۱۰ . اجرای کلیه ی تصمیمات شورای عالی بانک ها و مجمع عمومی بانک ها .
۱۱٫ صدور دستور اجرای کلیه ی تصمیمات هیأت مدیره .
۱۲٫ مدیرعامل می تواند قسمتی از اختیارات و همچنین حق امضای خود را به یک یا چند نفر از اعضای هیأت مدیره و یا سایر کارمندان بانک واگذار نماید .
ماده ۱۷ . وظایف و اختیارات هیأت مدیره : اعضای هیأت مدیره دارای وظایف و اختیارات زیر خواهند بود :
۱٫ تهیه آیین نامه ها و پیشنهادهایی که به تصویب شورای عالی بانک ها و مجمع عمومی بانک ها خواهد رسید .
۲٫ تصویب آیین نامه های داخلی بانک .
۳٫ تهیه و تنظیم ترازنامه و حساب سود و زیان و گزارش سالانه ی بانک .
۴٫ تهیه و تنظیم بودجه ی بانک .
۵٫ بررسی و تصویب برنامه های استخدامی و آموزشی بانک .
۶٫ تنظیم خلاصه ی صورت دارایی ها و بدهی های بانک هر شش ماه یک بار و تسلیم آن به بازرسان قانونی .
۷٫ بررسی طرح سازمانی بانک و تصویب آن .
۸٫ پیشنهاد تأسیس یا تعطیل شعب و نمایندگی ها در نقاط مختلف کشور طبق قوانین و مقررات مرتبط .
۹٫ پیشنهاد اصلاح اساسنامه در مواقعی که لازم باشد به شورای عالی بانک ها .
۱۰ . تعیین سیاست اعتباری بانک .
۱۱ . اتخاذ تصمیم درمورد خرید و فروش سهام و اوراق قرضه.
۱۲ . صدور اجازه ی خرید و احداث هرگونه ساختمان که مورد نیاز بانک باشد .
ماده ۱۸ . مدیرعامل و سایر اعضای هیأت مدیره به طور موظف و تمام وقت در بانک انجام وظیفه می نمایند .
ماده ۱۹ . هریک از اعضای هیأت مدیره بنا به تشخیص مدیرعامل ، مسئولیت اداره ی قسمتی از امور بانک را برعهده خواهند گرفت .
ماده ۲۰ . مدیرعامل و سایر اعضای هیأت مدیره در مدت تصدی خود نمی توانند هیچگونه فعالیت بازرگانی یا شغل دولتی دیگری داشته باشند .
ماده ۲۱ . جلسات هیأت مدیره با حضور حداقل پنج نفر رسمیت خواهد داشت و تصمیمات متخذه با اکثریت آراء معتبر خواهد بود .
ماده ۲۲ . مدیرعامل و سایر اعضای هیأت مدیره نمی توانند در زمان تصدی خود هیچگونه خرید و فروش با بانک انجام دهند و همچنین نمی توانند ، جز تسهیلات کارمندی از بانک تسهیلات و یا اعتبار دریافت دارند .
بازرسان قانونی
ماده ۲۳ . مجمع عمومی بانک در هر سال دو نفر را برای مدت یک سال به سمت بازرس قانونی انتخاب می نماید . عزل یا تجدید انتخاب بازرسان قانونی با مجمع عمومی است . وظایف بازرسان قانونی به قرار زیر است :
الف . نظارت در اجرای مقررات اساسنامه و آیین نامه های بانک .
ب . رسیدگی به حساب ها و ترازنامه ی سالانه بانک و حساب سود و زیان و تهیه ی گزارش های لازم جهت تقدیم به مجمع عمومی .
پ . رسیدگی به دفاتر و حساب های بانک و گواهی خلاصه ی حساب هایی که بانک هر ماه باید به بانک مرکزی ایران بفرستد .
ماده ۲۴ . بازرسان قانونی حق مداخله ی مستقیم در امور اداری و معاملات بانک را ندارند ؛ ولی می توانند نظریات خود را کتبا” به مدیرعامل یا هیأت مدیره اطلاع دهند .
ماده ۲۵ . بازرسان قانونی می توانند برای انجام وظایف خود در هر موقع به کلیه ی دفاتر و اسناد و دارایی بانک رسیدگی نموده و در این مورد اطلاعات ومدارک لازم را از هیأت مدیره بخواهند و هیأت مدیره تسهیلات لازم را در این خصوص فراهم خواهد نمود .
ماده ۲۶ . بازرسان قانونی می توانند در جلسات مجامع عمومی بدون حق رأی شرکت نمایند .
ماده ۲۷ . در مواردی که بازرسان قانونی برای انجام وظایف خود مراجعه به متخصص و کارشناس را لازم بدانند ، می توانند پس از جلب موافقت وزیر امور اقتصادی و دارایی به هزینه ی بانک ، یک یا چند نفر را موقتا” دعوت نمایند .
ماده ۲۸ . تصمیمات و اقدامات بازرسان قانونی بایستی در دفتر مخصوصی با قید تاریخ ثبت وامضا شود . هیأت مدیره در مواقع لزوم می تواند بازرسان قانونی را دعوت نمایند تا برای بررسی مسائلی ، تشکیل جلسه دهند .
ماده ۲۹ . هرگونه ایرادی که بازرسان نسبت به امور مالی بانک داشته باشند کتبا” به نظر مدیرعامل و هیأت مدیره بانک خواهد رسید و هرگاه در رفع آن از طرف مدیرعامل یا هیأت مدیره اقدام لازم به عمل نیاید مراتب را در گزارش خود به عنوان شورای عالی بانک ها درج خواهند کرد .
ماده ۳۰٫ حق الزحمه بازرسان قانونی از طرف مجمع عمومی تعیین می گردد .
۲۸ تا ۸/۳۴
مرطوب
بزرگتر از ۳۵
بسیار مرطوب
شکل ۳-۱ اقلیم نمای دومارتن
با توجه جدول فوق شهرستان رضوانشهر در گروه اقلیم بسیارمرطوب قرار دارد
۳-۲-۲-۹-۲- سیستم طبقه بندی آمبرژه
تقسیم بندی آمبرژه چکیده بررسیهای مکتب مون پلیه در زمینه طبقه بندیهای بیوکلیماتیک در مناطقی از جهان است که رژیم بارندگی آنها شبیه مناطق متأثر از رژیم رطوبتی مدیترانه ای است و بیشتر پوشش نباتی طبیعی مناطق را زیر نظر دارد. این تقسیم بندی بر یک کلیماگرام تجربی منعکس شده است. این کلیماگرام یا اقلیم نما از دو محور متعامد تشکیل شده است. روی محور افقی مقدار درجه حرارت بر حسب سانتی گراد و بر روی محور عمودی مقدار Q منتقل می شود. ضریب Q به نام ضریب آمبرژه یا ضریب بارندگی است که بصورت زیر برای تعیین پوشش نباتی ایران مورد استفاده قرار گرفته است.
۱/۱۳۶=
= Qضریب آمبرژه یا ضریب بارندگی
p = میانگین بارندگی سالانه به میلی متر
M = میانگین حداکثر درجه حرارت در گرمترین ماه سال ( کلوین)
m = میانگین حداقل درجه حرارت در سردترین ماهسال (کلوین)میباشد(علیزاده و دیگران، ۱۳۷۴).
با توجه به جدول فوق مختصات منطقه مورد مطالعه بر روی اقلیم نمای آمبرژه عبارتست از نقطه ای به مختصات ۳ و۱/۱۳۶که در گروه اقلیمی خیلی مرطوب قرار دارد. شکل شماره ۳-۲ شرایط آب و هوایی شهرستان رضوانشهر را بر اساس اقلیم نمای آمبرژه نشان می دهد.
شکل ۳-۲ اقلیم نمای آمبرژه
۳-۲-۲-۹-۳- منحنی آمبروترمیک
در این روش تغییرات ماهانه توسط درجه حرارت و بارندگی در یک دستگاه محور مختصات قائم ترسیم به طوری که محور افقی به ماه های سال , محور عمودی سمت چپ به درجه حرارت ماهانهT به سانتیگراد و محور عمودی سمت راست به بارندگی ماهانه (P) اختصاص داده میشود. درجهبندی محورهای عمودی به نحوی است که عدد مربوط به تقسیمات بارندگی برحسب میلی متر دو برابر عدد مربوط به درجه حرارت برحسب سانتی گراد در نظر گرفته میشود. البته به شرط آن که تقسیم بندی دو محور به لحاظ مقیاس مساوی و در مقابل هم قرار گرفته باشند (علیزادهو دیگران، ۱۳۷۴)
نمودار ۳-۱۱ منحنی آمبروترمیک شهرستان رضوانشهر
با توجه به نمودار فوق شهرستان رضوانشهر در هیچ ماهی در خشکی قرار نگرفته است
۳-۲-۳ خاکشناسی منطقه
منطقه مورد مطالعه یا به عبارتی شهرستان رضوانشهر از توپوگرافی خاصی برخوردار است و بیشتر وسعت آن را ارتفاعات می پوشاند. لذا از جهت مسائل خاکشناسی بیشتر نحوه استفاده از اراضی با توجه به نوع خاک و نیز پس از عملیات اصلاحی مورد لزوم قابلیت استفاده از آن مطرح است. با توجه به نوع معیشت مدم ناحیه مورد مطالعه خاکشناسی این اراضی از جهت اقتصادی بسیار مهم بوده، لذا در این قسمت منابع و استفاده از تیپ و مشخصات اراضی و ویژگیهای خاک منطقه بر اساس طبقه بندی فائو عنوان می گردد، تا راهگشایی برای پش بینی های لازم به منظور تعیین نقش آن در نظام اسکان و تولید در منطقه باشد. در حاشیه دریای خزر و به سمت ارتفاعات دشتهای آبرفتی شهرستان رضوانشهر دیده می شود. در واقع مشخصات اراضی آن دشتهای آبرفتی متشکل از رسوبات رودخانه های کوچک ومتعدد پای کوهها هستند. شیب این قسمت بین ۵/۰ تا ۱۳ در صد است و از نظر توپوگرافی نیز نسبت به سطح آبهای آزاد حداکثر به ۱۰۰ متر می رسد. بر اساس مطالعات جهاد کشاورزی خاک این قسمت عمیق با بافت سنگین و رسی است که در بعضی از قسمتهای جنگلی و شالی کاری نیز قابل مشاهده است البته از مشخصات دیگر این نوع خاکها وجود سنگ ریزه ها در بعضی قسمتها و نیز سنگهای درشت می باشد که از محدودیتهای عمده در زهکشی بشمار می آیند. در حال حاضر قابلیت استفاده از این اراضی برای جنگل کاری و شالیکاری نسبتا مناسب است که پس از احداث سیستم آبیاری و جمع آوری سنگها این اراضی به ترتیب اولویت برای احیای جنگل و سپس شالیکاری مناسب می باشد. با توجه به وسعت ارتفاعات این ناحیه و تیپ اراضی، کوهها که منطقه ای را در حد فاصل پس از دشتهای آبرفتی به سمت غرب با وسعت کم و نیز با حد اکثر ارتفاع تا ۸۰۰ متر در بر گرفته اند، درزها پهن هستند و پوشش خاکی نسبتا یکنواختی با خاکهای عمیق و بافت سنگین دارند. در بعضی قسمتها خاکهای اسیدی قابل رویت هستند و در بعضی قسمتهای دیگر هم جنگل تراشی صورت گرفته و اراضی به باغ مرکبات اختصاص داده شده است. محدودیت توپوگرافی از مشخصات بارز این نواحی است. در حال حاضر این مناطق مناسب جنگل کاری و باغ چای و مرکبات میباشند. پس از عملیات جنگداری، حفاظت خاک وتراس بندی مناسب برای جنگل و باغات چای و مرکبات لازم است.
قسمت وسیعی از منطقه مورد مطالعه را کوههای سنگی سخت و مفرس بسیار بلندی می پوشاند که شیب آن بین ۴۰ تا بیش از ۱۰۰ درصد است. رحنمون این نواحی از سنگ هستند و اراضی بایر و گیاهان در آن پراکنده اند. توپوگرافی و عدم پوشش خاکی از محدودیتهای آن بشمار می رود. قابلیت استفاده از این اراضی بصورت منطقه حفاظتی و بایر نیز مطرح می باشد در این منطقه سلسله جبال مرتفعی با دره های عمیق پوشیده از جنگل و با شیب بین ۲۵ تا ۱۰۰ درصد واقع شده اند که ارتفاعی بین ۲۰۰ تا ۳۰۰۰ متر دارند. خاکهای نسبتا عمیق بر روی سنگهای رسی و آهکی و با پوشش متراکم درختان جنگلی از مشخصات اراضی این ناحیه است. در دره های اصلی برنج کاری نیز دیده می شود که قابل تامل می باشد.
در بعضی از زمینها خاکهای سنگلاخی و سنگریزه دار هم با جنگلهای بریده شده در این نواحی قابل رویت هستند. از محدودیتهای این قسمت توپوگرافی، شیب تند و عمیق خاک است. جنگلداری و جلوگیری ازقطع درختان جنگلی از جمله عملیات عمرانی و اصلاحی هستند که می توان به آنها اشاره کرد. در ضمن این اراضی پس از اجرای عملیات عمرانی برای احیای جنگل قابلیت استفاده دارند (وزارت کشاورزی، ۱۳۷۰)
۳-۲-۴ منابع آب
در شمال غرب گیلان و در جنوب دشت ساحلی آستارا – لیسار دشت دیگری به نام پونل– قلعه بین با حوزه آبریزی برابر ۲۰۱۲ کیلومتر مربع قرار دارد که ۳۴۱ کیلومتر آن را دشت ( ۱۷ %) و بقیه را ارتفاعات تشکیل می دهند. مهمترین رودخانه های آن عبارتند از : گرگان رود، ناورود، خاله سرا، دیناچال، شفارود و رودخانه های کوچک دیگری از جمله قلعه بین، طولارود و نوکنده. . .
حداقل ارتفاع دشت در سواحل دریا زیر سطح آبهای آزاد و حداکثر آن در دامنه ارتفاعات به میزان ۱۰۰ متر می باشد. با توجه به وسعت زیاد سنگهای آذرین بیرونی و همچنین مسئله ۸۳ % ارتفاعات در این حوزه و کوهزایی و ایجاد درزه و شکافهای ظریف میزان آبدهی چشمه سارها علی رغم بارندگی زیاد، بسیار ناچیز می باشد. ولی تعداد آنها کم نیست، (در سنگهای آذرین) ولی در سنگهای کربناته با توجه به وسعت کم چشمه های با آبدهی ۵۰ لیتر در ثانیه مشاهده می شود. این دشت ساحلی توسط رسوبات دریاچه ای و آبرفتی قدیمی به ضخامت بیش از ۶۰۰ متر با تناوبی از قلوه سنگ، شن و ماسه و مارنهای رنگین پر شده است. روی آن را رسوبات آبرفتی جدید و عموما دانه درشت و از جنس شن و ماسه همراه با رس میپوشاند که به ترتیب هر چه به ساحل دریا نزدیک می شویم دانه ریزتر و سرانجام به ماسه های ساحلی ختم می گردد. طول رودخانه ها کوتاه، رسوبات تبخیری مشاهده نمی شود و در نتیجه میزان املاح کم می باشد و کیفیت آب نیز بالاست. حداکثر ضخامت رسوبات آبرفتی در مخروطه افکنه ها ۱۵ متر می باشد و رسوبات آبرفتی پنجه ای (در اثر پیشروی و پسروی) باعث به وجود آمدن سفره های آب تحت فشار شده است که نمونه ی بارز آن اروند کنار رضوانشهر می باشد. سفره آب زیر زمینی این دشت در حدود ۳۳۰ کیلومتر مربع وسعت دارد و تغذیه طبیعی آن توسط جریانهای سطحی، نزولات جوی و تغذیه جانبی توسط ارتفاعات صورت می گیرد. این سفره آزاد بوده و در بخش هایی از میانه دشت به صورت تحت فشار با گسترش کم نیز شناسایی شده است. ضخامت سفره در مسیر رودخانه ها و مخروطه افکنه ها و میانه دشت حدود ۲۰۰ متر و در فاصله بین رودخانه ها به ۱۰ متر کاهش می یابد. عمق سطح آب زیر زمینی در ساحل دریا کمتر از یک متر و در ارتفاعات حداکثر ۲۱ متر و متوسط ۴ متر می باشد. با بررسی نقشه تراز آب زیر زمینی مشخص شد که در محل مخروطه افکنه های رودخانه های گرگان رود، ناو، دیناچال و شفارود، سفره آب زیر زمینی توسط رودخانه ها تغذیه می شود و در قسمت انتهایی دشت با عوض شدن تحدب خطوط ایزوبیزمتریک زهکشی رودخانه ها از سفره آب زیرزمینی صورت می گیرد. گرادیان هیدرولیک بالا باعث عدم وجود خط تهاجم آب شور به آب مناسب می شود. هر چند عامل بالا آمدگی آب دریا نیز احتمال را افزایش می دهد ولی این احتمال بسیار ضعیف است. در قسمت شمالی دشت در طول مسیر رودخانه گرگان رود و طولارود تغییرات مقاومت مخصوص لایه آبدار زیاد بوده و میزان آن ۳۰ تا ۱۰۰ اهم متر میرسد که ضخامت سفره تا ۱۲۰ متر می رسد و در قسمتهای انتهایی دشت به ۱۰ اهم متر و ضخامت سفره مناسب نیز به چند متر می رسد. میزان حداکثر ضریب قابلیت انتقال (ضریب هیدرودینامیکی) دشت ۱۲۰۰ متر مربع در روز در مخروطه افکنه رودخانه ها و یا میانه دشت و حداقل ۲۰۰ متر مربع در روز است. میزان ضریب قابلیت نفوذ سفره ی آب زیر زمینی با توجه به مقدر ضریب قابلیت انتقال بین ۵ تا ۱ متر در روز بر آورد می گردد. بهره برداری از آب چشمه ها بیشتر به منظور آب کشاورزی بوده ولی در سالهای اخیر گاهی به منظور شرب نیز استفاده می گردد. در چند دهه اخیر استفاده از آب زیر زمینی به دلیل افزایش کشاورزی (برنج) افزایش یافته است. حداکثر آبدهی چاه ها ۴۷ لیتر در ثانیه و حداقل یک لیتر در ثانیه و متوسط آن ۹ لیتر در ثانیه می باشدو چاه های آرتزین دارای حداکثر ۲۵۰ لیتر در ثانیه آبدهی می باشند. (مهندسین مشاور جامآب، ۱۳۷۳).
جدول ۳-۲۵ ارزیابی منابع آب میلیون متر مکعب
عوامل تغذیه
میلیون متر مکعب
تخلیه
میلیون متر مکعب
جریان ورودی
نفوذ باران در سطح دشت
نفوذ جریانهای سطحی و سیلابی و هرز آب
نفوذ آبیاری
نفوذ فاضلابها
هدف اصلی در تربیت اخلاقی فراهم کردن شرایط و زمینه ای است که فرد بتواند نفس ( امّاره) خود را کنترل کند و منظور از نفس در اینجا همان امیال و خواهش های نفسانی هستند که با عواطف سر وکار دارند . هدف از کنترل نفس این است که فرد به یک تعادل روحی برسد و اگر افراد بتوانند نسبت به عواطف و احساسات خود همانند ترس ، خشم ، شادی ، لذّت ، غرور و حسادت آگاه بشوند بهتر می توانند آنها را کنترل کنند . می توان گفت که عواطف نقش مهمی در کنترل اجتماعی دارند (همان ) .
طباطبایی معتقد است که هدف اصلی شریعت تلاش و توجه انسان به خداوند است و این هدف تنها با شکل گیری ملکات و حالات مناسب نفس تحقق می یابد . ( طباطبایی ، ترجمه حسن زاده ، ۱۳۸۳، ص ۴۲) . وی معتقد است که آنچه که مانع معرفت به خداوند است ، جهل نیست بلکه غفلت است و غفلت هم بر اثر مشغولیت دل به غیر خدا ناشی می شود و خداوند برای هیچ کس دو دل قرار نداده و دل مرکز عشق و عواطف است و راه دستیابی به دل تصفیه آن است و تصفیه آن صورت نمی گیرد مگر اینکه فرد بتواند نفس و امیال خود را کنترل کند و تا فرد نتواند این احساسات و عواطف را بشناسد ، نمی تواند آنها را کنترل کند .
در بعد عقل و جایگاه آن در تربیت اخلاقی هم باید شرایطی فراهم شود تا فرد بتواند با بهره گیری و تجهیز شدن به قوه قضاوت صحیح ، خوب و بد را از هم تشخیص دهد ( همان ، صص ۴۵ – ۴۳ ).
۲-۶- شرح مختصر زندگانى استاد شهید مطهری
استاد شهید آیه اللّه مطهرى در ۱۳ بهمن ۱۲۹۸ هجرى شمسى مطابق با ۱۲ جمادى الاولاى ۱۳۳۸ هجرى قمرى در قریه فریمان- که اکنون تبدیل به بخش شده است- واقع در ۷۵ کیلومترى شهر مقدّس مشهد در یک خانواده اصیل روحانى چشم به جهان مىگشاید. پس از طىّ دوران طفولیّت به مکتبخانه رفته و به فراگیرى دروس ابتدایى مىپردازد. در سن دوازده سالگى به حوزه علمیّه مشهد عزیمت نموده و به تحصیل مقدّمات علوم اسلامى اشتغال مىورزد. در سال ۱۳۱۶ علیرغم مبارزه شدید رضاخان با روحانیّت و علیرغم مخالفت دوستان و نزدیکان، براى تکمیل تحصیلات خود عازم حوزه علمیّه قم مىشود در حالى که به تازگى مؤسس گرانقدر آن آیه اللّه العظمى حاج شیخ عبد الکریم حائرى یزدى دیده از جهان فرو بسته و ریاست حوزه را سه تن از مدرّسان بزرگ آن، آیات عظام سید محمّد حجّت، سید صدر الدین صدر و سید محمّد تقى خوانسارى به عهده گرفتهاند.
در دوره اقامت پانزده ساله خود در قم از محضر مرحوم آیه اللّه العظمى بروجردى (در فقه و اصول) و حضرت امام خمینى (به مدت دوازده سال در فلسفه ملّا صدرا و عرفان و اخلاق و اصول) و مرحوم علّامه سیّد محمد حسین طباطبائى (در فلسفه: الهیّات شفاى بوعلى و دروس دیگر) بهره مىگیرد. قبل از هجرت آیه الله العظمى بروجردى به قم نیز استاد شهید گاهى به بروجرد مىرفته و از محضر ایشان استفاده مىکرده است. مؤلّف شهید مدتى نیز از محضر مرحوم آیه اللّه حاج میرزا على آقا شیرازى در اخلاق و عرفان بهرههاى معنوى فراوان برده است. از اساتید دیگر استاد مطهرى مىتوان از مرحوم آیه اللّهسیّد محمّد حجّت (در اصول) و مرحوم آیه اللّه سید محمّد محقّق داماد (در فقه) نام برد. وى در مدت اقامت خود در قم علاوه بر تحصیل علم، در امور اجتماعى و سیاسى نیز مشارکت داشته و از جمله با فدائیان اسلام در ارتباط بوده است.درسال ۱۳۳۱ درحالى که ازمدرّسین معروف و ازامیدهاى آینده حوزه به شمارمىرود به تهران مهاجرت مىکند. در تهران به تدریس در مدرسه مروى و تألیف و سخنرانیهاى تحقیقى مىپردازد. در سال ۱۳۳۴
اولین جلسه تفسیر انجمن اسلامى دانشجویان توسط استاد مطهرى تشکیل مىگردد. در همان سال، تدریس خود در دانشکده الهیّات و معارف اسلامى دانشگاه تهران را آغاز مىکند. در سالهاى ۱۳۳۷ و ۱۳۳۸ که انجمن اسلامى پزشکان تشکیل مىشود استاد مطهرى از سخنرانان اصلى این انجمن است و در طول سالهاى ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۰ سخنران منحصر به فرد این انجمن مىباشد که بحثهاى مهمّى از ایشان به یادگار مانده است.
از سال ۱۳۴۱ که نهضت امام خمینى آغاز مىشود استاد مطهّرى به طور فعّال در کنار امام بوده است به طورى که مىتوان سازماندهى قیام پانزده خرداد در تهران و هماهنگى آن با رهبرى امام را مرهون تلاشهاى او و یارانش دانست. در ساعت ۱ بعد از نیمه شب روز چهارشنبه پانزده خرداد ۱۳۴۲ به دنبال یک سخنرانى مهیج علیه شخص شاه به وسیله پلیس دستگیر شده و به زندان موقت شهربانى منتقل مىشود و به همراه تعدادى از روحانیون تهران زندانى مىگردد. پس از ۴۳ روز به دنبال مهاجرت علماى شهرستانها به تهران و فشار مردم، به همراه سایر روحانیون از زندان آزاد مىشود.
پس از تشکیل هیئتهاى مؤتلفه اسلامى، استاد مطهرى از سوى امام خمینى همراه چند تن دیگر از شخصیتهاى روحانى عهدهدار رهبرى این هیئتها مىگردد. پس از ترور حسنعلى منصور نخست وزیر وقت توسط شهید محمد بخارایى کادر رهبرى هیئتهاى مؤتلفه شناسایى و دستگیر مىشود ولى از آنجا که قاضىیى که پرونده این گروه تحت نظر او بود مدتى در قم نزد استاد تحصیل کرده بود به ایشان پیغام مىفرستد که حق استادى را بجا آوردیم و بدین ترتیب استاد شهید از مهلکه جان سالم بدر مىبرد.
پس از تبعید امام خمینى به خارج از کشور مسؤولیت استاد مطهرى و یارانش سنگینتر مىشود. در این زمان وى به تألیف کتاب در موضوعات مورد نیاز جامعه و ایراد سخنرانى در دانشگاهها، انجمن اسلامى پزشکان، مسجد هدایت، مسجد جامع نارمک و غیره ادامه مىدهد. به طور کلى استاد شهید که به یک نهضت اسلامى معتقد بود نه به هر نهضتى، براى اسلامى کردن محتواى نهضت تلاشهاى ایدئولوژیک بسیارى نمود و با کجرویها و انحرافات مبارزه سرسختانه کرد. در سال ۱۳۴۶ به کمک چند تن از دوستان اقدام به تأسیس حسینیه ارشاد نمود به طورى که مىتوان او را بنیانگذار آن مؤسسه دانست. ولى پس از مدتى به علت
تکروى و کارهاى خودسرانه و بدون مشورت یکى از اعضاى هیئت مدیره و ممانعت او از اجراى طرحهاى استاد و از جمله ایجاد یک شوراى روحانى که کارهاى علمى و تبلیغى حسینیّه زیر نظر آن شورا باشد سرانجام در سال ۱۳۴۹علیرغم زحمات زیادى که براى آن مؤسسه کشیده بود و علیرغم امید زیادى که به آینده آن بسته بود، در حالى که در آن چند سال خون دل زیادى خورده بود از عضویّت هیئت مدیره آن مؤسسه استعفا داد و آن را ترک گفت.
در سال ۱۳۴۸ به خاطر صدور اعلامیّهاى با امضاى ایشان و حضرت علامه طباطبائى و آیه اللّه حاج سید ابو الفضل مجتهد زنجانى مبنى بر جمع اعانه براى کمک به آوارگان فلسطینى و اعلام آن طىّ یک سخنرانى در حسینیّه ارشاد، دستگیر شد و مدت کوتاهى در زندانى تک سلّولى بسر برد. از سال ۱۳۴۹ تا ۱۳۵۱ برنامههاى تبلیغى مسجد الجواد را زیر نظر داشت و غالبا خود سخنران اصلى بود تا اینکه آن مسجد و به دنبال آن حسینیّه ارشاد تعطیل گردید و بار دیگر استاد مطهرى دستگیر و مدتى در بازداشت قرار گرفت. پس از آن استاد شهید سخنرانیهاى خود را در مسجد جاوید و مسجد ارک و غیره ایراد مىکرد. بعد از مدتى مسجد جاوید نیز تعطیل گردید. در حدود سال ۱۳۵۳ ممنوع المنبر گردید و این ممنوعیّت تا پیروزى انقلاب اسلامى ادامه داشت.
از مهمترین خدمات استاد مطهرى در طول حیات پربرکتش ارائه ایدئولوژى اصیل اسلامى از طریق درس و سخنرانى و تألیف کتاب است. این امر خصوصا در سالهاى ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۷ به خاطر افزایش تبلیغات گروههاى چپ و پدید آمدن گروههاى مسلمان چپ زده و ظهور پدیده التقاط به اوج خود مىرسد. گذشته از حضرت امام، استاد مطهرى اولین شخصیتى است که به خطر سران سازمان موسوم به «مجاهدین خلق ایران» پى مىبرد و دیگران را از همکارى با این سازمان باز مىدارد و حتى تغییر ایدئولوژى آنها را پیشبینى مىنماید. در این سالها استاد شهید به توصیه حضرت امام مبنى بر تدریس در حوزه علمیّه قم هفتهاى دو روز به قم عزیمت نموده و درسهاى مهمّى در آن حوزه القا مىنماید، و همزمان در تهران نیز درسهایى در منزل و غیره تدریس مىکند. در سال ۱۳۵۵ به دنبال یک درگیرى با یک استاد کمونیست دانشکده الهیات! زودتر از موعد مقرّر بازنشسته مىشود. همچنین در این سالها استاد شهید با همکارى تنى چند از
شخصیتهاى روحانى، «جامعه روحانیّت مبارز تهران» را بنیان مىگذارد بدان امید که روحانیّت شهرستانها نیز به تدریج چنین سازمانى پیدا کند.
گرچه ارتباط استاد مطهرى با امام خمینى پس از تبعید ایشان از ایران به وسیله نامه و غیره استمرار داشته است ولى در سال ۱۳۵۵ موفق گردید مسافرتى به نجف اشرف نموده و ضمن دیدار با امام خمینى درباره مسائل مهم نهضت و حوزههاى علمیّه با ایشان مشورت نماید. پس از شهادت آیه اللّه سیّد مصطفى خمینى و آغاز دوره جدید نهضت اسلامى، استاد مطهرى به طور تمام وقت در خدمت نهضت قرارمىگیرد و در تمام مراحل آن نقشى اساسى ایفا مىنماید.
در دوران اقامت حضرت امام در پاریس، سفرى به آن دیار نموده و در مورد مسائل مهم انقلاب با ایشان گفتگو مىکند و در همین سفر امام خمینى ایشان را مسؤول تشکیل شوراى انقلاب اسلامى مىنماید. هنگام بازگشت امام خمینى به ایران مسؤولیّت کمیته استقبال از امام را شخصا به عهده مىگیرد و تا پیروزى انقلاب اسلامى و پس از آن همواره در کنار رهبر عظیم الشأن انقلاب اسلامى و مشاورى دلسوز و مورد اعتماد براى ایشان بود، تا اینکه در ساعت بیست و دو و بیست دقیقه سه شنبه یازدهم اردیبهشت ماه سال ۱۳۵۸ در تاریکى شب در حالى که از یکى از جلسات فکرى سیاسى بیرون آمده بود با گلوله گروه نادان و جنایتکار فرقان که به مغزش اصابت نمود به شهادت مىرسد و امام و امّت اسلام در حالى که امیدها به آن بزرگمرد بسته بودند در ماتمى عظیم فرو مىروند. سلام و درود خدا بر روح پاک و مطهّرش. ( مطهری ، ۱۳۷۸، مقدمهج۱ ، صص۱۲- ۹) .
ب )پیشینه تحقیق
استفاده از تجربیات ، پژوهش هاو نظریه هایی که در رابطه با موضوع می باشد به ما کمک می کند تا راه رفته را بار دیگر طی نکنیم و با استناد به یافته های آنان قدم های مستدل و محکم بهتری در راه انجام پزوهش خود برداریم . در این قسمت از تحقیق ، تلاش می گردد تعدادی از عناوین تدوین شده و مرتبط با موضوع پایان نامه مورد اشاره و بررسی قرار گیرد .
۲-۷- پایان نامه ها
کلبعلی ، ایراندخت ،بررسی عواطف از منظر فیلسوفان متأخر غرب و متفکران مسلمان ، رساله دکتری چاپ نشده ، ۱۳۸۵.
در این رساله ابتدا به بررسی شرح حال برخی از اندیشمندان غربی و مسلمان پرداخته شده است و سپس نظریات و آراء آنان در باب عواطف بیان گردیده است ، و روش های تربیتی آنان نیز در ادامه آورده شده است . در این رساله از میان اندیشمندان غربی بیشتر نظریات هیوم و در میان اندیشمندان مسلمان بیشتر نظریات غزالی بیان شده است . شایان ذکر است که در این رساله تنها به بررسی تربیت عاطفی پرداخته شده ، در حالیکه در پژوهش حاضر جایگاه عاطفه در تربیت اخلاقی مورد بررسی قرار گرفته است .
کلبعلی ، زهره ، نقش عواطف در زندگی فردی و اجتماعی از دیدگاه نهج البلاغه ، پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا ، ۱۳۸۲.
تحقیق با هدف اینکه تا چه اندازه تقویت عواطف در شخصیت سازی و تربیت افراد مؤثر است و چگونه می توان از این طریق روابط اجتماعی را استحکام بخشید ، صورت گرفته است ، لذا با مراجعه به نهج البلاغه و سفارش های امیر المؤمنین علی ( ع) نتیجه گیری شده است که ، انسان از نظر نهج البلاغه موجودی هدفداراست و هدف غایی او رسیدن به قرب الهی است و همین هدف تعهد و حرکت در او به وجود می آورد و او را اثر گذار و اثر پذیر و مسئول می نماید ، و موجب می شود تبعیت از حق و عمل به تکلیف مطرح باشد . لازم به ذکر است که ما در مبانی نظری خود از بخش دوم این پایان نامه بهره برده ایم .
میرشاه جعفری ، ابراهیم ، بررسی جایگاه عقل در نظام تربیتی اسلام ، رساله دکتری ، دانشگاه تربیت معلم تهران ، ۱۳۷۶.
محقق تلاشش بر این بوده که آثار تربیتی و نتایج آن را در ابعاد عقلانی و عاطفی ، اجتماعی و اخلاقی به تفکیک مورد بررسی قرار دهد ، همچنین آثار تربیتی به کار گیری عقل در بعد عقلانی شخصیت نیز ذکر شده از قبیل : تردید منطقی و مشورت با دیگران ، ژرف اندیشی و تعمق ، عاقبت اندیشی و آینده نگری ، سعه صدر ، عبرت گیری ، دانش دوستی ، عدم شتاب در قضاوت ، ثبات ، اتکابر نیروی عقل . همچنین با
استناد به آیات و روایات بسیاری مرتبط با عقل به خوبی جایگاه والای عقل و تعقل را شرح داده است . ما در بحث مفهوم شناسی عقل ، نقش و جایگاه عقل ، ارزش و اعتبار عقل در قرآن و روایات ، بسیار از این تحقیق بهره برده ایم .
یار محمدیان ، احمد ، مقدمه ای بر تربیت عاطفی در اسلام ، پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده ، دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۱.
در این تحقیق عاطفه بعنوان یکی از پایه های اساسی شخصیت افراد عاملی برای ادامه حیات و بقای او و کانون اصلی آن قلب می باشد .
عواطف از آن جهت که رفتار ، اعمال ، افکار و تصمیمات انسان را تحت الشعاع خود قرار می دهند ، از اهمیت خاصی برخوردارمی باشند . تربیت عاطفی باعث می شود که عواطف مختلف انسان به صورت متعادل و متناسب شکوفا شود ، که این امر خود بر روی سایر ابعاد وجود آدمی تأثیر می گذارد . عواطف برای ادامه حیات و بقای انسان مفید است .
در این پژوهش به سئوالاتی از قبیل : عاطفه و هیجان چیست ؟ از کجا ناشی می شوند ، چه تأثیراتی دارند ؟ پاسخ داده شده است . در این تحقیق ، عاطفه از نظر اسلام و اخلاق بررسی شده و همچنین روش های درمان بعضی از عواطف مثل : ترس ، خشم و نظیر اینها بیان شده ، نظرات دانشمندان قدیم و جدید غربی و اسلامی بیان شده و انواع عواطف از جمله عواطف انسانی و حیوانی ، عواطف مثبت . منفی بررسی گردیده است . که ما در مبحث مفهوم شناسی عاطفه و عاطفه در اسلام بسیار از این تحقیق بهره برده ایم .
۲-۸- مقاله ها
بهشتی ، محمد ، « تربیت ، اخلاق و تربیت اخلاقی » ، نشریه معارف ( شماره ۱۰) .
در این مقاله مؤلف به تعریف تربیت اخلاقی پرداخته است :
« بر انگیختن ، فراهم ساختن و به کار بستن ساز و کارهای آموزشی و پرورشی در جهت دریافت گزاره های اخلاقی و شتاختن و شناساندن فضایل ورذایل و زمینه سازی برای ایجاد نگرش و روی آوردن به اخلاق
حسنه و پای بندی و عینیت دادن ارزش های اخلاقی ، به منظور رسیدن به سعادت و کمال جاودانه تربیت اخلاقی نام دارد » .ارکان این تعریف عبارتند از :
-
- انگیزش در جهت احساس نیاز نسبت به مسائل اخلاقی و تخلق به اخلاق حسنه
-
- آموزش آموزه های اخلاقی و شناخت فضایل و رذایل
-
- التزام ، پای بندی و تقید به اخلاق حسنه و اعتقاد به پیراسته سازی دل و جان از اخلاق بد
-
- توانایی در جهت عملی کردن اخلاق خوب و توانایی بر مهار خود از اخلاق بد .
-
- جهت گیری بر پایه رسیدن به سعادت و کمال جاودانه .
بنابراین دانش تعلیم وتربیت از داده ها و یافته های اخلاق بهره می گیرد و با ساز و کارهای خود نگرش و رفتار اخلاقی را در فرد ایجاد می کند و در گام نخست آدمی را از خود محوری هایش رهایی می دهد و به او رنگ خدایی می دهد .
امروزه جدا انگاری اخلاق و تربیت تردید ناپذیر است . تربیت فرایند بسیار گسترده است و گستره آن به تمامی ابعاد ، توانایی ها ، قابلیت ها و به همه شئون وجو آدمی گسترانده شده و تمامی زمینه های وجود آدمی را در برمی گیرد . امّا فرایند اخلاق ، یکی از ساحت های تربیت به شمار می آید . از این رو می توان گفت : تربیت اقسام فراوانی دارد و از آن جمله تربیت عقلانی ، دینی ، اخلاقی ، جنسی ، عاطفی ، عرفانی ، مدنی و اجتماعی و … می باشد .
به گفته برخی از صاحبنظران ، تعلیم وتربیت تا قرون متمادی تنها بر ملاحظات فلسفی و اخلاقی مبتنی بود ، امروزه نیز به رغم تسلط دانش بشر در زمینه های زیست شناسی ، جامعه شناسی ، روان شناسی در تعلیم وتربیت ، باز این نکته آشکار تر شده که علم و دستاوردهای فنی آن نه تنها کافی نیست ، بلکه همچنان باید ملاحظات اخلاقی و فلسفی سهم اصلی را در تعلیم وتربیت بر عهده داشته باشند . زیرا در بررسی اهداف و غایات تربیت نه در صلاحیت علم ، نه در حد تکنیک بلکه در صلاحیت فلسفه و اخلاق است . از این مقاله نیز در فصل دوم پایان نامه در قسمت مبانی نظری استفاده شده است .
پور پور راوندی ، قاسم ، جایگاه عقل در تربیت دینی از دیدگاه علامه طباطبایی ، مجله پژوهش دینی ، دانشگاه کاشان ، ۱۳۹۰.
علامه طباطبایی از جمله مفسرانی است که به تفکر و تعقل و نقش ویژه آن در تربیت انسان اهتمام خاصی داشته است . در این مقاله راهکارهای تحقق تربیت عقلانی با عنایت به روش هایی مانند علم و حکمت ، تهذیب نفس و ایجاد بسترهای لازم برای بروز و ظهور تفکر بر اساس آرای علامه طباطبایی در تفسیر المیزان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است . از این قبیل : الف : ایجاد زمینه برای فراگیری علم و حکمت در متعلّم . ب : روش تهذیب نفس ج: زمینه پرسش گری و نقد در متعلّم . د : ایجاد زمینه های تفکر و خلاقیت در متربّی . از نظر علامه طباطبایی ( ره) نتیجه اصلی کارکرد اصلی تربیت عقلانی ، نیل به معرفتی حکیمانه و استوار و هموار کننده عمل صالح است . از دیدگاه علامه بین عمل صالح و اخلاق حسنه و درک حقایق نظری و علوم عملی رابطه طولی وجود دارد . اعمال صالحه اخلاق حسنه را حفظ می کند و اخلاق حسنه معارف حقیقی و علوم و دانش های مفید را . در فرایند تربیت عقلانی علامه بر این اعتقاد است ؛ ضمن توجه به جایگاه بی بدیل عقل ، از لغزش های احتمالی آن نیز باید مصونیت داشت .توجه به جایگاه و کارکرد عقل در تربیت دینی بر مبنای خرد ورزی شایسته هر گونه تأمل و بررسی است . به فعلیت رسیدن جنبه های گوناگون این نیروی خدادادی که ما آن را به تربیت عقلانی تعبیر می کنیم یاری کننده انسان در نیل به آن هدف غایی است . غایت تربیت عقلانی از منظر آموزه های دینی ، نیل آدمی به مرتبه قرب الهی و عبودیت است . با توجه به نحوه پردازش و تحلیل علامه به عنوان یک متفکر بزرگ جهان اسلام از عقل که بخش مهمی از تحقیق حاضر نیز به همین بعد اختصاص دارد ، محقق در تحقیق حاضر می کوشد با دیدی جامع تر و مدلل تر ، جایگاه عقل رادر تربیت اخلاقی از منظر استاد مطهری دریابد و در راه درک مفاهیم و مبانی نظری خود گام بردارد .
سلحشوری ، یوسف زاده ، جایگاه عقل و عاطفه در تربیت اخلاقی ، فصلنامه علمی – پژوهشی تربیت اسلامی ، شماره ۱۲، ۱۳۹۰.
عقل و عاطفه و عمل سه عنصر اساسی تربیت اخلاقی هستند . درباره تأثیر و برتری عقل و عاطفه در تربیت اخلاقی بحث های فراوانی شده است . این مقاله قصد ندارد به بررسی این نکته بپردازد که آیا بین این دو ثنویت است یا وحدت ، چرا که امروزه دیگر از ثنویت هایی که شاید قرن ها به طول انجامیده است دیگر خبری نیست . آنچه که در این پژوهش مطرح می شود جایگاه عقل و عاطفه در تربیت اخلاقی با توجه به زمان است . بررسی ها نشان می دهد که از منظر زمان عواطف در دوران اولیه کودکی ، عواطف زودتر از امور عقلانی و انتزاعی حضور و ظهور پیدا می کنند . بر این اساس تربیت اخلاقی باید از احساسات شروع شود و بهترین زمان دوران کودکی است ، چون دنیای کودکی مملو از عواطف و احساسات است . از این رو تربیت اخلاقی صحیحی ،در گرو اهتمام و توجه به هر دو بعد عقل و عاطفه با توجه به عنصر زمان است . محقق بخش هایی از این مقاله را در فصل دوم در قسمت مبانی نظری استفاده نموده است.
دیدگاه چهارم : کان ۱۹۹۰ مطرح کرده است که اشتیاق فردی حدیست که یک فرد خود را از لحاظ جسمی،شناختی و احساسی(عاطفی) در کاری که انجام میدهد منصوب و ابراز میدارد.با توجه به نظریه کان یک رابطه پویا و دیالکتیکی(منطقی) وجود دارد بین فردی که محرک انرژی های شخصی (جسمی[۶۱]،شناختی[۶۲]،احساسی[۶۳] و روانی[۶۴] به نقش کاریش است،از یک سو.واز طرف دیگر نقش کاری که اجازه میدهد این فرد خود را ابراز[۶۵] کند.کان بین مفهوم اشتیاق از مفهوم حضور روانی یا تجربه “کاملادرآن جا بودن”[۶۶] ،تمایز قائل شده است،یعنی زمانیکه افراد به عملکرد نقششان احساس دارند،به آن دقت و توجه دارند،با آن ارتباط برقرار میکنند،و به صورت یکپارچه و کامل و با تمرکز آن را انجام میدهند.
با توجه به این تفاوت،مفهوم اشتیاق به عنوان یک رفتار(تحریک انرژی در نقش کاری هر فرد[۶۷]) در نظر گرفته شده است.به این ترتیب فرض میشود اشتیاق نتایج مثبتی هم در سطوح شخصی(رشد و پیشرفت فردی) و همچنین در سطوح سازمانی(کیفیت عملکرد) خواهد داشت.
دیدگاه پنجم: روتبارد(رتبارد[۶۸]، ۲۰۰۱) با الهام از کار کان(۱۹۹۰و۱۹۹۲( منظری متفاوت را پیش گرفته و اشتیاق را به عنوان ساختار انگیزشی دو بعدی شامل توجه[۶۹](توانایی شناختی و مدت زمانیکه یک فرد صرف فکر کردن در رابطه با یک نقش میکند) و جذب[۷۰](شدت تمرکز فرد بر یک نقش) میباشد.
توجه به این نکته مهم است که مراجع کلیدی اشتیاق برای کان،نقش کاری میباشد در حالیکه برای دیگر محققانی که اشتیاق را به عنوان نقطه مقابل و مثبت فرسودگی شغلی میدانند،این مراجع کلیدی فعالیت و کنش کاری کارمند[۷۱] و یا خود کار میباشد
در مجموع بیشتر محققان توافق بر این موضوع دارند که اشتیاق شامل یک بعد انرژی و یک بعد تعیین هویت(شناسایی) میباشد.اشتیاق شغلی شامل سطوح بالایی از انرژی و تعیین هویت قوی با کار است.چشم انداز این موضوع خاص،زمینه ایست که توسط یک ساختار سازگار برای اشتیاق شغلی که بر تجربه کارکنان از فعالیت کاری تمرکز دارد،به بهترین نحو به کار گرفته شده است.اما متأسفانه بررسی و اکتشاف گسترده بر این ساختارها منجر به ایجاد توافق و اجماعی در مورد معنای آن نشده است.
در این پژوهش به دلایل زیر از تعریف شافلی ودیگران استفاده می شود:
الف) اینکه این تعریف اشتیاق شغلی را از مفهوم مرتبط با فرسودگی شغلی متمایز میکند و همچون یک نتیجه آن را به عنوان یک ساختار مستقل که در حق خود مهم است،بنا می نهد.
ب) تعریف شافلی و همکارانش شامل جنبه های هم عاطفی و هم شناختی اشتیاق میباشد.و این دلالت دارد بر اینکه علاوه بر ادراک ها(شناختها)، اشتیاق همچنین شامل کاربرد فعال احساسات و عواطف میباشد.(سالانوا و شافلی؛۲۰۰۸)
ج) همانطور که قبلا ذکر شد این تعریف اشتیاق را به سه بعد تجزیه میکند:۱-نیرومندی۲-وقف خود۳-جذب.، که میتواند به صورت جداگانه تجزیه و تحلیل شود.این مجوزیست برای تشخیص دقیق تر نقاط قوت و کاستی های موجود بر حسب هر یک از منظرهای اشتیاق شغلی.(فیرینی و تیرنان[۷۲]، ۲۰۰۶)
د) در نهایت، ابعاد سه گانه ی اشتیاق شغلی که توسط شافلی و همکارانش تعیین شده است،میتواند به صورت تجربی توسط یک پرسشنامه ی معتبر و روان،اندازه گیری شود،که آن پرسشنامه عبارت است از مقیاس اشتیاق شغلی اوترخت[۷۳]
نیروی محرکه اهمیت اشتیاق شغلی اینست که نتایج مثبتی برای سازمان خواهد داشت.برای مثال،طبق تحقیقات تجربی بر اشتیاق شغلی،سطوح بالای اشتیاق منجر شده به افزایش تعهد سازمانی،افزایش رضایت شغلی،غیبت کمتر و بازگشت کمتر از کار، بهبود سلامت و رفاه،رفتارهای اضافی نقش،عملکرد بالاتر و ارائه ابتکار شخصی بشتر،رفتار فعال و انگیزه یادگیری بیشتر.(شافلی،سالانوا،۲۰۰۷(
۱۳-۲ پیشینه تحقیقات
۱-۱۳-۲ پیشینه تحقیقات خارجی
ایمران و دیگران[۷۴]، ۲۰۱۰
این مطالعه تاثیر CSR را بر تعهد سازمانی کارکنان و عملکرد آنان می سنجد. این پژوهش از رویکرد اکتشافی استفاده می کند. داده های اولیه از ۳۷۱ شاغل که در بخش های مختلف پاکستان کار می کنند گردآوری شده است. این مطالعه نشان می دهد که ارتباط مثبتی بین اعمال CSR و تعهد سازمانی کارکنان و عملکرد آنان وجود دارد. این تحقیق برای تقویت تعهد سازمانی کارکنان و بهبود عملکرد آنان استفاده از CSR را پیشنهاد می دهد.
.کیم[۷۵]، ۲۰۱۰
این مطالعه به بررسی ارتباط مسئولیت اجتماعی شرکت و تعیین هویت می پردازد. نتایج نشان می دهد که فعالیت های مسئولیت اجتماعی تعیین هویت را افزایش می دهد و در عوض، تعیین هویت بر تعهد کارکنان تاثیرگذار است. با این وجود، تداعی مسئولیت اجتماعی به طور مستقیم بر تعیین هویت کارکنان تأثیرگذار نیست، بلکه با از طریق پرستیژ خارجی شرکت بر آن تأثیرگذار است. در مقایسه با تداعی CSR، مشارکت در CSR تاثیر مستقیمی بر تعیین هویت دارد. بر اساس این یافته ها عملکرد CSR می تواند راهی موثر برای ایجاد ارتباط مثبت با کارکنان باشد.
۳- .ترکر[۷۶]، ۲۰۰۹
هدف این مطالعه بررسی چگونگی تاثیر CSR بر تعهد کارکنان بر اساس تئوری هویت اجتماعی است. این مطالعه در ترکیه انجام شد و نتایج نشان داد که داشتن مسئولیت اجتماعی در قبال ذینفعان اجتماعی و غیر اجتماعی، کارکنان و مشتریان تاثیر مهمی بر تعهد سازمانی دارد. حال آنکه ارتباطی بین مسئولیت اجتماعی در قبال دولت و سطح تعهد کارکنان وجود نداشت.
۴- .بون[۷۷]، ۲۰۰۶
هدف از این پژوهش بررسی ادراک کارکنان بر تاثیرگذاری هشت جزء HRM/TQM (رهبری، آموزش و توسعه، مشارکت کارکنان، شناخت و پاداش، تمرکز بر مشتری، توانمند سازی، کارتیمی و ارتباطات) بر اشتیاق شغلی کارکنان در شش کارخانه بزرگ تولید نیمه رساناها در کشور مالزی است. نتایج نشان داد که کار تیمی، توانمندسازی، تمرکز بر مشتری، شناخت و پاداش و ارتباطات، رابطه مستقیم و مثبتب با اشتیاق شغلی دارد. به طوریکه توانمند سازی قوی ترین رابطه را در بین موارد ذکر شده با اشتیاق شغلی داشت.
۲-۱۳-۲ پیشینه تحقیقات داخلی
۱- هاشمی شیخ شیبانی و همکاران؛ ۱۳۹۱
هدف از این پژوهش بررسی اثر جو روانشناختی و خودارزشیابی های محوری بر عملکرد وظیفه ای و قصد ترک شغل با میانجیگری اشتیاق شغلی در کارکنان شرکت صنایع چوب و کاغذ ایران (چوکا)بوده است. با بهره گرفتن از روش نمونه گیری تصادفی ساده ۲۶۷ نفر از کارکنان شرکت چوکا به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش از الگوی معادلات ساختاری و روش بوت استراپ برای تحلیل نتایج استفاده شد. یافته ها نشان داد که جو روانشناختی هم به طور مستقیم و هم از طریق اشتیاق شغلی با قصد ترک شغل و فقط از طریق اشتیاق شغلی با عملکرد وظیفه ای رابطه دارد.همچنین خود ارزشیابی های محوری هم به طور مستقیم و هم از طریق اشتیاق شغلی با عملکرد وظیفه ای و فقط از طریق اشتیاق شغلی با قصد ترک شغل رابطه دارد.
۲- نعامی و پیریایی؛ ۱۳۹۰
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ابعاد انگیزش شغلی و خود تعیین کنندگی با اشتیاق شغلی است نمونه شامل ۲۰۰ نفر(۱۵۰ مرد و ۵۰ زن) از کارکنان (شرکت ذوب آهن استان اصفهان )بود که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند . برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه انگیزش شغلی، خود تعیین کنندگی بلیس و پرسشنامه اشتیاق شغلی استفاده شد. به منظور تحلیل نتایج از روش های همبستگی ساده و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد . نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از وجود رابطه مثبت و معنی دار بین سه بعد انگیزش شغلی خودتعیین کنندگی (انگیزش درونی، خودپذیر و درون فکنی شده) با اشتیاق شغلی و رابطه منفی معنی دار بین ابعادی که از نظر خود تعیین کنندگی در سطح پایین هستند (انگیزش بیرونی، بی انگیزگی درونی و بی انگیزگی بیرونی) با اشتیاق شغلی است. همچنین یافته های حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه نشان می دهند که ابعاد انگیزش شغلی خودتعیین کنندگی رابطه معنی داری با ابعاد اشتیاق شغلی (جذب، نیرومندی و وقف خود) دارد. به عبارتی سطوح بالای انگیزش شغلی خودتعیین کننده به پیامدهای مثبتی مانند اشتیاق شغلی می انجامد.
جدول شماره ۱-۲. پیشینه تحقیق
ردیف | مولفان | سال | تشریح | نتیجه |
۱ | ایمران و دیگران | ۲۰۱۰ | این مطالعه تاثیر CSR را بر تعهد سازمانی کارکنان و عملکرد آنان می سنجد. این پژوهش از رویکرد اکتشافی استفاده می کند. داده های اولیه از ۳۷۱ شاغل که در بخش های مختلف پاکستان کار می کنند گردآوری شده است. | این مطالعه نشان می دهد که ارتباط مثبتی بین اعمال CSR و تعهد سازمانی کارکنان و عملکرد آنان وجود دارد. این تحقیق برای تقویت تعهد سازمانی کارکنان و بهبود عملکرد آنان استفاده از CSR را پیشنهاد می دهد. |
۲ | کیم | ۲۰۱۰ | این مطالعه به بررسی ارتباط مسئولیت اجتماعی شرکت و تعیین هویت می پردازد | نتایج نشان می دهد که فعالیت های مسئولیت اجتماعی تعیین هویت را افزایش می دهد و در عوض، تعیین هویت بر تعهد کارکنان تاثیرگذار است. با این وجود، تداعی مسئولیت اجتماعی به طور مستقیم بر تعیین هویت کارکنان تأثیرگذار نیست، بلکه با از طریق پرستیژ خارجی شرکت بر آن تأثیرگذار است. در مقایسه با تداعی CSR، مشارکت در CSR تاثیر مستقیمی بر تعیین هویت دارد. بر اساس این یافته ها عملکرد CSR می تواند راهی موثر برای ایجاد ارتباط مثبت با کارکنان باشد. |
۳ | ترکر | ۲۰۰۹ | هدف این مطالعه بررسی چگونگی تاثیر CSR بر تعهد کارکنان بر اساس تئوری هویت اجتماعی است. این مطالعه در ترکیه انجام شد | نتایج نشان داد که داشتن مسئولیت اجتماعی در قبال ذینفعان اجتماعی و غیر اجتماعی، کارکنان و مشتریان تاثیر مهمی بر تعهد سازمانی دارد. حال آنکه ارتباطی بین مسئولیت اجتماعی در قبال دولت و سطح تعهد کارکنان وجود نداشت. |
ارزشیابی و پاداش دهی منابع انسانی
۳۵/۱۱
۵۵/۳
۷۸/۱۱
۱۱/۴
۸۹/۱۱
۷۰/۳
۹۲/۱۱
۰۴/۴
امور رفاهی منابع انسانی
۷۰/۲۳
۱۵/۵
۸۲/۲۳
۱۷/۶
۰۳/۲۳
۷۶/۵
۹۰/۲۳
۶۶/۵
امور پرسنلی منابع انسانی
۸۳/۲۵
۳۳/۶
۷۶/۲۴
۲۵/۶
۱۶/۲۵
۶۶/۶
۹۸/۲۴
۲۰/۶
طبق نتایج حاصله، بین میانگین چهار گروه مدیران گروه با دارا بودن مدرک تحصیلی، رشتههای علوم انسانی، علوم پایه، علوم پزشکی و علوم فنی و مهندسی در خصوص کاربرد سیستم اطلاعات مدیریت در سازماندهی، جذب، توسعه، ارزشیابی و پاداش دهی، امور رفاهی و امور پرسنلی منابع انسانی دانشگاههای اصفهان و علوم پزشکی، تفاوت قابل ملاحظه ای وجود ندارد و تقریباً ارزیابی آنها در این خصوص یکسان میباشد.
فصل پنجم
بحث و نتیجهگیری
مقدمه
در این فصل به بیان خلاصه از فصلهای گذشته، نتایج بگررفته شده از خصوصیات و ویژگیهای نمونه آماری و نتایج حاصل از آزمون سوالهای تحقیق پرداخته شده است. با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاداتی در جهت انجام اقداماتی برای کاربرد کارآمدتر از سیستم اطلاعات مدیریت در دانشگاه اصفهان و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ارائه شده و ضمن بیان محدودیتهای پژوهش، با توجه به تجربیات حاصل از انجام پژوهش، پیشنهادهایی برای محققین آینده که علاقمند به پژوهش در این زمینه میباشند، ارائه گردیده است.
۵ ـ ۱ـ خلاصه موضوع و روشها
هدف این پژوهش «ارزیابی کاربرد سیستمهای اطلاعات مدیریت در مدیریت منابع انسانی دانشگاه اصفهان و علوم پزشکی اصفهان» بوده است. سئوالات تحقیق با در نظر گرفتن میزان کاربرد سیستم اطلاعات مدیریت در مؤلفههای مدیریت منابع انسانی که شامل سازماندهی منابع انسانی، جذب منابع انسانی، توسعه منابع انسانی، پاداش دهی منابع انسانی، امور رفاهی کارکنان و امور اداری و پرسنلی کارکنان و با توجه به ویژگیهای دموگرافیک افراد جامعه آماری تدوین و مورد بررسی قرار گرفت.
در این تحقیق از طرح توصیفی ـ پیمایشی استفاده گردیده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه ی ۲۵۹ نفر مدیران دانشگاه اصفهان و علوم پزشکی اصفهان رد سال تحصیلی ۸۸ ـ ۱۳۸۷ بوده که با بهره گرفتن از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با جامعه آماری، ۱۳۵ نفرکه شامل ۴۳ نفر مدیر دانشگاه اصفهان و ۹۲ نفر مدیر از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به عنوان نمونه انتخاب گردید.
ابزار اندازه گیری استفاده شده در این پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته است که روی یک نمونه ی ۳۰ نفری اعتبار سنجی شد و ضریب پایایی ۹۲/۰ برای این پرسشنامه به دست آمد. تجزیه و تحلیل دادهها در دو سطح توصیفی و استنباطی صورت گرفت. در سطح توصیفی با بهره گرفتن از شاخصهای آماری مانند فراوانی، میانگین و انحراف معیار به تجزیه و تحلیل دادهها پرداخت شد و در سطح آمار استنباطی از روشهای آماری t تک متغیره و تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) استفاده شد که نتایج به شرح زیر ارائه میگردد.
۵ ـ ۲ ـ یافتههای تحقیق
سوال اول پژوهش: تا چه میزان سیستم اطلاعات مدیریت در سازماندهی کارکنان دانشگاه اصفهان و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان کاربرد داشته است؟
یافتههای بدست آمده در خصوص میزان کاربرد سیستم اطلاعات مدیریت در سازماندهی کارکنان در جدول
(۴ ـ ۱۲) نشان داد، میانگین حاصله (۹۸/۲) تقریباً با سطح متوسط (۳) برابر است و این نشان میدهد که از نظر مدیران دانشگاههای اصفهان و علومپزشکی سیستم اطلاعات مدیریت تا حدودی توانسته در سازماندهی کارکنان کاربرد داشته باشد. به عبارت دیگر، مدیران معتقدند سیستم اطلاعات تا حدودی توانسته در تعیین و ارائه شرح شغل کارکنان، اطلاع رسانی در زمینه طبقهبندی مشاغل سازمان، آگاه نمودن کارکنان از مسئولیتهای شغلی، چگونگی تقسیم وظایف و فعالیتهای سازمان، و ایجاد ارتباطات بین کارکنان و واحدهای عملیاتی گوناگون در دانشگاه، به آنها کمک کند. در این موضوع میتوان گفت که سازماندهی منابع انسانی یک عملیات انسانی است که مدیران در ابتدا باید خود اقدام به این کار کنند سپس اطلاعات تدوین شده توسط خودشان را میتوانند به کامپیوتر و سیستم اطلاعات مدیریت میتواند در این مورد یاری رسان باشد. سیستم اطلاعات میتواند در ارائه اطلاعات به مدیران کمک کند، بنابراین سیستم اطلاعات میتواند در سازماندهی کارکنان به مدیران کمک کند و امور را برای آنها آسان تر نماید.
این که سیستم اطلاعات میتواند بر روی عملکرد مدیران تأثیر مثبت بگذارد و در فرایند برنامه ریزی و تصمیم گیری یاری رسان باشد در مطالعات متعددی گزارش شده است از جمله مطالعات ابیکی[۱۶۴] (۱۹۷۷)، بریدجی[۱۶۵] (۲۰۰۳)، ادوارد[۱۶۶] (۲۰۰۷)، فاستر و توماس[۱۶۷] (۲۰۰۷)، جیانزین و پوخارل[۱۶۸] (۲۰۰۷)، مگوآر و ردمن[۱۶۹] (۲۰۰۷)، فلورس و همکاران[۱۷۰] (۲۰۰۸)، روساخر و اولسون[۱۷۱] (۲۰۰۸)،هاشمیپور (۱۳۷۳)، رحمانی (۱۳۷۸)، فاطمیهرندی (۱۳۷۸)، مشتاقیان ابرقوئی (۱۳۷۸)، استاد محمدی (۱۳۷۹)، اسماعیلی (۱۳۸۰)، کیانی (۱۳۸۲)، رهنورد و ارشدی (۱۳۸۳)، باقری (۱۳۸۵)، خدمتی (۱۳۸۵)، و شیرازی (۱۳۸۵) را میتوان اشاره نمود که در تمامیاین مطالعات گزارش شده که سیستم اطلاعات میتواند موجب تحول و آسان سازی امور و همچنین افزایش عملکرد و اثربخشی منابع انسانی سازمان گردد. روساخر و اولسون (۲۰۰۸) استفاده از سیستم اطلاعات را یکی از ویژگیهای سازمانهای موفق گزارش میدهند و معتقدند سیستم اطلاعات میتواند در برنامه ریزی، تصمیم گیری و قدرت ریسک پذیری سازمان، به مدیران کمک زیادی کند و سازمانهای بزرگ همواره از این سیستم استفاده میکنند.
سوال دوم پژوهش: تا چه میزان سیستم اطلاعات مدیریت در جذب کارکنان دانشگاه اصفهان و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان کاربرد داشته است؟