضوع بخش­بندی کاربران بانکداری موبایلی با توجه به جستجو هایی که در سایت های علمی معتبر از جمله: emerald, science direct, sage, ebsco و چندین سایت معتبر دیگر انجام شد نتیجه ای یافت نشد، همچنین در پژوهش های انجام شده در داخل کشور نیز موضوعی که به آن پرداخته باشد یافت نشد و اکثر پژوهش های انجام شده در حیطه بانکداری موبایلی با بهره گرفتن از الگوهای مربوط به پذیرش بانکداری موبایلی انجام شده است که در آن به عوامل و انتظارات موثر برای پذیرش بانکداری موبایلی توجه شده است از این رو نتایج بدست آمده از این پژوهش را با تعدادی از این مطالعات مقایسه می کنیم.
در مطالعه ای که توسط شینگ مون شی و همکاران با عنوان انتظارات تاثیر گذار بر پذیرش بانکداری موبایلی در سال ۲۰۱۱ در مالزی انجام شد، نتایج نشان دادند که سودمندی درک شده، سهولت استفاده درک شده، مزیت نسبی و نوآوری های شخصی به طور مثبتی مرتبط با پذیرش خدمات بانکداری موبایلی هستند. در این پژوهش نیز نشان داده شد که کاربران بانکداری موبایلی چهار انتظار اصلی از خدمات ارائه شده دارند که از بین آنها انتظارات ادراک مفید بودن استفاده و انتظارات شرایط تسهیل کننده برای استفاده از بانکداری موبایلی با پژوهش شینگ مون و همکاران همراستا هستند.
پژوهشی توسط هرنان و روزا ریوس در سال ۲۰۱۰ با عنوان اثر واسطه ای جنسیت در پذیرش بانکداری موبایلی در سنگاپور انجام شد. هدف اصلی این پژوهش جستجوی انتظارات موثر بر پذیرش بانکداری موبایلی بین کاربران کنونی بانکداری اینترنتی در سنگاپور بود. نتایج نشان داد که انتظارات سودمندی، هنجار های اجتماعی، ریسک اجتماعی بیشترین تاثیر را بر قصد پذیرش خدمات بانکداری موبایلی دارند. با توجه به اینکه در پژوهش کنونی نیز نشان داده شد که انتظارات ادراک مفید بودن استفاده برای کاربران اهمیت دارند. پس این انتظار با عامل سودمندی بدست آمده در پژوهش هرنان و روزا ریوس مطابقت دارد.
در پژوهشی که در سال ۲۰۰۹ باعنوان یک الگو پذیرش برای بانکداری موبایلی در غنا توسط مارگارت کراب و همکاران انجام شد. نتایج نشان داد که انتظارات فرهنگی و اجتماعی در شکل اعتبار درک شده، شرایط تسهیل کننده، کشش درک شده و انتظارات جمعیت شناختی نقش مهمی را در پذیرش بازی می کنند. پس انتظار شرایط تسهیل کننده که در این پژوهش بدست امد با نتایج پژوهش کنونی همراستا است.
پژوهشی در سال ۲۰۱۰ با عنوان یک ارزیابی تجربی از پذیرش بانکداری موبایلی در تایوان توسط هسی فن لین انجام شد. نتایج نشان دادند که انتظارات مزیت نسبی درک شده، سهولت استفاده، سازگاری، شایستگی و یکپارچگی به طور قابل توجهی بر روی نگرش ها اثر می گذارند که در واقع منجر به نیات رفتاری برای پذیرش بانکداری موبایلی یا ادامه استفاده از آن می شود. از بین نتایج بدست آمده انتظارات مزیت نسبی درک شده و سهولت استفاده با نتایج بدست آمده از این پژوهش مطابقت دارد.

پرسشگری و ارائه بازخورد: در مدل حاضر از آن جا که نقش اصلی در خلق معنا را یادگیرندگان ایفاء میکنند و معلم بیشتر یک هدایتگر است، قبل از هر چیز معلم باید از توانایی طرح سؤال بویژه سؤالات عمیق برخوردار باشد تا در موارد مورد نیاز از آن بهره ببرد. همچنین در مدل حاضر معلم به طور مدام در حال ارائه بازخورد به یادگیرندگان است، اعم از زمانی که به ارزشیابی تکوینی میپردازد یا در دیگر مولفه ها مثل درگیرسازی شناختی، فعالسازی دانش پیشین و بویژه در تکالیف و فعالیتهای یادگیری که یادگیرندگان مشغول انجام آنها هستند باید به طور مدام بازخورد ارائه نماید بویژه از نوع شرح و بسطی.
خلق معنا
هدف از مدل حاضر دستیابی یادگیرندگان به خلق معنا است. یادگیرندگان در طول این مدل از لحظهی ابتدای آن یعنی درگیرسازی تا ارزشیابی به طور مدام در حال خلق معنا هستند و هر بار معناهای خلق شدهی قبلی خود در هنگام رویارویی با چالش مورد بازبینی قرار داده و پس از رسیدن به تعادل شناختی و با شرح و بسط آن معنای جدیدی را خلق میکنند. برخی از نکاتی که یادگیرندگان برای خلق معنا باید مدنظر قرار بدهند، عبارتند از:

ایجاد اتصال: یادگیرندگان باید به طور مدام برای خلق معنا، اطلاعات جدید را براساس دانش و تجارب پیشین خود مورد ارزیابی و تفسیر قرار دهند و از آنها برای خود معنای جدیدی خلق نمایند.
بکارگیری مهارتهای خودتنظیمی: در مدل حاضر دستیابی به خلق معنا و بازده های یادگیری در گرو بکارگیری مهارتهای شناختی، فراشناختی و انگیزشی است. لذا یادگیرندگان باید تمام تلاش خود را به کارگیرند تا از این مهارتها بهره ببرند، گرچه از نقش تکیهگاهسازی معلم نیز بیبهره نخواهند ماند.
بکارگیری مهارتهای یادگیری مشارکتی: در مدل حاضر گاهی خلق معنا از طریق مشارکت و بحثهای گروهی امکان پذیر است. لذا یادگیرندگان باید تا حد ممکن از مهارتهای اجتماعی خود در این زمینه بهره ببرند، هر چند که از نقش تکیهگاهسازی معلم در این زمینه نیز بیبهره نخواهند ماند.
کسب درک عمیق از موضوع: یادگیرنده باید در نظر داشته باشد زمانی او به خلق معنای نسبتاً جامعی از موضوع دست پیدا میکند که نسبت به موضوع از درک و فهم نسبتاً عمیقی برخوردار باشد و لازمهی این کار شرح و بسطهایی که در مورد هر یک از مولفه های مدل حاضر دارد.
تحلیل از میزان دانش و تجارب پیشین خود: زمانی که یادگیرنده احساس میکند که از دانش و تجارب قبلی اندکی در رابطه با موضوع برخوردار است، او باید از معلم بخواهد تا در این زمینه منابع مفیدی به او معرفی نماید. وجود دانش و تجارب پیشین خوب در رابطه با موضوع بویژه زمانی که آنها کاملاً با موضوع مرتبط هستند موجب بکارگیری بهتر مهارتهای شناختی و در نتیجه احتمال رسیدن به خلق معنای عمیقتر از موضوع افزایش پیدا میکند.
ارزشیابی
در واقع در این مولفه معلم به دنبال این است که مشخص سازد هر یک از یادگیرندگان تا چه اندازه به بازده های یادگیری دست یافتهاند. معلم در هنگام ارزشیابی میتواند از راهبردهای زیر بهره ببرد:
کار پوشه: مجموعه کارهایی که یادگیرنده در طول سال یا یک دورهی زمانی در رابطه با موضوع به صورت فردی یا جمعی انجام میدهد.
میزان و نوع مشارکت در کارهای گروهی و مشارکتی: استفاده از ارزشیابی توصیفی برای ارزشیابی مشارکت یادگیرنده در فعالیتهای گروهی.
تأکید بر فرایند در کنار فرآورده: معلم بهتر است در کنار فرآورده، فرایند انجام کارها و تکالیف را نیز در هنگام ارزشیابی مدنظر قرار دهد.
تأکید بر خود-ارزشیابی: کمک به یادگیرنده برای ارزشیابی از عملکرد خویش در طول فرایند یادگیری.
بنابراین اگر بخواهیم شکل نهایی طراحی آموزشی براساس مدل حاصل از این پژوهش ارائه کنیم، به صورت شکل ۱-۵ خواهد بود.
شکل ۱-‏۵. مدل یادگیری زایشی برای پرورش بازده های یادگیری سطح بالا
خلق معنا
تفسیر، بکارگیری مهارتهای خودتنظیمی و یادگیری مشارکتی، کسب درک عمیق و استفاده از دانش و تجارب پیشین
فعالیتهای یادگیری
سنجش، بازخورد، ترمیم و اصلاح، جمعبندی و انتقال یادگیری
زایش معنا
تسهیلگری
دسترسی به منابع
تهیه منابع لازم، منابع هدایت شده، منابع اصلی و کمکی ، تنوع در منابع
فعالیتهای یادگیری
مبتنی بر بازده، مسائل واقعی، اصول انگیزش، مشارکت، متنوع و از دیدگاه های چندگانه و بکارگیری رسانه های مختلف
فعالسازی دانش و تجارب پیشین
استفاده از چشماندازی از موضوع، خود-توضیحی، طرح سؤال، نوشتن مقاله و بحث گروهی
ارزشیابی
درگیرسازی شناختی
سناریوی مبتنی بر مسأله، سناریوی مبتنی بر پروژه و طرح سؤالات عمیق
تحلیل و شناخت
یادگیرنده، منابع، زمان و موضوع
محدودیتهای تحقیق
دسترسی به منابع بسیار اندک در زمینهی یادگیری زایشی
آشنایی اندک معلمان و دانشآموزان با رویکردهای آموزشی یادگیرندهمحور
استفاده از نمونه‏ی در دسترس به جای استفاده از نمونهی تصادفی
مدت زمان کوتاه بین پیش و پس‏آزمون در حالی که رشد بازده‏های یادگیری سطح بالا مستلزم زمان بیشتر (حداقل در یک سال تحصیلی) است.
پیشنهادهای پژوهشی
اعتباریابی مدل یادگیری زایشی در دیگر دروس مثل ریاضی و علوم اجتماعی
اعتباریابی مدل یادگیری زایشی در محیطهای یادگیری مجازی
پژوهش در رابطه با فنونی برای ارائه بهتر هر یک از مولفه های مدل حاضر که موجب افزایش میزان اثربخشی و جامعیت آن برای دیگر دروس گردد. مثلاً پژوهش روی راهبردهای فعالسازی دانش و تجارب پیشین اثربخش، پژوهش در مورد راهبردهای اثربخش ارائه بازخورد و تسهیلگری.
انجام پژوهش در رابطه با یادگیری زایشی در محیطهای بازیهای رایانه ای
در پژوهش حاضر تعریف از بازده های یادگیری سطح بالا به عنوان انتقال یادگیری بود. لذا پیشنهاد میگردد، پژوهشهایی در رابطه با تأثیر مدل حاضر بر پرورش بازده های یادگیری سطح بالا به عنوان تفکر انتقادی و حل مسأله صورت گیرد.
پژوهش حاضر روی دانشآموزان دورهی دبیرستان صورت گرفت. لذا پیشنهاد میشود در دیگر مقاطع نیز مورد بررسی قرار گیرد.
توسعهی نظریهی یادگیری زایشی از طریق پژوهشهای بیشتر در این زمینه، بویژه طراحی آموزشی در عمل
انجام مطالعهی تطبیقی بین مدلهای طراحی آموزشی در سطح خرد با مدل حاضر و ارائه راهکارهایی برای رفع نقاط ضعف آن.
پیشنهادهای کاربردی
به معلمان پیشنهاد می‏شود که برنامه‏ی درسی خود را براساس این مدل در راستای پرورش بازده‏های یادگیری سطح بالا طراحی کنند.

ویژگی های شخصیتی معتادان را که در واقع از عوارض اعتیاد ناشی می شود، می توان به شرح زیر طبقه بندی کرد :
عوارض جسمی
اگر مصرف روزانه معتاد متوقف گردد و از ده تا دوازده ساعت تجاوز کند، به عوارض جسمی و ناراحتیهای عصبی، اضطراب ، بی قراری، عطسه ، ریزش مکرر آب از بینی و چشم، ناراحتی عضلانی، فشار شدید در ستون فقرات، دل درد و دل پیچه، بی اشتهایی، استفراغ مکرر، لاغر شدن و کم شدن وزن مبتلا می گردد. اگر به چنین فردی بین دو یا سه روز مواد مخدر نرسد، اعتیادش از بین می رود، زیرا نرسیدن مواد به بدن عارض دارد ولی مرگ و میر ندارد، مشروط بر آنکه پس از ترک اعتیاد به مواد مخدر دسترسی نداشته باشد.
در بین باورهای مردم در استفاده از مواد مخدر به ویژه تریاک و مشتقات آن، به باورهایی چون تریاک از سن ۵۰ به بالا نه تنها ضرری ندارد. بلکه مفید هم هست، تریاک برای کاهش فشار خون لازم است، و بهترین دارو برای نوزادان است، شایع شده که نگاهی به آثار زیان آور تریاک و مواد مخدر بطلان این باورها را اثبات می کند :

• • 1. 1. تریاک و مشتقات آن دندانها را کثیف و آسیب پذیر کرده، مخاط دهان را ملتهب می سازد و موجب نقصان ترشحات غدد بزاقی می گردد.

     

    1. 1. ورود مرفین یا هروئین به بدن، کار دستگاه عصبی را در سطوح مختلف تغییر می دهد و در صورت تداوم، آن را به بدکاری مزمن و دایمی سوق می دهد. (تقوی : ۱۳۷۰: ۹۷).

     

    1. 1. مواد افیون موجب تنبل شدن کبد گردیده، راه ریختن صفرا به روده را منقبض و تنگ می کند و چون ترشحات پانکراس به خوبی در روده ها نمی ریزد، یرقان ایجاد می شود و اثرات ناگواری بر دستگاه گوارش دارد.

     

    1. 1. کلیه ها در اثر مصرف مواد مخدر دچار ورم یا نفریت می گردد و این اثرات منجر به تکرار ادرار از یک سو و اشکال در دفع ادرار یا ادرار توأم با درد با درد از سوی دیگر می شود.

     

    1. 1. استعمال مواد مخدر سبب کم یا متوقف شدن میل جنسی می شود. زنان معتاد خیلی زود نازا می شوند و در زمان بارداری با احتمال سقط جنین مواجه خواهند بود.

     

    1. 1. مواد مخدر، تارهای صورتی حنجره را تحریک کرده، به التهاب مزمن می انجامد و در نتیجه آهنگ صوتی معتاد غیر طبیعی می شود به علاوه، گاه بیماری برنشیت مزمن و آسم را در پی داشته ، ریه ها به محیط سازگاری برای بروز سل تبدیل می شود.

     

    1. 1. چنانچه دود تریاک ریه را پر کرده باعث می شود که اکسیژن لازم به خون نرسد، تپش قلب، تنگی نفس، و دوران سر ایجاد می شود. (آذرخش، ۱۳۳۴: ۴۲۲).

     

    1. 1. از عوارض دیگر می توان خشکی پوست، قرمز شدن، بالا رفتن حرارت پوست در نقاط مختلف بدن و شکننده شدن ناخنها و به طور کلی ضعف عمومی را نام برد.

     

     

عوارض روانی
معتاد فاقد تعادل روانی است و لاابالی گری ، عدم توجه به اصول و مقررات جامعه، تسلیم شدن در برابر پیشامدها، ضعف اراده، بی توجهی به مسئولیتهای فردی و اجتماعی ، از خصوصیات رفتاری معتاد است.
معتادان از لحاظ عاطفی نابالغ، عصیانگر، بی قرار و دارای احساسات خصومت زا هستند. همچنین، اینان افرادی مضطربند که احساس بی کفایتی و تنهایی می کنند. با توجه به این واکنشها است که می توان تمایلات روان نژندی^[۸] و روان رنجوری^[۹] را در آنها تشخیص داد.
اصل اتکای روانی مقدم بر تأثیر اعتیاد بر جسم است؛ زیرا شخص معتاد پیش از آنکه تعادل جسمی خود را از دست بدهد تعادل روانی خود را تا رسیدن به دارو از دست می دهد. غالب معتادان، به ویژه آنهایی که به مصرف موادی چون حشیش، ال. اس. دی و کوکائین^[۱۰] و الکل مبتلا هستند، به بیماریهای روانی نیز دچار می شوند.
عوارض اجتماعی
معتادان نه تنها مولد و سازنده نیستند؛ بلکه مصرف کنندگانی هستند که غیر از ضرر اجتماعی هنری ندارند. فرد معتاد نسبت به اعضای خانواده خود احساس مسؤولیت نمی کند. موقعیت اجتماعی او متزلزل است، به دیگران اعتماد ندارد. و برآوردن نیازهای خود را مقدم بر دیگران می داند. روابط اجتماعی معتاد بسیار سطحی و تصنعی بوده، به ندرت می تواند پیوندهای مستحکم عاطفی و وفاداری و تعهد داشته باشد. چنین فردی فقط برای کسی که بتواند برای او مواد مخدر تهیه کند اهمیت قایل است.
ارتکاب جرایم معتادان به علت ضعف روابط انسانی هر روز بیشتر می شود و به همین دلیل اعتماد عمومی و اهمیت اجتماعی به خطر می افتد. زیرا اکثر معتادان ناگزیر برای تأمین مواد مخدر به راه های نادرست نظیر دزدی، تجاوز به دیگران و آدمکشی روی می آورند.
اقلیتهای قومی :
شیوع و عوامل خطرزا
پژوهش نشان داده است که اقلیتهای قومی به طرز بی تناسبی نرخ مشکلات مربوط به مواد و الکل بالایی گزارش می کنند (کلاسرو بلو، ۱۹۹۳) . از این گذشته، به نظر نمی رسد رویکردهای سنتی درمان مؤثر بوده و میزان رضایت پایینی در میان اعضای گروه اقلیت به خود دریافت می کنند (کلاسیر و بلو، ۱۹۹۳۶؛ ترل، ۱۹۹۳). میزان بروز بالای سوء مصرف مواد در میان گروه های اقلیت، ممکن است فشار روانی بالا از منابع متعدد را منعکس سازد (شینک، مونچر، پالجا، زایاس و شیلینگ ، ۱۹۸۸) :

1. 1. عوامل فشارزای محیطی چون سر و صدا، خانه محقر، ازدحام، و شرایط نا امن

1. 1. عوامل فشارزای اجتماعی مانند فقر، قرار گرفتن در معرض مواد، بیکاری ، و تبعیض نژادی

1. 1. عوامل فشارزای شناختی از قبیل عزت نفس پایین و احساس درماندگی

مضاف بر این عوامل فشارزا، منابع و فرصتهای مقابله با فشار روانی غالباً به راحتی در اختیار اجتماعهای اقلیتی دارای درآمد پایین نیست؛ حمایت اجتماعی و مهارتهای مقابله ممکن است در مقابل نیازهای بقای اجتماعی – اقتصادی تسلیم شوند (ترل، ۱۹۹۳).
ارتباط بین تعلیم و تربیت و سوء مصرف مواد در میان گروه های اقلیتی خاص را می توان از طریق بررسی مشکلات خاص اسپانیولی تبارهای جوان مورد بررسی قرار داد. (شینک و همکاران ، ۱۹۸۸).
آسیب پذیری اسپانیولی تبارهای جوان به سوء مصرف مواد، از نظر آماری نشان داده است که کمتر از ۵۰ درصد آنها دبیرستان را به اتمام می رسانند (شینک و همکاران، ۱۹۸۸). در نتیجه، توان بالقوه نظام حمایتی محیط مدرسه از بین می رود. تجربه موفقیت آمیز مدرسه، توان بالقوه کسب و کار، شایستگی اجتماعی و تحرک را افزایش می دهد. شکست تحصیلی (شکست در مدرسه) ممکن است موجب احساسهای حقارت یا بیگانگی و تداوم آنها شود، این مسئله نیز به نوبه خود می تواند تجربه رفتار سوء مصرف مواد در جوانان اسپانیولی تبار شود (شینک و همکاران، ۱۹۸۸).
تأثیرات فرهنگ بر سوء مصرف مواد
سنتهای قومی و فرهنگی بر مصرف مواد تأثیر دارند. غالب فرهنگها، قواعدی درباره مصرف یا کنترل مواد دارند (وسترمیر، ۱۹۹۵). هنگامی که از یک فرهنگ به فرهنگ دیگر نقل و انتقال صورت می گیرد (مثلاً، از طریق مهاجرت، اشتغال یا ازدواج) قواعد اصلی یا محدودیتها ممکن است از بین برود یا با هنجارهای فرهنگ غالب در تعارض باشد (ترول ، ۱۹۹۳). همچنین فرهنگ پذیری ضعیف می تواند منجر به درونی شدن ارزشها، هنجارها و آداب و رسوم مربوط به کنترل مصرف مواد شود. فرهنگ پذیری فرایندی است که به وسیله آن افراد «ارزشها – هنجارها و مهارتهایی را کسب می کنند که آنها را قادر می سازد با گروه فرهنگی شان به طور مطبوعی زندگی کنند) (وسترمیر ، ۱۹۹۵، ص ۵۹۳). دشواری در فرهنگ پذیری می تواند منجر به سوء مصرف مواد یا آسیب پذیری روانی والدین، الگوهای نقش معیوب یا قلّت تماس سازنده بین والد و کودک شود.
درمان اقلیتهای قومی
اگر فرض کنیم که فرهنگ تأثیر مهمی بر سوء مصرف مواد دارد، تعجب آور نیست که آگاهی از ارزشهای فرهنگی و گنجاندن آن در درمان، اثربخشی برنامه درمانی با جمعیتهای اقلیت را بهبود می بخشد (ترل، ۱۹۹۴؛ وسترمیر ۱۹۹۵). شایان ذکر است که حتی در درون یک گروه فرعی خاص (مثلاً آمریکایی آفریقایی تبار، اسپانیولی تبار) ناهمگنی زیاد است، به طوری که یک رویکرد واحد بهتر وجود ندارد؛ بلکه حساسیت و انعطاف پذیری کلی نسبت به دخالت دادن باورها و مفاهیم فرهنگی بهبودی را تسریع می بخشد (کلاسر و بلو، ۱۹۹۳). قرار دادن ارزشهای ویژه فرهنگ در درمان صداقت و رابطه را ارتقا داده، غرور و عزت نفس را بالا می برد و فشار روانی فرهنگ پذیری را می کاهد (ترل، ۱۹۹۳).
موانع درمان اقلیتهای قومی
موانع موجود در درمان می تواند بیرونی (مثلاً رفت و آمد به برنامه های درمانی، هزینه های درمان) یا درونی (مثلاً ، انکار، شرم) باشد. موانع سوء مصرف کنندگان اسپانیولی تبار عبارت اند از (وسترمیر، ۱۹۹۵):

1. 1. زبان

1. 1. محدودیتهای مالی

1. 1. فقدان الگوهای نقش در برنامه های درمانی

اَلن (۱۹۹۵) موانع موجود زیر را در مورد زنان آمریکایی تبار شناسایی کرده است :

variance

-۰٫۵۰

۰٫۱۰

-۰٫۳۷

۰٫۰۷

-۵٫۰۹

۰٫۰۰

۴-۳-۲) آزمون فرضیه های گروه دوم:
فرضیه شماره۱: بودجه زمانی سال جاری با میزان داراییهای پایان دوره ارتباط مستقیم دارد.
جدول شماره (۴-۷) نتایج حاصل از آزمون فرضیه های گروه «ب» را نشان می دهد. در ارتباط با فرضیه اول مقدار t محاسبه شده در ناحیه بحرانی قرار دارد که بیانگر معنادار بودن ضریب رگرسیون می باشد.(t=11.31>1.96) همچنین مقدار آمارهf نیز در ناحیه بحرانی قرار دارد که بیانگر معنادار بودن کلی رگرسیون می باشد.( p-value=0.00<0.05) با توجه به معنادار بودن ضریب و معادله رگرسیون و مثبت بودن ضریب رگرسیون فرضیه تحقیق پذیرفته می شود. به عبارت دیگر بودجه زمانی سال جاری با میزان داراییهای پایان دوره ارتباط مستقیم دارد. مقدار۰٫۶۰ برای R² نشان می دهد که در صورت ثابت بودن سایر عوامل ۶۰ درصد بودجه توسط میزان داراییهای پایان دوره تبیین می شود.

فرضیه شماره۲: بودجه زمانی سال جاری با میزان فروش( درآمد) طی دوره مالی ارتباط مستقیم دارد.
همانطوری که در جدول (۴-۷) مشاهده می شود، مقدار t محاسبه شده در ناحیه بحرانی قرار دارد که بیانگر معنادار بودن ضریب رگرسیون می باشد.(t=10.06>1.96) همچنین مقدار آمارهf نیز در ناحیه بحرانی قرار دارد که بیانگر معنادار بودن کلی رگرسیون می باشد.( p-value=0.00<0.05) با توجه به معنادار بودن ضریب و معادله رگرسیون و مثبت بودن ضریب رگرسیون فرضیه تحقیق پذیرفته می شود. به عبارت دیگر بودجه زمانی سال جاری با میزان فروش طی دوره ارتباط مستقیم دارد. مقدار۰٫۵۵ برای R² نشان می دهد که در صورت ثابت بودن سایر عوامل ۵۵ درصد بودجه توسط میزان فروش طی دوره تبیین می شود.
فرضیه شماره۳: بودجه زمانی سال جاری با تعداد واحدهای فرعی شرکت اصلی ارتباط مستقیم دارد.
همانطوری که در جدول (۴-۷) مشاهده می شود، مقدار t محاسبه شده در ناحیه بحرانی قرار دارد که بیانگر معنادار بودن ضریب رگرسیون می باشد.(t=7.01>1.96) همچنین مقدار آمارهf نیز در ناحیه بحرانی قرار دارد که بیانگر معنادار بودن کلی رگرسیون می باشد.( p-value=0.00<0.05) با توجه به معنادار بودن ضریب و معادله رگرسیون و مثبت بودن ضریب رگرسیون فرضیه تحقیق پذیرفته می شود. به عبارت دیگر بودجه زمانی سال جاری با تعداد واحدهای فرعی پایان دوره ارتباط مستقیم دارد. مقدار۰٫۳۷ برای R² نشان می دهد که در صورت ثابت بودن سایر عوامل ۳۷ درصد بودجه توسط تعداد واحدهای فرعی پایان دوره تبیین می شود.
فرضیه شماره۴: بودجه زمانی سال جاری با نسبت موجودی کالا به کل داراییها ارتباط مستقیم دارد.
همانطوری که در جدول (۴-۷) مشاهده می شود، مقدار t محاسبه شده در ناحیه بحرانی قرار دارد که بیانگر معنادار بودن ضریب رگرسیون می باشد. (t=2.14>1.96) همچنین مقدار آمارهf نیز در ناحیه بحرانی قرار دارد که بیانگر معنادار بودن کلی رگرسیون می باشد.( p-value=0.04<0.05) علی رغم معنادار بودن مدل رگرسیون و ضرایب، مقدار ضریب رگرسیون منفی می باشد که نشان دهنده معکوس بودن رابطه مزبور می باشد. بنابراین فرضیه تحقیق رد می شود. به عبارت دیگر بودجه زمانی سال جاری با نسبت موجودی کالا به کل داراییها ارتباط معکوس دارد. مقدار۰٫۰۵ برای R² نشان می دهد که در صورت ثابت بودن سایر عوامل ۵ درصد بودجه توسط نسبت موجودی کالا به کل داراییها تبیین می شود.
فرضیه شماره۵: بودجه زمانی سال جاری با نسبت حسابها و اسناد دریافتنی به کل داراییها ارتباط مستقیم دارد.
همانطوری که در جدول (۴-۷) مشاهده می شود، مقدار t محاسبه شده در ناحیه بحرانی قرار دارد که بیانگر معنادار بودن ضریب رگرسیون می باشد.(t=2.50>1.96) همچنین مقدار آمارهf نیز در ناحیه بحرانی قرار دارد که بیانگر معنادار بودن کلی رگرسیون می باشد.( p-value=0.01<0.05) با توجه به معنادار بودن ضریب و معادله رگرسیون و مثبت بودن ضریب رگرسیون فرضیه تحقیق پذیرفته می شود. به عبارت دیگر بودجه زمانی سال جاری با نسبت حسابها و اسناد دریافتنی به کل داراییها ارتباط مستقیم دارد. مقدار۰٫۰۷ برای R² نشان می دهد که در صورت ثابت بودن سایر عوامل ۷ درصد بودجه توسط نسبت حسابها و اسناد دریافتنی به کل داراییها تبیین می شود.
فرضیه شماره۶: بودجه زمانی سال جاری با نسبت سود خالص به کل داراییها رابطه معکوس دارد.
همانطوری که در جدول (۴-۷) مشاهده می شود، مقدار t و f محاسبه شده خارج از ناحیه بحرانی قرار دارد،( p-value=0.13>0.05) بنابراین فرض H₀ پذیرفته می شود. به عبارت دیگر رابطه معناداری بین بودجه زمانی سال جاری و نسبت سود خالص به کل داراییها وجود ندارد.
فرضیه شماره۷: بودجه زمانی سال جاری با نسبت سود خالص به حقوق صاحبان سهام رابطه معکوس دارد.
همانطوری که در جدول (۴-۷) مشاهده می شود، مقدار t و f محاسبه شده خارج از ناحیه بحرانی قرار دارد،( p-value=0.22>0.05) بنابراین فرض H₀ پذیرفته می شود. به عبارت دیگر رابطه معناداری بین بودجه زمانی سال جاری و نسبت سود خالص به حقوق صاحبان سرمایه وجود ندارد.
فرضیه شماره۸: بودجه زمانی سال جاری با نسبت سود خالص به فروش(درآمد) رابطه معکوس دارد.
همانطوری که در جدول (۴-۷) مشاهده می شود، مقدار t محاسبه شده در ناحیه بحرانی قرار دارد که بیانگر معنادار بودن ضریب رگرسیون می باشد.(t=2.12>1.96) همچنین مقدار آمارهf نیز در ناحیه بحرانی قرار دارد که بیانگر معنادار بودن کلی رگرسیون می باشد.(f=4.50>3.84) با توجه به معنادار بودن ضریب و معادله رگرسیون و منفی بودن ضریب رگرسیون فرضیه تحقیق پذیرفته می شود. به عبارت دیگر بودجه زمانی سال جاری با نسبت سود خالص به فروش(درآمد) ارتباط معکوس دارد. مقدار۰٫۰۵ برای R² نشان می دهد که در صورت ثابت بودن سایر عوامل ۵ درصد بودجه توسط نسبت سود خالص به فروش(درآمد) تبیین می شود.
جدول شماره ۴-۷) نتایج آزمون فرضیه های گروه «ب»

میانگین

انحراف معیار

ضریب همبستگی

r²

t

F

سطح معناداری

تعداد

مقدار ثابت رگرسیون

ضریب رگرسیون