شاخه‌های افرا = مشبه ، چاقو : مشبه به ، می‌ماند : ادات تشبیه
برگ افتاده‌ی نارنج = مشبه ، دل دختر : مشبه به ، می‌ماند = ادات (حذف به قرینه‌ی لفظی)
توت سرخ = مشبه ، خون کسی = مشبه به ، می‌ماند = ادات (حذف به قرینه لفظی)
۴-۱-۱-۲-۷-۳ تشبیه بلیغ (فشرده)
در شبیه بلیغ به دلیل اینکه ادات و وجه شبه حذف می‌شود زیباترین و رساترین نوع تشبیه به حساب می‌آید.حذف وجه شبه سبب تلاش ذهنی و لذت ادبی بیش‌تر می‌گردد وبر تأثیر تشبیه می‌افزاید و حذف ادات تشبیه، ادّعای اتحاد و همسانی مشبه و مشبه به را قوّت می‌بخشد و تلاش و کندوکاو ذهن را بیش‌تر می‌سازد.
تشبیه بلیغ بر دو نوع است: الف) بلیغ اسنادی : که مشبه و مشبه به ،به هم اضافه نمی‌شوند بلکه به هم اسناد داده می‌شوند و غالباً به صورت یک جمله‌ی سه جزیی با مسند می‌آیند.
ب) بلیغ اضافی : که آن را اضافه‌ی تشبیهی می‌خوانند ویکی از طرفین تشبیه به دیگری اضافه می‌شود.
تشبیه بلیغ اسنادی
سیاهی چسبناک شب / سرمه‌ای است بر چشمه‌های ناپیدایش (همان:۴۴)
من سیب شده‌ام و کرم‌های درون من / هیچ نیست مگر کلمه (همان:۱۰۹)
درختی از این جنگل پیرزنی است / که دندان‌هایش / برگ‌های پاییز است (همان:۱۳۴)
درختی از این جنگل / دوشیزه‌ای است با دست‌های پر از نارگیل / با دامنی از انار، پر (همان:۱۳۴)
جهان / دهان و دندان‌هاست (همان:۱۴۳)
استخر و میعادگاه مرغابی عاشق / ملحفه‌ای است آبی و خیس / روی تن برهنه‌ی مهتاب (همان:۱۵۸)
ایمان ، جاده‌ای که شب را دنبال کرده است (همان:۱۹۸)
تشبیه بلیغ اضافی
تا جمعه شاید جمعه‌ی خرقه‌ی دل سوگوارمان باشد (همان:۱۷۸)
در صبح سوخته، در صبح گاه یخ / با اندام برگ برگ شده‌ی پاییز (همان:۲۳)
مردی هست در کوچه باغ ذهن من (همان:۲۵)
که باد / خوشه‌های گندم را / در پی‌اش خواباند / در محراب چراغ و تندر و دشنه (همان:۳۳)
به دره می‌نگرند / ریل‌های خالی موسیقی، ریخته بر دریاچه‌های زخم (همان:۴۰)
اینک اما نشسته‌ایم / که دهلیزی دوباره بگشاییم / در مرمر سکوت تو (همان:۴۲)
بر منظومه‌ای بندبندش / خواستگاه دریغ و دریغا و دریغ من (همان:۴۳)
بیژن نجدی در اشعارش از میان تشبیهات مختلف، تشبیه بلیغ اضافی را برمی­گزیند تا بدین طریق ذهن مخاطب را به سمت رساترین و شیواترین تشبیه معطوف دارد.
۴-۱-۱-۲-۸ استعاره
استعاره تشبیهی است که یکی از طرفین تشبیه ذکر نشود. استعاره در شعر موجب ابهام معنایی متن می‌شود، زیرا جانشین سازی واحدهای معنایی زبان شاعر، عملاً دلالـت نشانه‌ها را از بین می‌برد و دلالت­های تازه‌ای بر آن مطرح می‌سازد .در استعاره ادعای شباهت وجود ندارد، بلکه ادعای همسانی و یکسانی مشبه و مشبه به است «همانی شدن استعاره به رابطه‌ی همسانی بستگی دارد اما این همسانی الزاماً جزو همسانی‌هایی که پیش‌تر دریافت شده‌اند، نیست. در مواردی که واژه یا عبارت به صورتی که به کار رفته است، نتواند به هیچ شیوه‌ی لفظی بر زمینه‌ی کلامی پیرامون خود وفق پیدا کند، خواننده ناگزیر است به سوی این گونه روابط جهش کند» (هارلند، ۱۳۸۵ : ۴۰۵).
در کتب بیان استعاره را به انواع مختلفی تقسیم بندی می‌کنند مثل : استعاره مصرّحه، مرشّحه، مکینه (بالکنایه)، تخیلیّه، اصلیّه، تبعیه، قریب(نزدیک ومتبذل)، بعید(دور و شگفت) وتمثیلیّه.
۴-۱-۱-۲-۸-۱ استعاره مصرّحه
تشبیهی است که تنها مشبه به (مستعارمنه)در آن ذکر می شود و بقیه حذف می‌گردد. در استعاره لفظ در غیر معنی اصلی به کار می‌رود.
نامیدن این استعاره به مصرّحه(آشکار) بدان سبب است که از طریق مشبه به، به آسانی می‌توان به مشبه و وجه شبه دست یافت.
غرض از استعاره‌ی مصرّحه اغراق، تاکید، ایجاز، محسوس و عینی کردن امور و….است .استعاره از تشبیه رساتر و خیال انگیزتر و در برانگیختن عواطف، مؤثرتر است، زیرا خود از درون تشبیه بلیغ که رساترین نوع تشبیه است، خلق می‌شود.
یک صندلی چرخ دار / از آسمان دیلمان من / آهسته می‌گذرد (نجدی،۱۳۸۰: ۵۴)
صندلی چرخ دار : استعاره از جانباز
از تو می‌پرسم / که باران از گریه‌های کدام همسایه‌ام این گونه می‌بارد (همان:۱۹۵)
باران : استعاره از چشم.
کمک کنید که با شمشیرم به خاک نروم / و به خاک نرود رؤیای یک شمشیر (همان:۲۱۲)
شمشیر : استعاره از انسان مبارز
ساکنان چسبیده بر صفحه‌ی آلبوم / از قالیچه آمده‌اند / با نیم رخ مقوایی / با چادر نماز و کنار طرحی از ضامن آهو (همان:۲۲۰)
ضامن آهو : استعاره از امام رضا (ع)
۴-۱-۱-۲-۸-۲ استعاره مکنیه (کنایی)
استعاره مکنیه مشبهی است که به همراه یکی از اجزاء یا ویژگی‌های مشبه به می‌آید. این ویژگی «وجه شبه» یا یکی از «وجه شبه‌های» بین مشبه و مشبه به است .این جزء یا ویژگی می‌تواند به مشبه اضافه گردد و یا به آن اسناد داده شود. در حالت اول یعنی استعاره مکینه ای که از اضافه شدن چیزی به مشبه به دست آید همان است که در دستور زبان «اضافه‌ی استعاری» خوانده می‌شود. استعاره مکینه ای که مشبه به آن «انسان» باشد «تشخیص» یا «انسان انگاری» نام دارد. زیبایی استعاره مکینه در گرو جزیی است که از مشبه به انتخاب و به همراه مشبه ذکر می‌شود. استعاره مکینه از استعاره‌ی مصرّحه و تشبیه، بلیغ‌تر و مؤثرتر است زیرا ذهن برای فهم آن نیازمند دقت، تأمّل و تلاش بیش‌تری است.

در اشعار بیژن نجدی استعاره مکینه مخصوصاً تشخیص به فراوانی یافت می‌شود شاید به دلیل دیدگاه و نگرش خاص نجدی به طبیعت پیرامونش باشد که از آن الهام می‌گیرد.
تشخیص غیر اضافی
فصول می‌رفتند به زیارت گریستگان جهان / پاییز با اندام برگ برگ شده / در سینی بزرگ نقره، ماه را می‌برد (همان، ۸۶)
در کف دست تابستان / سپیدرود، آرام است (همان:۹۲)
و صبح یک شعر پیر آهسته می‌گوید (همان:۹۹)
و درخت بر یک پای / ایستاده هیچ نمی‌گوید (همان:۱۴۰)
راه باز کرده‌ام که بگریزد / سپیدرود پیر، زمین گیر و آب آلود (همان:۱۵۶)
رودخانه‌ها رفتند از خاطرات پل (همان:۲۰۲)
تشخیص اضافی
غرور نخل‌ها بود و / بالایی سپیداران (همان:۲۷)
باری به زیارت داس می‌رفتند مردان قبیله‌ی من (همان:۳۰)

ابعاد اقتصادی صنعت فوتبال تنها به حضور فوتبال در بورس و یا در بورس بودن فوتبال نیست، بلکه دولت ها نیز از مزایای آن بهره مند می شوند. وزیر ورزش ترکیه درباره نقش فوتبال در اقتصاد امروز می گوید:
دولت ما برای شناسایی خود در جهان باید میلیون دلار خرج می کرد،اما تیم فوتبال ما بدون صرف هزینه ی نه چندان زیاد از پس این کاربرآمد. (استوراد^[۸۴]، ۲۰۰۷: ۴۱)

۲-۲۶- قوانین کلی در مورد تامین مالی باشگاه های فوتبال
براساس قوانین کلی فدراسیونها، کنفدراسیونها، انجمنها و سازمانهای / وزرات خانه های ورزشی، راه های کسب در آمد یک باشگاه ورزشی می بایست در چهارچوب ورزش و مسایل فرهنگی پیگیری شوند. این روش های تجاری به غیر از اینکه نباید قوانین کشورها و مناطق را زیر پا گذارند، همچنین نباید از محدوده فرهنگ و ورزش نیز خارج شوند.البته باشگاههایی که به شرکتهای سهامی تبدیل شده اند و یا به بازار بورس کشورشان یا بازار بورس بین المللی راه پیدا کرده اند، در چهارچوب فعالیت خود می توانند تجارتهایی دیگر را نیز انجام دهند.(استوراد، ۲۰۰۷: ۴۱)
۲-۲۷- نتیجه گیری
همه ی این موارد موید این نکته است که صنعت فوتبال را فوتبالیست ها به پیش نمی برند، بلکه مدیران و حمایت کنندگان مالی هستند که بدنه ی اصلی آن را در جهان شکل می دهند و هر یک از آنان که مسئولیت اداره ی سازمان ورزشی و یا بنگاه تجاری را به عهده دارند به خوبی با هنر ورزش ، تجارت و سیاست آشنا هستند.آن ها تنها به این فکر می کنند که چگونه می توان از ورزش فوتبال پول ساخت و یا از امتیازات آن برای تجارت بهره گرفت ، بنابراین بخش بزرگی از امتیازات فوتبال در پس پرده ی مستطیل سبز و هیاهوهای ورزشگاه ها تقسیم شده است.امتیازاتی که با بیش ترین مزایا و کم ترین هزینه ها به دست می آیند. « آژانس وقایع ورزشی و بازایابی»^[۸۵] که تحت عنوان TEAM معروف است با هدف ایجاد یک مثلث طلایی با قدرت در حوزه های : ورزش فوتبال ، تلویزیون و حامیان مالی شکل گرفته است و تلاش می کند تا هر چه بیش تر ، علاقه مندی های مربوط به فوتبال را بر روی مسائل تجاری متمرکز نماید.
آنها هیچ گاه متوقف نمی شوند و از همه چیز در این رابطه استفاده می کنند و از فوتبال برای بیان استراتژی های نوظهور اقتصادی یا دلایل سقوط آن بهره می گیرند.برخی از شرکت ها که دارای اعتبار بیش تری هستند به عنوان حامیان مالی به طور رسمی ظاهر می شوند و به طور جدی به این مسئله می اندیشند که چگونه می توانند از طریق برگزاری مسابقات فوتبال رتبه ی تجاریشان را در مقابل رقبا افزایش دهند.در این بخش به بررسی روش های تامین مالی متدوال در ورزش به طور کلی و ورزش فوتبال پرداختیم مطمئنا روش های دیگری در باشگاه های مختلف در حال اجراست که متاسفانه دسترسی به این منابع امکان پذیر نبود. چگونه است که فوتبال حرفه ایی دنیا در کشورهای اروپایی و حتی آسیایی سالانه درآمدهای کلانی را از محل حق پخش تلویزیونی ، تبلیغات ، حامیان مالی ، بلیط فروشی و سایر منابع نصیب خود می سازند ولی فوتبال حرفه ای ایران نه تنها از کسب درآمد حق پخش تلویزیونی مسابقات محروم است بلکه از سایر منابع درآمدی نیز بهره کافی را نبرده است؟ در ایران نیز روش های تامین مالی مختلفی از جمله حامیان مالی ، فروش بلیت و…وجود دارد اما متاسفانه در این زمینه هنوز به طور جدی فعالیت هایی صورت نگرفته است .درایران بیشتر باشگاهها دولتی هستند و یا ازطریق صنایعی (مثل ذوب آهن ، فولاد، ملی مس و…) تامین مالی شده و به نوعی وابستگی مالی در اکثر آنها دیده می شود و باشگاهها در ایران کمتر قدمی در زمینه خودگردان بودن و درآمد زایی برداشته است امید است این پژوهش آغازی برای این حل مشکلات در این زمینه باشد.
۲-۲۸-پیشینه پژوهش
۲-۲۸-۱- مروری بر مطالعات داخلی
۲-۲۸-۱- ۱-تامین مالی و ساختار سرمایه
- مهربانی ( ۱۳۸۹) در مقاله ی پژوهشی خود با عنوان بررسی چالش ها و آسیب های بازار پول و سرمایه ایران در تامین مالی سرمایه گذای و راهکار برون رفت از آن به این نتایج دست یافت : علت اصلی توسعه نیافتگی بازار مالی ایران عدم استفاده از ابزار های نوین تامین مالی نمی باشد، بلکه ساختار نامناسب سازمانی و عدم حضور استانداردهای حاکمیت شرکتی می باشد. همچنین با توجه به نقش بازار سرمایه و بورس اوراق بهادار در رشد و توسعه اقتصادی لازم است در کنار حذف مئانع قانونی و مقرارتی و سیاسی بازار بورس اقدام به آزاد سازی مالی و ورود و خروج سرمایه ههای خارجی و بهبود نظام اطلاعاتی در این بازار پرداخته شود(مهربانی ، ۱۳۸۹: ۶۶۳ – ۶۳۴)
- صفری ( ۱۳۸۸) در تحقیق خود عنوان می دارد تامین مالی طرح های اقتصادی ، روش های گوناگونی دارد. یکی از مهم ترین این روش ها، تبدیل پس انداز به سرمایه گذاری است ، که مرسوم ترین شکل خرید و فروش اوراق بهادار در بازار سرمایه است. هر دولتی می کوشد با بکارگیری سازوکارهای بروز و کارآمد، به تسهیل انتقال وجوه از طرف پس انداز کنندگان به طرف دیگر یعنی سرمایه گذاران کمک می کند. بانکداری سرمایه گذاری یکی از این سازوکارهای نوظهور است که با ارائه خدمات و محصولات متنوع باعث رونق هرچه بیشتر بازارهای مالی گشته است. (صفری ، ۱۳۸۸ : ۱۵۴)
- فرید ، بردبار و منصوری( ۱۳۸۸) در کار خود به بررسی موانع تامین مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با بهره گرفتن از مفهوم کارایی پرداختند. آنها با بهره گرفتن از روش توصیفی – پیمایشی و با بکارگیری نظرات خیرگان و کارشناسان و با بهره گرفتن از تکنیک دلفی ، ۳۶ مانع فرعی شناسایی و در پنج گروه دسته بندی گردید در نهایت این موانع با بهره گرفتن از روش های آماری MADM مورد رتبه بندی قرار گرفت. نتایج به کارگیری تکنیک های MADM نظیر AHP و TOPSIS حاکی از آن است که از بین موانع پنج گانه، موانع ساختاری بازار بیشترین تاثیر بر تامین مالی شرکت ها داراست.( فرید، ۱۳۸۸ : ۱۲۲-۱۰)
- تک روستا ، علی (۱۳۸۷) در مطالعه ی به بررسی نقش بازار اوراق بهادار خارج از بورس بر توسعه بازار سرمایه در ایران با رویکرد پرسشنامه ای پرداخته است. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان می دهد که ۵/۸۱ درصد پرسش شونده ها ، ایجاد بازار خارج از بورس را در راستای توسعه بازار سرمایه اثربخش ارزیابی کرده اند. همچنین این نتایج نشان میدهد بازار خارج از بورس ایران فاقد قانون مندی مناسب است که می تواند موجب فعالیت نادرست مضاربه ای و بی ثمر ماندن خصوصی سازی شرکت های دولتی شود. همچنین بر اساس نتایج بدست آمده ناآگاهی نسبت به ایجاد این بازار شده که یکی از عوامل اصلی کمتر توسعه یافتگی بازار سرمایه به شمار می رود.(تک روستا ، ۱۳۸۷ : ۱۰۶-۹۱)
- عنایت ، سید ابراهیم (۱۳۸۰) در تحقیق خود به بررسی مشکلات و تنگاهای بازار سرمایه در ایران می پردازد. وی عنوان میدارد که بازار سرمایه با توجه به پیشینه طولانی مدت توسعه نیافتگی و عدم کارایی این بازار را عوامل زیر می داند:
- ضعف ساختار تشکیلاتی بورس اوراق بهادار تهران و دخالت و نفوذ مستقیم دولت و سازمان های دولتی
- شفاف نبودن و کمبود اطلاعات در مورد شرکت های پذیرفته شده در بورس
- ضعف و عدم پویایی مقررات
- ضرورت تدوین قانون جامع بازار سرمایه ایران
- عدم تفکیک بازارهای دست اول و دوم سهام و فقدان بازارهای فرعی و ضرورت ایجاد تالارهای جداگانه جهت معاملات سهام
- عدم استفاده از ابزارهای متنوع مالی و فقدان این ابزارها در بورس کالا و بازار سرمایه ایران(عنایت ، ۱۳۸۰: ۱۶۲-۱۳۹)
- رجب زاده ،خورشیدی،قلی پور(۱۳۸۵) در مقاله پژوهشی به بررسی تحلیلی وضعیت تامین مالی در کشورهای مختلف جهان و نیز بررسی تحلیل آن در ایران در بخش صنعت پرداختند. در بررسی تحلیل روش های تامین مالی کشورهای مختلف جهان ، نتایج نشان دهنده ی وجود تفاوت بارزی بین روش های تامین مالی در کشورهای توسعه یافته و کشورهای در حال توسعه است. شرکت های واقع در کشورهای در حال توسعه نسبت به همتایان خود در کشورهای توسعه یافته ، بیشتر بر منابع خارجی تامین مالی تکیه دارند. همچنین سهم بازار سهام به عنوان یک روش تامین مالی در شرکت های واقع در کشورهای درحال توسعه را نشان می دهد. در بررسی تحلیل وضعیت تامین مالی ، در بخش صنعت ایران ابتدا نحوه ی محاسبه ی هزینه هریک از روش های تامین مالی مورد بررسی قرار گرفته است و در قسمت انتهایی نیز با بهره گرفتن از بررسی روابط بین روش های تامین مالی و میانگین موزون t روش های همبستگی و آزمون سرمایه در صنایع مختلف غذایی ، شیمیایی ، نساجی ، کانی غیر فلزی و ماشین آلات پرداخته شده است. در مجموع و با در نظر گرفتن تمام صنایع با یکدیگر و لحاظ ۴۹ شرکت بخش صنعت و معدن بررسی آماری انجام شده و نتایج ، دلالت بر عدم وجود تفاوت معنادار بین تامین مالی از دو روش پول و بازار سرمایه دارد.( رجب زاد ، ۱۳۸۵ : ۱۳۰)
- دسینه (۱۳۸۸) در پژوهش خود به این نتایج دست یافت که ارتباط بین ساختار تامین مالی و تصمیمات مربوط به سرمایه گذاری منابع در ساختار دارایی ها ی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تایید شده و در این راستا پیشنهاد می نماید که از روش های تامین مالی مناسب مرتبط با نوع سرمایه گذای در انواع دارایی ها در کنا تصمیم گیری مبتنی بر تحلیل های خاص ( همانند تجربیات گذشته ، شرایط فعلی بازارسرمایه، بهره و…) استفاده نمایند.همچنین به مدیران مالی شرکت ها پیشنهاد می کند پیش از تامین منابع مالی ، ابتدا فرصت های سرمایه گذاری مناسب را در راستای حداکثر نمودن ارزش شرکت و توانایی بازپرداخت تسهیلات ، شناسایی و سپس مناسب ترین گزینه را انتخاب نمایند. ازطرفی در مواقع نیاز به وجه نقد برای مقاصد گوناگون روش های مختلف تامین مالی را بررسی و با توجه به نوع نیاز ( کوتاه مدت یا بلند مدت ، دوره بازگشت کوتاه یا طولانی، بازدهی بالا یا پایین) مناسب ترین روش تامین مالی یا تلفیقی از مناسب ترین روش ها را انتخاب نمایند.(دسینه ، ۱۳۸۸ : ۲۸-۱۸ )
- یکی دیگر از تحقیقات انجام شده در زمینه ساختار سرمایه توسط دهقانی احمد آباد(۱۳۷۷) انجام گرفته که بررسی الگوی تامین مالی ترجیحی پرداخته و نتایج به دست آمده بر اساس فرضیه های تحقیق حاکی از آن است که نحوه تامین مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از الگوی ترجیحی تبعیت می نماید.(دهقانی احمد آباد ، ۱۳۷۷: ۱۲۵)
- لطفی(۱۳۸۳) در تحقیق خود تحت عنوان ” بررسی تاثیر ساختار مالی بر هزینه سرمایه شده در بورس اوراق بهادار طی سال های ۷۴-۸۱ ” صورت گرفته و نتایج آن حاکی از ارتباط مستقیم بین نسبت بدهی در ساختار مالی با قیمت بازار سهام و ارزش بازار شرکت و همچنین ارتباط معکوس بین هزینه سرمایه و نسبت بدهی می باشد.(لطفی ، ۱۳۸۳: ۲۴-۲۱)
- جعفری صمیمی (۱۳۸۳) در مطالعه ی خود با عنوان “بررسی رابطه روش های تامین مالی (منابع خارجی ) و بازده و قیمت سهام شرکت های بورس تهران” به این نتایج دست یافت که بیش تر بودن بازده سالانه شرکت هایی که از طریق انتشار سهام تامین مالی کرده اند از شرکت هایی که از طریق استقراض تامین مالی کرده اند به تایید می رسد بنابراین بازده سالانه شرکت هایی که انتشار سهام کرده اند بیشت تر از شرکت هایی است که وام بلند مدت گرفته اند. در ضمن وی پیشنهاد کرده است که تامین مالی از طریق بازار سرمایه و سهام برای شرکت ها را می توان در الویت قرار داد، البته اگر بتوان رفتار گذشته بازار را مبنای مناسبی برای رفتارآینده آن به شمارآورد.(جعفری صمیمی ، ۱۳۸۳ : ۶۴-۳۷)
- مؤمنی و نجقی مقدم (۱۳۸۳) عملکرد اقتصادی شرکت‌های پیشرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با بهره گرفتن از مدل TOPSIS بررسی کردند. (مومنی و نجفی مقدم ، ۱۳۸۳: ۷۵-۵۵)
۲-۲۸-۱- ۲- تامین مالی فوتبال
- نادریان جهرمی (۱۳۹۰) در مقاله ی علمی پژوهشی خود با عنوان “بررسی تجربی موانع و مشکلات فوتبال پایه و الویت بندی عوامل موثر در بهبود فوتبال پایه و الویت بندی عوامل موثر در بهبود فوتبال پایه ” با شرکت ۴۵ کارشناس تربیت بدنی استان اصفهان در این مطالعه به این نتیجه رسید که ۵/۳۴% پاسخ دهندگان به مشکلات مالی و عدم حمایت حامیان مالی از فوتبال پایه در استان اصفهان اشاره کردند و ۵/۴۳% اشاره کردند که زیرساخت ها ی فوتبال پایه در استان اصفهان وجود ندارد و امکانات لازم فراهم نشده است.
- الهی (۱۳۸۸) در مقاله ی خود تحت عنوان ” موانع موجود در توسعه جذب درآمد حاصل از حمایت مالی در صنعت فوتبال جمهوری اسلامی ایران “بیان می دارد : عمده ترین منابع درآمدی صنعت فوتبال به ترتیب شامل حق پخش تلویزیونی ، حامیان مالی و درآمد روز مسابقه است.باتوجه به رسمیت نیافتن حق پخش تلویزیونی به عنوان یک منبع درآمدی در صنعت فوتبال ایران ، لازم است که باشگاه ها ( به عنوان بنگاه های اقتصادی صنعت فوتبال ) و نیز سایر نهاد های ذیربط صنعت فوتبال در وضعیت کنونی به موضوع حمایت مالی دید ویژه ای داشته باشند . (الهی،۱۳۸۸ : ۱۹۰) همچنین وی بیان داشت شناخت اهداف شرکت ها از حمایت مالی ورزشی در ایران برای مدیران صنعت فوتبال از اهمیت بالایی برخوردار است.
همچنین مانع شناسایی شده دیگر منابع مالی باشگاههای فوتبال توسط نهادهای دولتی است. مالکیت دولتی باشگاه ها باعث شده است تا ساختاری دولت محور ، وابسته و غیر رقابتی در صنعت فوتبال بوجود آید. از این رو لازم است گام های اساسی در جهت خصوصی سازی باشگاه های فوتبال برداشته شود.به هر حال مالکیت خصوصی باعث می شود تا اولا باشگاه ها به جای ارتزاق از منابع دولتی ملزم به جذب درآمد برای خود باشمد و ثانیا بین آنها ساختاری رقابتی برای جذب درآمدهای هرچه بیشتر بوجود آید. همین موضوع با عث می شود تا باشگاه در گزینش نیروی انسانی خود بازاریابان را به کار گیرد.
در ادامه وی به این نکته اشاره کرد که وجود مشکلات عمده در زمینه قانون حقوق مالکیت معنوی و کپی رایت در کشور یکی دیگر از موانع شناسایی شده است این مشکل تنها گرایبانگیر صنعت ورزش نبوده و صنایع دیگری چون صنعت سینما را نیز تحت تاثیر قرار داده است.
از جمله مشکلات دیگر در این زمینه شرایط نامناسب استادیوم های فوتبال ، مدیریت و برنامه ریزی زمانی نا مناسب و عدم اصول ارتباطی و انگیزاننده با حامیان مالی به عنوان سه مانع مهم دیگر در برابر توسعه درآمد های حاصل از حامیان مالی در صنعت فوتبال شناسایی شده اند.(الهی ، ۱۳۸۸ :۲۰۲-۱۹۰)
- محمد کاظمی (۱۳۸۱) در مقاله خود تحت عنوان ” بررسی عناصر محصول از عناصر آمیخته بازاریابی در لیگ برتر فوتبال کشور “بیان می دارد: امروزه شرکت های تجاری و صاحبان صنایع مختلف دریافته اند که حمایت مالی می تواند به منزله یک ابزار تبلیغاتی قدرتمند برای آنها عمل می کند.در واقع یکی از مهم ترین و موثرترین عناصری که موجب پیوند رویدادهای ورزشی و اقتصاد شده است ، موضوع حمایت مالی ورزشی به عنوان یک روش تبلیغاتی برای شرکت های حامی مالی است.(محمدکاظم،۱۳۸۱ : ۲۴)
- ایزدی (۱۳۸۴) در پژوهش خود با عنوان ” توصیف عوامل موثربر جذب اسپانسرشیپ” به توصیف اهداف شرکت های حامی مالی فوتبال ایران پرداخت .وی به این نتیجه رسید که حمایت مالی از فوتبال تا حدودی توانسته به شرکت ها در ارتباط با بازار مورد نظر و رقابت با سایر شرکت های مالی فوتبال در نظر نگرفته اند. وی چنین دریافت که مهم ترین اهداف حمایت مالی برای شرکت ها شامل گسترش بازار فروش ، توسعه آگاهی ، ایجاد تصویر مثبت ، رقابت با سایر شرکت ها و افزایش میزان فروش بوده است. همچنین عمومیت زیاد فوتبال در کشور و متعاقب آن حمایت رسانه ای بیشتر باعث شده است تا شرکت ها از بین ورزش های موجود فوتبال را به عنوان صحنه تبلیغات خود انتخاب کنند.(ایزدی،۱۳۸۸: ۴۶-۴۰)
- سلطانی(۱۳۸۹) در مقاله ی پژوهشی خود با عنوان ” سرمایه گذار ی در بازیکنان حرفه ایی” به این نتایج دست یافت که بازاریابی و سرمایه گذاری در خرید بازیکنان ضمن اینکه ساختار مناسب سازمانی را برای ارتقاء ورزش قهرمانی فراهم می سازد، ارزش فعلی خالص درآمدهای آتی باشگاههای خصوصی را افزایش داده و آثار ثانوی گسترده ای بر ارتقاء رفاه اقتصادی جامعه و ساختارهای ارزشمند فرهنگی ، سیاسی، آموزشی در بر خواهد داشت. ارزیابی قیمت خرید بازیکنان رشته نسبتاً جدیدی است و برای بررسی آن در شرائط عدم اطمینان ، تحقیقات و تحلیل های آماری زیادی لازم است که نیاز به همکاری و همیاری همه باشگاههای حرفه ای و ارائه اطلاعات مالی و آماری دارد.
- سلطانی (۱۳۸۹ ) در مقاله ی خود با عنوان” حسابداری باشگاه ها و بازیکنان فوتبال” به اینکه اشاره می کند که : رویه های حسابداری باشگاه های فوتبال بسیار پراکنده بوده و باشگاه ها در ارائه صورت های مالی خود منابع مالی و مبنای قیمت گذاری بازیکنان خود را افشاء نمی کنند و بالاخره دوره های مالی مختلفی را مورد استفاده قرار می دهند. همانطور که کمیته تحقیق چستر^[۸۶] در انگلستان و کمیته های مشابه در سایر کشورها توصیه هایی را به باشگاه ها ارائه می نمایند، فدراسیون فوتبال در کشور ما نیز باید برای باشگاه ها رویه های استاندارد را تعریف نماید و نسبت به استفاده از رویه های حسابداری باشگاه ها علاقه مندی بیشتری نشان داده و حتی الامکان دسترسی خود را به اطلاعات در زمینه وضعیت مالی باشگاه ها بهبود بخشد. به هر حال در این مورد اقدامات چندانی انجام نشده. ما همچنین تأکید می کنیم قیمت گذاری بازیکنان فوتبال و کارکنان مسئله با اهمیتی است که نیاز به توجه بیشتری دارد و عدم انعکاس این چنین دارایی هایی در ترازنامه باشگاه ها و شرکت ها نگران کننده است.(سلطانی ، ۱۳۸۹: ۱۵)
- تجاری (۱۳۸۹) در پژوهش خود با عنوان ” تحلیل وضعیت اقتصادی ، اجتماعی و انگیزشی تماشاگران فوتبال “به این نکته اشاره می کند که : بازاریابی ورزشی به سه دسته تقسیم می شود ، بخش فعالیت ها و رویداد های ورزشی ، بخش کالاهای ورزشی و بخش تبلیغات ورزشی. لیگ های فوتبال هر کشوری مهم ترین بخش بازاریابی رویدادهای ورزشی محسوب می شود پس در این زمینه باید برنامه های مدون طراحی شود.بازاریابی رویدادهای ورزشی به درآمدزایی لیگ های فوتبال کمک ویژه می نماید و همچنین این مورد به پیشرفت آن لیگ کمک کننده خواهد بود.( تجاری، ۱۳۸۹ : ۱۲۷-۱۰۹)
- عبدی(۱۳۸۹) در پژوهش خود با عنوان ” مطالعه ی تطبیقی وضعیت داوری فوتبال در ایران و انگلستان “به بررسی تطبیقی وضعیت داوری ایران و انگلستان پرداخت و نتایج زیر حاصل آمد : ساختار و تشکیلات داوری فوتبال همانند دیگر سازمان ها و موسسات نقش مهمی در بهره وری و پیشرفت دارد.(فراهانی ، ۱۳۸۳ : ۱۵)کمیته داوری فوتبال ایران می تواند با هماهنگی فدراسیون مربوطه و با بهره گیری از روش هایی همچون مهندسی مجدد، ساختار تشکیلات داوری فوتبال ایران را بار دیگر ارزیابی کند. شاید این وضعیت که داوران انگلیسی جایگاه بهتری نسبت به به داوران ایرانی داشته و از لحاظ کمی و کیفی بیشتر در میادین بین المللی حضور دارمد تا حدودی طبیعی و منطقی به نظر برسد زیرا لیگ انگلستان قدمت و مرتبه ی خیلی بالاتری نسبت به لیگ فوتبال ایران دارد. انگلستان جز کشورهای صاحب نام فوتبال و تیم ملی آن نیز قهرمان جهان است. قدمت اتحادیه فوتبال انگلستان ۵۷ سال بیشتر از قدمت فدراسیون فوتبال ایران است و در نهایت ، فوتبال و داوری در انگلستان بسیار حرفه ای تر از ایران است. (عبادی ، ۱۳۸۹ : ۱۳۵-۱۱۹ )
- باقری(۱۳۹۰) در مقاله خود با عنوان “بازاریابی در فوتبال پایه و مدل ۴CS” به این نکته اشاره کرد که : یکی ازگام های بازاریابی در فوتبال پایه تصویری از واقعیت های فوتبال پایه ( تحقیقات بازاریابی در فوتبال پایه ) است که با مدل معروف ۴cs تطبیق داده می شودومدل ۴CS می تواند در حیطه بازارشناسی به محققان بازار در امر فوتبال و همچنین فوتبال پایه کمک های بسیاری نماید.
- الهی ( ۱۳۸۳) در پژوهش خود با عنوان” بررسی وضعیت استادیوم های کشور در مقایسه با استاندارد های اروپایی".(الهی ، ۱۳۸۳ : ۲۵) به این نتایج دست یافت:
۱- نتایج تحقیقات نشان می دهد استادیوم های فوتبال کشور در اکثر حیطه های مورد بررسی از وضعیت مطلوبی برخوردار نیستند .وضعیت بسیار ضعیف اکثر استادیوم های فوتبال کشورد در حیطه ی امکانات برای تماشاگران ویژه ، بیانگر عدم توجه کافی به تماشاگران ورزش کشور است. این در حالی است که به کرات گفته شده تماشاگران سرمایه های اصلی ورزش کشورند.
۲- کیفیت پایین زمین چمن مسابقه بر کیفیت مسابقات اثر سویی دارد. به نظر می رسد با توجه به وجود ارتباط مستقیمی که افزایش کیفیت مسابقات و جذب حامیان منابع مالی بیشتر ( تبلیغات ، حامیان مالی و…) وجود دارد، این مقوله باید مورد توجه قرار گیرد.
۳- ذکر این نکته ضرورت دارد که ساخت استادیوم های ورزشی به سرمایه های بسیار کلان نیاز دارد و بسیاری از باشگاه ها نمی توانند هزینه ی ساخت استادیوم های اختصاصی را تقبل کنند. از این رو در کشورهای مختلف هزینه اصلی ساخت و نگهداری استادیوم های بزرگ معمولا برعهده دولت است. (الهی ، ۱۳۸۳ : ۷۹- ۶۳)
- گرزی(۱۳۸۸) در پژوهش خود با عنوان ” مدلسازی پیش بینی جایگاه تیم ملی فوتبال ایران در رده بندی فیفا با بهره گرفتن از شبکه های عصبی فازی ” به این نکته اشاره دارد که با گذشت بیش از نیم قرن فعالیت فوتبال در کشور ما، امروزه این ورزش طرفداران بسیاری در نقاط مختلف ایران پیدا کرده است و تیم ملی فوتبال ایران توانسته بارها قهرمان بازی های آسیا، جام ملت های آسیا، و قهرمان باشگاه های آسیا شود و دو باره به بازی های المپیک و سه بار نیز به مسابقات جام جهانی راه پیدا کند. دهه ی گذشته معرفی فوتبال ایران به دنیا بوده است، به طوری که در این دهه ، تیم ملی فوتبال ایران در رده بندی فوتبال دنیا(فیفا) حدود یک صد پله صعود کرده و بازیکنان برجسته ای را به بزرگ ترین تیم های باشگاهی اروپا معرفی کرده است.( گرزی، ۱۳۸۸ : ۱۱۴)
- محمد کاظمی (۱۳۸۷) در پژوهش خود با عنوان ” بررسی وضعیت مولفه های تشکیل دهنده ی قیمت در لیگ حرفه ای فوتبال ایران با لیگ برتر ژاپن و کره ی جنوبی ” به این یافته ها رسید: از دیدگاه مدیران باشگاه های حاضر در لیگ فوتبال ایران اکثریت متغیر های مورد بررسی از وضعیت چندان مطلوبی برخوردار نمی باشند، در این میان لیگ ژاپن نسبت به لیگ های ایران و کره جنوبی از وضعیت مناسبتری برخوردار می باشد. کشور ژاپن از دید مدیران باشگاه های مورد بررسی بالاترین کیفیت را در ارائه محصول (برگزاری مسابقات و لیگ مناسب) درا می باشد. در این ارتباط می توان لیگ کره جنوبی را بافاصله کمی با لیگ ژاپن مورد توجه قرارداد اما نکته حائز اهمیت اختلاف معناداری است که میان محصول لیگ برتر ایران با کشورهای مورد اشاره مشاهد می شود. با نگاهی دقیق تر به جداول آماری این پژوهش می توان مشاهد نمود که ، بیشترین اختلاف در مولفه های مورد بررسی میان لیگ برتر ایران و لیگ کره جنوبی و ژاپن شامل مولفه ها ی واگذاری سهام باشگاه های لیگ برتری به عموم ، اجرای قانون کپی رایت هم برای باشگاه ها و هم برای سازمان لیگ ، همچنین در ارائه منظم و مداوم محصول که همان برگزاری منظم مسابقات بوده است در واقع این شاخص ها از بدترین وضعیت در میان سایر مولفه ها برخوردار بوده اند. (محمد کاظمی، ۱۳۸۷ : ۱۱۸-۱۰۷)
همچنین وی اذعان می کند که بازی فوتبال در داخل زمین دستخوش تغییراتی شده ، گرچه نام و اندازه زمین فوتبال به یک شکل خود را حفظ کرده است، ولی تغییرات فوتبال در خارج از زمین به شکل دیگری است و از حالت یک بازی ساده کاملا خارج شده و رفته رفته خود را در کنار صنایع و کار و حرفه های موجود مطرح می نماید. همانگونه که در صنعت می بایستی برنامه ریزی دقیقی انجام گیرد و نوع سرمایه گذاری، نوع محصول حساب سود و زیان ، هزینه ها و نیروی انسانی متخصص و… همگی مشخص و مدون باشند، لیگ های حرفه ای در جهان نیز در این سمت و سو در حرکت می باشند. نه تنها لیگ های منطقه ای و قاره ای بلکه امروزه لیگ های داخلی ( در داخل کشورها) نیز دارای ارزش قیمت خاص خود هستند و محصول خود را که همان ارائه یک بازی و مسابقه می باشد به حاضرین در استادیوم و شنوندگان رادیو و بینندگان تلویزیون عرضه می کنند. (محمد کاظمی،۱۳۸۷: ۱۱۸-۱۰۷)

۶۰۴ نفر بصورت تصادفی

Parameswaran,Yaprak 1987

۴

رنجبریان و قلی زاده ۱۳۸۷

ایران

ایران، چین، ژاپن و کره جنوبی

موجود نمی باشد

مدارک این دو مطالعه در دسترس نبوده است.

۵

مرادی ۱۳۸۹

ایران

موجود نمی باشد

لپ تاپ و گوشی تلفن همراه

۶

Karami et al 2011

ایران

چین

بطور کلی

کیفیت و قیمت

۴ مورد شناختی، ۴مورد عاطفی و ۴ مورد رفتاری

شناختی، عاطفی و رفتاری

EFA, CFA, T-test

آلفای کرونباخ

۱۹۱ نفر بصورت نمونه گیری در دسترس

همانطور که در جدول مطالعات خارجی (۲-۵) نیز دیده می شود، اکثر این مطالعات دامنه های وسیع تری را از محصولات و کشورهای محل ساخت آنها در بر گرفته اند. این واقعیت، بیانگر جامعیت بیشتر مطالعات اخیر بوده و برای سیر تکاملی ادبیات تحقیق در این حوزه، یک نقطه ی قوت به حساب می آید. به عنوان مثال داستوس و دیگران (۲۰۰۸) در مطالعه ی خود طیف وسیعی از محصولات فرهنگی را در بین کشورهای مختلف دنیا مورد بررسی قرار داده اند. بررسی محصولاتی همچون تئاتر، موسیقی، فیلم و رمان، که از تلاش های جدید محققان در این حوزه بوده است.

یکی دیگر از مزایای مطالعات اخیر، بررسی اثرات کشور محل ساخت درباره ی محصولات دو رگه^[۱۹۸] است. برای مثال در مطالعه ی غزالی^[۱۹۹] و دیگران (۲۰۰۸)، اثرات کشور محل تولید (COM)، از کشور محل طراحی (COD) یا کشور محل مونتاژ (COA) کاملا از یکدیگر جدا دانسته شده و بر روی تفکیک این اثرات تأکید شده است. همچنین در برخی مطالعات دیگر، اثر کشور محل برند گذاری (COB)، از بقیه ی اثرات مهم تر دانسته شده و آن را از پیامدهای جهانی شدن و برونسپاری به حساب آورده اند (Prendergast et al 2010).
در جدول دیگری که در مورد مطالعات داخلی (جدول ۲-۶) تدوین شده است، نیز شاهد هستیم که از سال ۱۳۸۵ تا کنون، تلاشهای ارزشمند، اما انگشت شماری در زمینه ی ایجاد و گسترش ادبیات COO در کشورمان انجام گرفته است. در اکثر این مطالعات مقیاسهای محدودی برای بررسی محصولات و کشورهای محل ساخت آنها به کار رفته و تنها بر روی بعد شناختی تصویر محصول- کشور تمرکز شده است. برای مثال در مطالعه ای که توسط چهارسوقی و میر کیایی (۱۳۸۵) انجام شده، اثرات COO در مورد یک کالای صنعتی (شیرآلات بخار) مورد بررسی قرار گرفته و در این بررسی ها، محصول مورد نظر از لحاظ برخی ویژگی ها، در بین کشورهای انتخاب شده مورد مقایسه قرار گرفته است. این مطالعه از معدود مطالعاتی است که برای گردآوری اطلاعات خود از مصاحبه های رو رد رو با خبرگان صنعت استفاده کرده است و نه توزیع پرسشنامه در بین مصرف کنندگان.
در مطالعه ی دیگری که توسط رنجبریان و قلی زاده (۱۳۸۷) انجام شده است، ارزش اجتماعی، کیفیت و اصالت محصول، عوامل اصلی تبیین کننده ی اطلاعات کشور مبدأ در جامعه معرفی شده و در این زمینه کشور ایران با سه کشور آسیای شرقی یعنی چین، ژاپن و کره جنوبی در رابطه با چهار نوع محصول مورد مقایسه قرار گرفته است. تقریباً در بین مطالعات یاد شده، تنها مطالعه ی کرمی و دیگران (۱۳۹۰) است که بر مبنای دیدگاه سه جزئی نگرش ها انجام گرفته است.
حال بعد از مروری تفصیلی بر مباحث ادبیات تحقیق، این فصل را به پایان برده و در فصل های آتی سعی می کنیم تا با معرفی بیشتر و دقیق تر فرضیه ها و مدل مفهومی، ابعاد روش شناختی تحقیق را مورد بررسی قرار داده و نتایج تحلیل های انجام گرفته برای این پایان نامه را ارائه کنیم.
روش تحقیق
مقدمه
در این فصل به معرفی و بحث درباره ی روش اجرای تحقیق می پردازیم. این حوزه شامل مباحثی همچون جامعه، نمونه، روش نمونه گیری، ابزار اندازه گیری و نحوه ی اجرای آن و طرح تحقیق می شود. بدین منظور ابتدا با معرفی روش و طرح کلی تحقیق، تطابق آن با اهداف تحقیق و شیوه ی اجرا را مورد بررسی قرار می دهیم. هدف و شیوه ی اجرای تحقیق متناسب با سؤالاتی است که ما به دنبال یافتن جوابی برای آنها هستیم. بنابراین قبل از هر چیزی به بیان فرضیات تحقیق و ارتباط آنها با مدل مفهومی تحقیق می پردازیم.
مدل مفهومی و فرضیه ها
هدف اصلی ما در این قسمت، بسط و تدوین فرضیه های اساسی تحقیق است. فرضیه هایی که در پی تأیید و یا عدم تأیید اثرات سازه ی تصویر محصول- کشور^[۲۰۰] (PCI) بر روی نگرش نسبت به محصول می باشند. بدین منظور با بهره گرفتن از مفاهیم برگرفته از مرور ادبیات تحقیق و چارچوبهای پیش گفته به تدوین و توسعه ی یک مدل نظری پرداخته ایم که می تواند راهنمای ما در این زمینه باشد. همانطور که دیدیم، برچسب Made in … بوجود آورنده ی یک سازه ی مؤثر بر رفتار مصرف کننده بود که آن را تصویر محصول- کشور نامیدیم. همچنین مشاهده شد که این سازه، خود بوجود آورنده ی مکانیسم هایی است که نگرش مصرف کننده نسبت به یک محصول مشخص را شکل می دهند. هم سازه ی محصول- کشور، هم مکانیسم های متضمن آن و هم نگرش نسبت به محصول، همه و همه از ساختار سه جزئی مطالعه ی نگرشها پیروی کرده و از این منظر مورد بررسی قرار گرفتند. حال ما در یک مدل نظری کلی، این مفاهیم و روابط را به تصویر کشیده ایم. این مدل که مبتنی بر مدل پیشنهادی بریجز (۲۰۰۶) می باشد در شکل زیر نشان داده شده است.
تصویر محصول-کشور
جزء شناختی : باورهای فرد نسبت به محصول و کشور
جزء عاطفی: احساسات مثبت و احساسات منفی
جزء رفتاری: تمایل یا اجتناب
ساز و کارهای اثرات COO

بحران
بحران شناسی بخش مهمی ازفرایند مدیریت بحران و پژوهش های مربوط به آن را تشکیل می دهد.شناخت هرچه دقیق تر بحران،همچون هرحوزه ی مدیریتی دیگری؛ به کنترل و هدایت هرچه مؤثرترآن کمک کرده و مدیران بحران می توانند با تفکیک تفصیلی مسئله پیش رو،آن را مدیریت پذیر گردانند.
شاید کمتر واژه ای همچون «بحران»، ادبیات معاصرو از جمله ادبیات علوم اجتماعی را به خود مشغول داشته و رشته های علمی مختلف را درگیر ساخته است. دانشمندان روابط بین الملل دل مشغول جلوگیری از بروز جنگ بین کشورها، سیاست شناسان نگران بروزناآرامی ها و بی ثباتی های سیاسی،صاحب نظران علم مدیریت و با ورشکستگی و فروپاشی شرکت ها و کسب و کارها مواجه هستند، مهندسان و متخصصان فنی که روش های کاهش خسارت ها و خرابی های ناشی از بلایای طبیعی یا سوانح صنعتی را جستجو می کنند،اقتصاددانانی که تلاطم ها و نوسانات شدید بازارهای پولی و مالی را تجزیه و تحلیل می نمایند، روانشناسانی که با نابسامانی های روحی بیماران سروکار دارند و سایر صاحب نظران و محققان رشته های مختلف علمی،هر یک به گونه ای، واژه ی بحران را بکار گرفته و از آن برای توصیف پدیده ی مورد نظرخود استفاده کرده اند.

تنوع در پدیده هایی که بحران خوانده می شوند، هنوزکمتر از تنوع در تعریف هایی است که ازاین واژه ارائه شده است. دانش پزشکی، بحران را «نقطه عطفی درسیر بیماری،یعنی وقتی که معلوم می شود بیمار نجات خواهد یافت یا خواهد مرد» تعریف می کند (فرهنگ و بستر). دانش روبط بین الملل با عنایت به حوادثی مانند بحران موشکی کوبا،بحران ها را جانشین جنگ و نه صرفاً ماجراهای خطرناکی که مقدمه جنگ اند تلقی می کند؛ازاین نظر،کارکرد سیستمی بحران ها این است که منازعات بسیارحادی را که قابل حل ازطریق دیپلماسی معمولی نبوده و درزمان های قدیمی تراز راه جنگ حل می شدند،بدون خشونت یا صرفاً با حداقل خشونت ممکن فیصله دهند
ویژگی های عمومی بحران ها
برای دستیابی به هدف فوق،محققان تلاش های مختلفی انجام داده اند.اولین دسته قابل ذکرازاینها،اقدام برای فهرست کردن ویژگی های برجسته وضعیت هایی است که بحران خوانده می شوند و خلاصه ای از اینها در پی آمده است:
۱.بحران ها زمان هایی است که روح مردم را محک می زند (توماس پین)

2. 2. بحران را نباید با برنامه ی آن، بلکه به میزان انرژی انفجاری اش ارزیابی کرد(یاکوب بورکهارت)

2. 2. بحران عمدتاً از جنس فقدان و نهستی است:برنامه ریزی نشده،زمان بندی نشده، غیرمترقبه و تقریباً غیرقابل کنترل(روزنتال،تی هارت،چارلز)

۴.بحران لحظه ای است که نوع دیگری از انطباق را می طلبد(توماتسوشیبوتانی)
۵.بحران یک نقطه عطف است،دوره ای خطیرازآسیب پذیری فزاینده پتانسیل رشد یابنده (اریک اریکسون)

6. 6. بحران نقطه عطفی درسیرهر چیزی، زمان،مرحله یا رویدادی تعیین کننده یا حساس است(فرهنگی و بستر)

۷.بحران تهدید واقعی نسبت به هدف ها و مقاصد عوامل درگیراست(واینر)

8. 8. بحران نقطه عطف خطیری برای هر ارگانیزم،اعم از فرد، جامعه یا سیستم، با توجه به توانایی و آمادگی آنها برای انطباق با شرایط جدید است(استویان نیکولوف مادژاروف)

8. 8. بحران نتایج مهمی در پی دارد که عواقب آن،آینده روابط طرف های درگیر را تعیین می کند(واینر)

8. 8. بحران موقعیتی حساس است، موقعیتی که نتیجه ی آن تعیین می کند که آیا پیامدهای محتملاً بد، روی خواهد داد یا نه، مانند بحران اقتصادی(فرهنگ وبستر)

8. 8. بحران موجد تنش درارگانیزم بدن است و تنش فیزیکی،خستگی، اضطراب و تشویش ایجاد می کند(میلرو ایسکو)

8. 8. بحران تغییربسیارسریع در محدوده ی اندکی از زمان است(گرهارت مازور)

8. 8. بحران بر گسستی در تداوم دلالت دارد(مازور)

8. 8. بحران یک مرحله زمانی است که در آن، عدم اطمینان درباره ی برآورد وضعیت و راهکارهای کنترل آن افزایش می یابد(واینر)

۱۵.بحران یک وضعیت نسبی و ادراکی است،یعنی رویدادی که برای یک طرف بحران تلقی می شود، ممکن است برای طرف دیگر بحران نباشد(جاناتان رابرتز)
۱۶.بحران بیشتر یک وضعیت اضطراری و آنی است تا یک حالت مزمن(۱) (میلر و ایسکو)

17. 17. بحران سیاست مداران و مدیران به به طورجدی درگیر می سازد و آنها رااز امور سیاسی واجرایی روزمره به موقعیتی حساس وارد می کند(روزنتال و…)

۱۸.خطر و فرصت، هر دو ذاتی بحران هستند(گادسون)
۱۹.بحران موجد رفتارهای پاتولوژیک، مانند احساس بی کفایتی، مقصریابی،توجیه، یأس و فرارازمسئولیت می شود(میلر و ایسکو)
۲۰.دروضعیت بحرانی، عامل زمان علیه عوامل درگیرعمل می کند(واینر)
۲۱.بحران بازنمای یک تغییر دراماتیک، مخرب و فاسد کننده درجریان عادی امور است(گادسون)
۲۲.در وضعیت بحرانی،اصطکاک بین عوامل درگیرافزایش می یابد(واینر)
۲۳.بحران شامل فقدان اطمینان فزاینده در باره ی جریان آینده ی اموراست(گادسون)
۲۴.دروضعیت بحرانی، معمولاً آگاهی ها و اطلاعات مورد نیاز تصمیم گیرندگان ناقص و غیرکافی است(واینر)

25. 25. دربحران، شدت و حجم تعامل مختل سازبین بازیگران سیستم افزایش می یابد(برچرو یهودا)

کدام یک (یا کدامین مجموعه) از ویژگی های فوق را می توان مشترک بین همه ی پدیده های بحرانی دانست، به گونه ای که در قالب تعریفی جامع و مانع، بحران را از غیر بحران به دقت باز شناساند.
احتمالاً مهمترین و مشترک ترین ویژگی را باید دراین واقعیت جست که بحران، وضعیتی مابین تباهی و سلامت است؛ این نکته را هم درقدیمی ترین برداشت ها از بحران (آنجا که بحران را حالتی از بیماری دانسته اند که بیمار در مرز بین مرگ و زندگی قرار می گیرد) می توان دید و هم در متأخرترین آنها(برای مثال، تلقی اسنایدر و دیزینگ از بحران،به عنوان رشته ای از تعاملات میان حکومت های دو یا چند دولت حاکم در قالب منازعه ای حاد ولی نازل تر از جنگ عملی،که درعین حال، متضمن احتمال بسیاربالا و خطرناک بروزجنگ نیز هست).اگربه همین حد از وجه اشتراک بین پدیده های بحرانی قانع باشیم،آنگاه می توانیم تعریف استیون فینک را ازبحران بپذیریم که «دوره ای «پرتلاطم است که انجام تغییرات خطیررا گریزناپذیر می سازد و با دو احتمال همراه است:اول،احتمالی ناخواسته با نتیجه ای منفی، و دوم،با نتیجه ای کاملاً مثبت. معمولاً شانس وقوع هر دو برابر است، اما می توان این شانس را تغییر داد.» با این حال،این تعریف کلی تر از آن است که بتوان به مدد آن، پدیده های بحرانی را شناسایی کرد.برای ارائه تعریفی دقیق، باید ترکیبی از ویژگی های یاد شده را کنار هم گرد آورد.نویسندگان مختلف ترکیب های متفاوت (و بنابراین؛تعریف های گوناگونی) را ارائه کرده اند که به رغم تنوع ها و تفاوت ها، در مجموع، ذیل یکی از دو رویکرد سیستمی یا تصمیم گیری جای می گیرند.بنابراین،شناخت این دو رویکرد مقدم بر بررسی تعاریف است: با شناخت دو رویکرد می توان هر تعریف را در جای خود قرارداده و مناسب تر فهم کرد.
انواع بحران
بحران ها انواع مختلفی دارند، از نظر اهمیت آنهایی هستند که بر اثر عوامل غیرطبیعی ایجاد می­شوند که خود به انواع مختلفی تقسیم ­بندی می­شوند.
الف- بحرانهای اجتماعی و فرهنگی مثل مهاجرتهای بی­رویه، آشوبهای اجتماعی، خشونت در محیط کار، اعتیاد و فساد مالی
ب- بحرانهای اقتصادی، مالی که در اثر اختلال در نظامهای مالی، کاهش ارزش پول، کاهش ارزش سهام در بورس، اختلال و ورشکستگی، عدم تحقق درآمدها، افزایش غیرمترقبه هزینه­ها و … بوجود می ­آید.
ج- بحرانهای امنیتی مثل خرابکاری، بمب­گذاری، آدم ربایی، گروگانگیری، قاچاق مواد مخدر، جاسوسی و تروریسم می­باشد.
د- بحرانهای اطلاعاتی: بحرانهایی هستند که در اثر اختلال در طراحی، تجهیزات و کارکرد نظامهای حفاظتی، اطلاعاتی، امنیتی و رایانه­ای در سازمان­ها و جوامع رخ می­دهد و موجب آشفتگی می­ شود از قبیل تقلب و دسترسی غیرمجاز، استراق سمع در خطوط مخابراتی و اطلاعاتی، افشای غیرمجاز اطلاعات، ناکارآمدی سخت افزارها و نرم افزارها، مفقود شدن داده ­ها و عدم تبادل و انتقال اطلاعات.
ه- بحرانهای زیست محیطی مثل آلودگی هوا، انفجارهای هسته­ای، از بین رفتن منابع طبیعی، از بین رفتن دریاچه­ها و آلوده سازی منابع حیاتی
و- بحرانهای انسانی که در اثر اختلال در کارکرد منابع انسانی رخ می­دهد و موجب آشفتگی اساسی می­ شود.

متوسط به بالا
(۱۶۳۶ ـ ۴۳۰۰ دلار)

آرژانتین

۱

فیجی

۱

باربادوس

۵/۰

کره(۳)

ـ

برزیل

۲/۱ ـ ۱

سنگاپور

۱

ونزوئلا

۲

تایوان

۵/۱

یکی از اندیشه های اصلی در استفاده از مالیاتهای لیست حقوق تامین منابع مالی کمکی برای موسسات بوده است تا بدین وسیله نوسانات بودجه ی عمومی دولت بر برنامه های آموزشی آنها کاهش یابد و یک منبع دایمی و پیوسته در کنار بودجه دولت به وجود آید تا سرمایه گذاری خلل ناپذیر و پا برجایی به ویژه در آموزشهای فنی ، حرفه ای ، تحقق یابد . و حتی از این نظر

بعضی معتقدند که این روش تامین مالی آموزش بهترین جایگزین روش تخصیص بودجه ی دولتی می باشد .
اگر هدف اصلی از اعمال مالیات تامین منابع اضافی باشد آن گاه طبیعی است که طرحهای افزایش درآمد ترجیحا داده می شود لیکن مساله ای در اینجا پیش می آید و آن اینک چون در نهایت حداقل بخشی از این مالیات را ( چنان که اشاره شد در بررسی های انجام شده در مورد اروپا و آمریکا حتی به ۷۵ درصد هم می رسید ) کارکنان متحمل می شوند و در صورت اجرای طرحهای افزایش وجوه حاصل از جمع آوری مالیات صرف برگزاری دوره های آموزشی در موسسات می شود در این صورت ممکن است افرادی که در تشکیل این سرمایه نقشی نداشته اند ( بار مالیات را متحمل نشده اند ) از منافع آن یعنی تحصیل در دوره های موسسات آموزش و پرورش دولتی بهره مند شوند ( مجله برنامه و بودجه – سعید قاسمیان ش یک -۱۳۷۵) .
به هر حال اعمال این مالیات برای کشورهای در حال توسعه توصیه می شود به این علت که این کشورها مالیاتهایی مثل بر ارزش افزوده را نمی توانند اعمال کنند بهینه دوم در اتخاذ سیاست مالیاتی کارا برای این کشورها ، مالیات بر لیست حقوق است . علاوه بر آن این مالیات امکان سهیم کردن کافرمایان در هزینه های آموزش و پرورش تحصیل کرده را فراهم می کند چه در نظامی که مالیات بر سود دریافت نشود کارفرمایان هزینه های تربیت نیروهای کارآزموده را بر دوش دولت تحمیل می کنند.
مالیات فارغ التحصیلی :
روش دیگر جبران هزینه های دولت در آموزش و پرورش اخذ مالیات از فارغ التحصیلان ( Taxing Graduates ) است در این روش افرادی که از امکانات آموزش و پرورش یا به عبارتی یارانه استفاده کرده اند ملزم به پرداخت نرخ مالیات بر درآمد بیشتری می شوند اگرچه این روش در زمره ی روش های مستقیم حمایت مالی افراد قرار نمی گیرد ولی چون در این روش دولت ابتدا هزینه های آموزشی را به عهده می گیرد و سپس از طریق وضع مالیات هزینه های مذکور را باز می یابد لذا این روش به منزله ی نوعی وام محسوب می شود در این روش نیز همانند وام های موکول به درامد هزینه ی تحصیل دانش آموزان از محل درآمدهای آتی وی پرداخت می شود طرفداران نظر اخذ مالیات از فارغ التحصیلان می گویند که دولت با انجام هزینه ها در واقع در تشکیل سرمایه انسانی یا تربیت نیروی کار تحصیلکرده سرمایه گذاری می کنند که این سرمایه گذاری در آینده جریانی از منافع ( مادی و معنوی ) را به ارمغان خواهد آورد که بخشی از آن به صورت درآمدهای بیشتر فارغ التحصیلان جلوه می کند . بنابراین دولت در این منفعت ایجاد شده و به عبارت بهتر سرمایه تشکیل شده سهیم است و باید سهم خود و به تعبیری سود سهام خود را دریافت کند ( دانیل سی . راجرز- ترجمه سید ابولقاسم حسینیون – ۱۳۷۶).
مالیات فراغت از تحصیل تا حدودی شبیه به نظام کمک هزینه ی فعلی کشور است که پس از اشتغال به کار فارغ التحصیل به تدریج از حقوق وی کسر می شود با این تفاوت که مالیات مزبور صرف برای کسانی که از کمک هزینه ی تحصیلی استفاده کرده اند اعمال نمی شود بلکه کل دانش آموزانی که از تحصیلات بهره مند شده اند آن را می پردازند .
بدیهی است تامین مالی آموزش عالی از این طریق مستلزم وجود نظام مالیاتی کارآمدی است که کلیه حرف و مشاغل را در بر گیرد . در غیر این صورت نه تنها بخشی از هزینه ها را نمی توان بازیافت بلکه با گرایش فارغ التحصیلان به مشاغلی که فرار از مالیات را ممکن می سازند ساختار اشتغال جامعه نیز دگرگون و نامتعادل خواهد شد ( همان منبع ) .
تخفیف مالیاتی به والدین دانش آموزان که گاهی آن را برائت مالی ( Fiscal Exoneration ) نامیده اند نیز رواج دارد در سال ۱۹۸۷ در ایالت میسوری آمریکا طرحی پیشنهاد شد که پس انداز والدین برای تحصیلات فرزندانشان نیز از بخشودگی مالیاتی برخوردار شود در این طرح پیشنهاد می شود که به والدین اجازه داده شود که پس انداز خود را در حسابهای مخصوص نگهداری کنند که مشمول مالیات نگردد. اما طبق شواهد دیگری این گونه معافیتهای مالیاتی برای درامدهای بالاتر از ۱۰۰۰ دلار لغو شده است این طرح با طرح پیش پرداخت شهریه قابل مقایسه است در طرحهای پیش پرداخت شهریه که در واقع والدین به نوعی در سهام آموزش و پرورش سرمایه گذاری می کنند از پرداخت مالیات معاف هستند سود سهام آنان نیز در واقع تضمین عدم افزایش شهریه برای ۴ سال است در صورتی که درامد حاصل از پس انداز به صورت معمول مانند سرمایه در سهام و اوراق قرضه مشمول مالیات است بر اساس قوانین جدید ایالات متحده نفع بر سرمایه از بخشودگی مالیاتی برخوردار نیست لذا سرمایه گذاری در سهام برای تامین هزینه های آموزش و پرورش صرفه نیست در مورد این گونه طرحهای پس انداز شهریه و یا پیش پرداخت آن معمولا پیشنهاد می شود که برای جلوگیری از شمول این گونه طرحها در زمره ی طرحهای سرمایه گذاری و بنابراین مشمول مالیات قرار گرفتن آنها به عنوان نفع بر سرمایه قراردادهای مزبور به نحوی تنظیم شوند که در واقع به صورت قرارداد پیش خرید شهریه باشند ( ریاحی ، ۱۳۷۹) .
درآمدهای جاری :
درآمدهای جاری دومین منبع از مهمترین منابع مالی اموزش و پرورش است در این منبع عمده ترین درآمدها شهریه های پرداختی ، رستوران ، فروش ملزومات و کتاب قراردادهای تربیت نیروی انسانی و یا قراردادهای تحقیقاتی ( به طور کلی فروش خدمات علمی ) منعقده با دولت ، صنایع و یا خارج از کشور و درآمدهای حاصل از فعالیتهای تجاری است
قراردادهای خدمات آموزشی :
یکی از منابع کسب درآمد آموزش و پرورش در کشورهای پیشرفته قراردادهای همکاری با صنایع و یا بنگاههای تولیدی و خدماتی است . این راه تامین مالی به ویژه در کشورهایی مانند ایالات متحده و ژاپن که نظام آموزش آنها به نظام بازاری نزدیک است بسیار متداول تر است و در کشورهایی مانند انگلستان نیز که آموزش خصوصی در آنها نقش چشمگیری ندارد این نوع همکاریها مشاهده می شود .
گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی حاکی از آن است که در تمام کشورهای مزبور آموزش و پرورش درصدی از درامد خود را از طریق همکاری تحقیقاتی و مشاوره علمی با صنایع به دست می آورند ولی باز هم در این مورد تفاوتهای عمده ای بین کشورها وجود دارد در ژاپن درآمد تحقیقاتی از منابع غیر دولتی ( غیر بودجه عمومی ) کم است در سال ۱۹۸۷ کمکهای تحقیقاتی فقط ۳ درصد کل مخارج ملی برای آموزش و پرورش را تشکیل می داده است علاوه بر ژاپن در اسپانیا نیز درآمد تحقیقاتی نسبتا کم است اما طبق اصلاحات اخیر ، بودجه ی پژوهشی افزایش یافته است در فنلاند بودجه ی تحقیقاتی حدود ۱۱ درصد کل درآمد آموزش و پرورش را تشکیل می دهد ولی از طرف وزارتخانه های مختلف تامین می شود در نروژ در سال ۱۹۸۷ حدود ۶ درصد درآمد پژوهشی بوده است که ۶ درصد این کمک ها از شورای تحقیقات نروژ و ۴ درصد آن از سازمانهای خصوصی تامین شده است در فرانسه علاوه بر بودجه ی تحقیقاتی وزارت مربوطه قراردادهای پژوهشی چهار ساله نیز بین وزارت و موسسات منعقد می شود (خلعت بری . فیروزه -۱۳۷۳).
قراردادهای خدمات آموزشی و پژوهشی نه تنها بین آموزش و پرورش و بخش خصوصی منعقد می شود بلکه در بسیاری از موارد کمکها و یا اعتبارات دولتی نیز از این طریق به موسسات تخصیص می یابد در این روش طرف قرارداد خواه یک نهاد مالی دولتی و یا یک بنگاه تولیدی و تجاری از موسسه آموزش و پرورش می خواهد که بودجه مورد نیاز خود را در چهارچوب مجموعه ای از خدمات آموزشی یا پژوهشی برآورد کند .
این شیوه ابتدا برای دریافت کمکهای تحقیقاتی معمول بود به این صورت که محققان در زمینه موضوعات مورد توجه خود ، و یا پیشنهادی از طرف صنایع با عقد قراردادهای تحقیقاتی با شرایط مشخص کار می کردند این نوع قراردادها به ویژه از زمانی که بودجه ی آموزش و پرورش کاهش یافت و فعالیت های غیر رسمی آغاز شد رواج یافت .
مزایای این نوع تامین مالی باعث گردید که بعدها حتی در اعطای بودجه از طرف دولت ، این شیوه یعنی تخصیص بودجه به صورت قراردادی مورد توجه قرار گیرد و تا حدودی به اجرا درآید چنان که علاوه بر انگلستان در فرانسه ، هلند ، و دانمارک نیز این فرایند به جریان افتاده است در فرانسه هر موسسه ای باید خط مشی خود را تعیین نماید و در قالب یک قرارداد چهار ساله تمام فعالیتهایش را تنظیم کند و به تصویب وزارت مربوطه برساند ضمن اینکه فایده ی این روش تامین منابع برای موسسات نیز موجب گردید که این گونه قراردادهای همکاری رواج گسترده ای بیابد فایده ی آن برای موسسات این بود که چون بودجه ی اصلی آنها از طرف سازمانهای مسوول قبلا تامین می شد وجوه مزبور می توانست هزینه های اضافی را جبران کند و منبع درآمدی مکملی برای موسسات باشد ( کمیسون ملی یونسکو در ایران -۱۳۷۶) .
در طرف مقابل نیز مزیت این روش تخصیص بودجه برای نهادهای تامین بودجه این بود که از طریق فرایند مزایده و مناقصه فعالیتهای آموزشی و تحقیقاتی را به جریان می انداختند و در قبال بودجه تخصیصی خدمات مورد نظر خود را با کنترل و دقت بیشتری از موسسات آموزش عالی دریافت می کردند .
این شیوه برای موسسات مزیت دیگری دارد و از طریق ان استقلال آموزش و پرورش افزایش می یابد چه منبع تامین بودجه از یک منبع به چند منبع تعمیم می یابد و نهادهای تامین کننده بودجه صرفا یک نهاد تامین بودجه خواهند بود و در کار مدیریت سازمان آموزش و پرورش دخالت نمی کنند بلکه فقط در حد اطمینان از اجرای تمامی شرایط قرارداد بر کار آنان نظارت می کنند .
در عین حال معایبی را برای این شیوه تامین مالی بر شمرده اند از جمله اینکه آموزش و پرورش برای استفاده از منابع مالی طرفهای قرارداد باید شرایط اعلام شده از طرف آنان را بپذیرد و این مساله باعث می شود که در صورت تعدد منابع و بالا بودن سهم وجوه دریافتی در کل بودجه ی موسسه مزبور در بلند مدت هدفها و رسالت این سازمان تحت الشعاع اهداف و اولویتهای بنگاههای طرف قرارداد قرار گیرد ( جی آر .هوگ – ترجمه معصومه قارون -۱۳۷۵) .
فروش خدمات آموزشی و پژوهشی :
این نوع درآمدها اغلب گذرا موقتی است در سطح جهان در چهار کشور آلمان ، انگلستان ، هلند ، و آمریکا این نوع درآمدها از گذشته بخش مهمی از درآمدهای جانبی آموزش و پرورش و موسسات مربوط به آن را تشکیل داده است با بهره گرفتن از گزارش سازمان توسعه و همکاری اقتصادی ، تجریه چند کشور را در این زمینه اعلام می نمایم این منابع وجوهی هستند که در حسابهای مخصوصی به نام دبیرانی که مسوول اجرای پژوهش یا خدمات مشاوره ای هستند نگهداری می شوند ( و. میتر – ترجمه غلامعلی سرمد- ۱۳۷۱) .
این وجوه از هفت منبع تامین می شوند موسساتی که بخواهند امور پژوهشی خود را که اساسا دولت تامین مالی کرده است ارتقا بخشند وزارتخانه های کشوری ( Federal Ministries ) و وزارتخانه های استانی ( Lander Ministries ) حمایت مالی دولتهای مرکزی و محلی از پژوهشگران مبتدی ، سازمان های بین المللی سازمانهای خیریه صنایع و اتحادیه های تجاری .
در هلند درآمد موسسات آموزش عالی از سه جریان سرچشمه می گیرد جریان اول بودجه ی اصلی از دولت است و حدود ۴/۳ کل درآمد آنها را از سال ۱۹۸۵ تشکیل می داده است جریان دوم بودجه ی دیگری از سازمانهای دولتی است که برای مقاصد خاص داده می شود و حدود ۳ درصد کل درآمد موسسات را تشکیل می دهد جریان سوم وجوه حاصل از فروش خدمات است که حدود ۸ درصد کل درآمد موسسات را در بر می گیرد . مابقی ( ۱۴ درصد درآمد موسسات نیز از محل شهریه دانشجویان است .
در انگلستان تفکیک و تمایز بین قراردادهای تحقیقاتی با صنایع و فروش سایر خدمات کاملا مشخص است درآمد اخیر از محل برگزاری دوره های کوتاه مدت ، خدمات بهداشتی و درآمد سایر خدمات از قبیل اجاره امکانات آزمایشگاهی تامین می شود درآمد پلی تکنیکها نیز شامل همین موارد است و در سال ۱۹۹۰ ، ۷ درصد کل درآمد آنها را تشکیل می داده است .