افسردگی و حمایت اجتماعی عناصر مهمی اند که با اعتیاد به اینترنت در ارتباطند.اگر افراد احساس تنهایی یا افسردگی کنند ممکن است به راه های جایگزین برای مقابله با مشکلاتشان روی بیاورند و در تلاش برای یافتن حمایت،ارتباطات معنی دار و راه هایی برای آرام کردن خودشان ممکن است اینترنت را راهی برای ارتباط و فرار از واقعیت دردناک اطراف شان بدانند.افرادی که از افسردگی و اختلالات اضطرابی،هراس اجتماعی و سایر اختلالات وسواس جبری رنج می برند در معرض خطر بیشتری برای اعتیاد به اینترنت هستند(۳،۸،۱۶،۵۸).

به علاوه مشکلات روانی اجتماعی مثل انزوای اجتماعی،افسردگی،تنهایی و ایجاد مشکل در مدیریت زمان می تواند از تاثیرات منفی استفاده از اینترنت باشد(۵۹).در مطالعه ای که یانگ انجام داده ۵۴% معتادین به اینترنت از افسردگی و ۳۴% از اضطراب رنج می برند.عوامل خطری مثل اعتماد به نفس پایین،انگیزش ضعیف،ترس از طرد شدن و نیاز برای تایید،در افزایش استفاده از اینترنت سهیم هستند.برای این گونه افراد اینترنت بهشتی ایمن است که از مشکلات روزانه و استرس فرار کنند.اینترنت برای آنها آزادی به ارمغان می آورد و اجازه می دهد فارغ از هر گونه مانیتورینگ یا سانسور هر چه می خواهند بگویند و انجام دهند(۱۵).
*میانگین نمره اعتیاد به اینترنت در دانشجویانی که به میزان زیادی با کامپیوتر و اینترنت آشنایی داشتند نسبت به سایر گروه ها بیشتر بود اما آزمون کروسکال والیس ارتباط معناداری بین میزان آشنایی با کامپیوتر و اعتیاد به اینترنت نشان نداد.مطالعه محمدبیگی و همکاران(۴) و مطالعه درگاهی(۲۹) نشان داد که با افزایش آگاهی دانشجویان از کامپیوتر و اینترنت میزان استفاده از این وسایل هم افزایش می یابد.اما در مطالعه حسن زاده(۱۸) مشخص گردید که اعتیاد به اینترنت تنها با میزان مهارت در استفاده از اینترنت همراه است نه کامپیوتر.
جدول ۵ در ارتباط با ضریب همبستگی اسپیرمن نمره اعتیاد به اینترنت با متغیرهای کمی فردی اجتماعی تنظیم شده است. اطلاعات این جدول موید اینست که بین سن با نمره اعتیاد به اینترنت ارتباط آماری معکوس ومعنی دار بسیار ضعیفی وجود دارد(۰۰۱/۰=p وr=-0/14).بین ترم تحصیلی،معدل ترم قبل و نمره اعتیاد به اینترنت ارتباط معنادار آماری وجود ندارد.
*همانند سایر مطالعات(۴،۳۹،۵۶،۶۱) در این مطالعه هم بین نمره اعتیاد به اینترنت و سن همبستگی منفی(۰۰۱/۰=p وr=-0/14) دیده شد.بدین صورت که در سنین پایین تر احتمال اعتیاد به اینترنت افزایش می یابد و با افزایش سن این احتمال کاهش می یابد. در مطالعه درگاهی(۲۹)،جوان ترها سه برابر سایر افراد از اینترنت استفاده می کردند.خواجه موگهی(۲) سنین نوجوانی را از عوامل مهم پیش بینی کننده اعتیاد به اینترنت می داند.
از نظر پژوهشگر افراد در سنین پایین به دلیل پشت سر گذراندن مراحل بحرانی دوران بلوغ،گذار از مرحله نوجوانی به جوانی و وجود استرس های محیطی و تکاملی اگر در محیط واقعی امکانات مناسبی برای مقابله با این شرایط نداشته باشند به اینترنت به عنوان یک جایگزین روی می آورند.ضمناً در سنین پایین تر احتمال استفاده تفریحی از اینترنت بیشتر است که این مساله هم می تواند به عنوان یک کاتالیزور جهت اعتیاد به اینترنت مطرح شود.
* ضریب همبستگی اسپیرمن بین ترم تحصیلی و اعتیاد به اینترنت رابطه معناداری را نشان نداد.تسای و همکاران(۲۰) در مطالعه ای که با هدف بررسی عوامل خطر اعتیاد به اینترنت در دانشجویان جدیدالورود تایوان انجام داد دریافت که تحصیل در ترم های پایین و در سال های آغازین ورود به دانشگاه با افزایش خطر اعتیاد به اینترنت همراه است.در حالی که یونی کریشنان^[۹۴] و همکاران(۷۳) در بررسی الگوی استفاده از کامپیوتر و اینترنت در میان دانشجویان پزشکی در سواحل جنوبی هند بیان کردند تحصیل در ترم های پایین تر با افزایش احتمال استفاده تفریحی از اینترنت و خطر اعتیاد به اینترنت بیشر همراه است.لیو و همکاران(۶۱) عقیده دارند که چون دانشجویان جدیدالورود در حال تطابق با محیط جدید دانشگاه هستند پس وقت کمتری را در اینترنت می گذرانند و احتمال اعتیاد به اینترنت در آنها کمتر است.از نظر پژوهشگر به دلیل چند وجهی بودن موضوع،جهت دستیابی به نتایج دقیق تر لازم است که مطالعات کمی و کیفی بیشتری در این زمینه صورت بگیرد.
*ضریب همبستگی اسپیرمن بین معدل دانشجو و اعتیاد به اینترنت رابطه معناداری را نشان نداد.در مطالعه لشکرآرا و همکاران(۶۷) که به بررسی اعتیاد به اینترنت و سلامت عمومی در دانشجویان ساکن خوابگاه دانشگاه علوم پزشکی تهران پرداخته بین معدل و نمره اعتیاد به اینترنت رابطه معناداری گزارش شده است اما معلوم نیست اعتیاد به اینترنت باعث کاهش معدل دانشجویان شده یا دانشجویانی که معدل کمتری داشته اند بیشتر مستعد اعتیاد به اینترنت بوده اند.کو^[۹۵] و همکاران(۵۸) گزارش کردند که دانشجویان معتاد معدل بالاتری داشته اند.با توجه به مقطعی بودن مطالعات انجام شده در این زمینه نیاز به تحقیقات بیشتر می باشد.
جداول ۷-۶ در ارتباط با هدف دوم پژوهش یعنی “تعیین ارتباط وضعیت اعتیاد به اینترنت و نحوه استفاده از آن در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گیلان” تنظیم شده است.
جدول شماره ۶ میانگین نمره اعتیاد به اینترنت در واحدهای مورد پژوهش بر حسب متغیرهای کیفی نحوه استفاده از اینترنت را نشان می دهد.بر اساس اطلاعات این جدول نمره اعتیاد به اینترنت در متغیرهای چگونگی استفاده از اینترنت،اولویت اول و دوم هدف استفاده از اینترنت(علمی،تفریحی،اجتماعی،اقتصادی،تبلیغاتی و ارتباطی)،وسیله اتصال به اینترنت،اولویت های اول،دوم و سوم بخش مورد استفاده در اینترنت(جست وجوی علمی،چت روم و تالار گفتگو،فیس بوک،جست و جوی حنسی،بازی آنلاین،چک کردن ایمیل،دانلود،اخبار و کسب درآمد) از لحاظ آماری معنی دار است و در سایر متغیرها(اولویت سوم هدف استفاده از اینترنت) ارتباط معنی داری وجود نداشت.
* میانگین نمره اعتیاد به اینترنت در کسانی که به تنهایی از اینترنت استفاده می کردند بالاتر و براساس آزمون من ویتنی این ارتباط معنادار(P=0/003)بود.نتایج مطالعه ما با نتایج مطالعه محمدبیگی و همکاران(۴) همسو می باشد.از نظر پژوهشگر دانشجویان معتاد به اینترنت احتمالا به دلیل هدف و نوع خاص استفاده از اینترنت،تمایل به استفاده از اینترنت در خلوت دارند.زیرا در این شرایط آزادی بیشتری داشته و نظارت کمتری را دریافت می کنند.
*میانگین نمره اعتیاد به اینترنت در کسانی که با هدف علمی از اینترنت استفاده می کردند نسبت به سایر اهداف در سه الویت مورد پرسش(علمی،تفریحی،اجتماعی،اقتصادی،تبلیغاتی و ارتباطی)،پایین تر بود.این اختلاف در الویت اول (P = 0/001) و دوم (P= 0/001) هدف استفاده از اینترنت معنی دار بود ولی در الویت سوم
(P = 0/325)هدف استفاده از اینترنت معنی دار نبود.افرادی که به صورت هدفمند و جهت مقاصد علمی از اینترنت استفاده می کنند کمتر در معرض اعتیادند(۴).در حالیکه افرادی که به منظور سرگرمی یا فراموشی مشکلات و با هدف غیر علمی به اینترنت رجوع می کنند احتمال اعتیاد به اینترنت بالاتری دارند(۴۲).سیهان(۳۱) در مطالعه ای که به منظور بررسی ارتباط استفاده مشکل زا از اینترنت و مهارت های ارتباطی دانشجویان با توجه به هدف استفاده از اینترنت انجام داد نشان داد که افرادی که با هدف اجتماعی و ارتباطی از اینترنت استفاده می کنند نسبت به کسانی که جهت جست و جوی علمی از اینترنت استفاده می کنند احتمال اعتیاد به اینترنت بالاتری دارند.استفاده های خاص از اینترنت به خصوص با هدف ارتباطی-تعاملی و اجتماعی سهم بزرگی در توسعه اعتیاد به اینترنت دارند.پس هدف استفاده از اینترنت می توانند یک عامل تعیین کننده مهم در پیش بینی اعتیاد به اینترنت باشند.
*میانگین نمره اعتیاد به اینترنت در کسانی که از بیش از یک وسیله(لپ تاپ،کامپیوتر رومیزی و تلفن همراه) جهت اتصال به اینترنت استفاده می کردند بالاتر بود و آزمون کروسکال والیس بین وسیله اتصال به اینترنت و اعتیاد به اینترنت ارتباط معنی دار(P= 0/001) آماری را نشان داد. از نظر پژوهشگر افرادی که از بیش از یک وسیله جهت اتصال به اینترنت استفاده می کنند احتمالا با بهره گرفتن از تکنولوژی های روز و با وسایل مختلف قابل حمل به اینترنت متصل می شوند و این مساله با افزایش احتمال دسترسی به اینترنت و در نتیجه افزایش اعتیاد به اینترنت همراه است.
*میانگین نمره اعتیاد به اینترنت در کسانی که جهت جستجوی علمی،چک کردن ایمیل و دانلود از ایتترنت استفاده می کردند نسبت به کسانی که جهت استفاده از فیس بوک،چت روم و تالار گفتگو و جستجوی جنسی به اینترنت متصل می شدند کمتر بوده که این اختلاف براساس آزمون کروسکال والیس در اولویت اول(۰۰۱/۰=p)،اولویت دوم(۰۰۱/۰=p) و اولویت سوم(۰۰۳/۰=p) بخش مورد استفاده در اینترنت(جست و جوی علمی،تالار گفتگو،استفاده از فیس بوک،جست و جوی جنسی،چک کردن ایمیل،دانلود) از لحاظ آماری معنادار است. مطالعات نشان داده سطوح اعتیاد به اینترنت با توجه به هدف استفاده و بخش مورد استفاده در اینترنت متفاوت است(۳،۳۱،۷۳).اعتیاد به اینترنت در افرادی که جهت سرگرمی یا ارتباط با افراد دیگر از اینترنت استفاده می کنند بیشتر از افرادی است که جهت جست و جوی اطلاعات علمی به اینترنت رجوع می کنند.استفاده های خاص از اینترنت به خصوص عملکرد تعاملی آن سهم بزرگی در افزایش اعتیاد به اینترنت دارد(۳۱).معتادان به اینترنت اغلب از اینترنت جهت فعالیت های اجتماعی و شبکه های اجتماعی مثل فیس بوک(۳۰)،سرگرمی(۶۳)،اتاق های گفتگو(۳،۳۱)،روابط عاشقانه مجازی و بازی های آنلاین(۳،۸،۷۳) استفاده می کنند.
جدول ۷ در ارتباط با ضریب همبستگی اسپیرمن نمره اعتیاد به اینترنت با متغیرهای کمی نحوه استفاده از اینترنت تنظیم شده است. اطلاعات این جدول حاکی از آن است که بین سن شروع استفاده از کامپیوتر و سن شروع استفاده از اینترنت با نمره اعتیاد به اینترنت ارتباط معتی دار آماری خیلی ضعیفی وجود دارد(۰۰۱/۰=p وr=-0/13)، (۰۰۱/۰=p وr=-0/17). بدین صورت که هر چه سن شروع استفاده از کامپیوتر و اینترنت پایین تر باشد احتمال اعتیاد به اینترنت بیشتر می شود.کسانی که در سنین پایین تری شروع به استفاده از کامپیوتر می نمایند در استفاده از آن هم مجرب ترند.لذا مهارت بیشتری در استفاده از این گونه وسایل داشته و احتمال اعتیاد به اینترنت در آنها بیشتر است(۲۲).
* ضریب همبستگی اسپیرمن بین مدت زمان اتصال به اینترنت و اعتیاد به اینترنت رابطه مثبت معنا دار ضعیفی(۰۰۱/۰=p وr=-0/4) را نشان داد.بدین معنا که با افزایش ساعات استفاده از اینترنت احتمال اعتیاد به اینترنت بیشتر می شود.نتایج مطالعه ما با مطالعه محمدبیگی و همکاران(۴) همسو می باشد.کیم و همکاران(۳۹) در پؤوهشی که به منظور بررسی عوامل پیش بینی کننده اعتیاد به اینترنت و ارتباط آن با رفتارهای ارتقا دهنده سلامت در دانشجویان هنگ کنگ انجام دادند افرادی را به عنوان معتاد به اینترنت معرفی کردند که به طور متوسط ۴ ساعت یا بیشتر در روز از اینترنت استفاده کنند.در حالی که یانگ فرد معتاد را کسی میداند که دست کم ۳۸ ساعت در هفته و یا ۸ ساعت در روز از اینترنت استفاده می کند(۵۴).اگر چه در خصوص مدت زمان استفاده از اینترنت در روز و اعتیاد به اینترنت نظرات متفاوتی وجود دارد اما آن چه که بدیهی است این است که با افزایش ساعات استفاده احتمال اعتیاد به اینترنت هم افزایش می یابد.
جداول شماره ۱۳-۸ در ارتباط با هدف سوم پژوهش “تعیین نحوه استفاده از اینترنت بر حسب مشخصات فردی-اجتماعی” تنظیم شده است.
جدول ۸ در ارتباط با ضریب همبستگی اسپیرمن متغیرهای کمی نحوه استفاده از اینترنت با مشخصات فردی – اجتماعی (کمی) واحدهای مورد پژوهش تنظیم شده است.
*اطلاعات این جدول نشان می دهد که بین سن و مدت زمان هر بار اتصال به اینترنت یک رابطه آماری معکوس و معنی دار بسیار ضعیف وجود دارد(۵۰۱/۰=p وr=-0/1).بدین معنی که با افزایش سن مدت زمان استفاده از اینترنت کاهش می یابد.از نظر پژوهشگر احتمالاً با افزایش سن افراد به صورت هدفمندتر و برنامه ریزی شده از اینترنت استفاده می کنند و دیگر به دنبال استفاده تفریحی و یا وقت گذرانی در اینترنت نیستند،ضمناً فرد،بلوغ فکری و عاطفی بالاتری دارد لذا کمتر احتمال دارد که برای فرار از واقعیت به دنیای مجازی روی بیاورد.
جدول شماره ۹ میانگین و انحراف معیار متغیرهای کمی نحوه استفاده از اینترنت (سن شروع استفاده از کامپیوتر،سن شروع استفاده از اینترنت و زمان هر بار اتصال به اینترنت) را بر حسب مشخصات(کیفی) فردی اجتماعی دانشجویان نشان می دهد.بر اساس اطلاعات جدول شماره ۹ سن شروع استفاده از کامپیوتر بر حسب مشخصات کیفی فردی-اجتماعی در متغیرهای وضعیت تاهل،نوع رشته تحصیلی،مقطع تحصیلی،محل اسکان دانشجو،وضعیت اشتغال والدین و هم چنین وضعیت اشتغال دانشجو،میزان درآمد خانوار و میزان تحصیلات والدین از لحاظ آماری معنی دار است و در سایر متغیرها(محل زندگی،سابقه بیماری روحی(افسردگی،هراس اجتماعی،اضطراب) و اعتیاد(به سیگار و سایر مواد)،میزان آشنایی با کامپیوتر و اینترنت)ارتباط معنی داری وجود نداشت.
*در ارتباط با وضعیت تاهل،سن شروع استفاده از کامپیوتر در دانشجویان مجرد نسبت به متاهلین پایین تر بود(P=0/0001).
* در ارتباط با رشته تحصیلی،سن شروع استفاده از کامپیوتر در رشته های بهداشتی(بهداشت عمومی،بهداشت حرفه ای،بهداشت محیط و آموزش بهداشت) پایین تر از سایر رشته ها بود(P=0/0001).
*در مورد مقطع تحصیلی،سن شروع استفاده از کامپیوتر در افراد با مقاطع تحصیلی فوق لیسانس و بالاتر پایین تر از افراد با مدارک لیسانس و پایین تر بوده است (P=0/0001).
*از لحاظ محل اسکان، سن شروع استفاده از کامپیوتر در دانشجویانی که به تنهایی زندگی می کردند پایین تر از افرادی بود که با خانواده یا در خوابگاه زندگی می کردند (P=0/0001).دانشجویانی که امکان زندگی به تنهایی را دارند،احتمالاً پیش از ورود به دانشگاه نیز از امکانات رفاهی و آزادی بیشتری برخوردار بوده اند.
*از لحاظ وضعیت اشتغال والدین،در دانشجویانی که مادران شاغل و پدران کارمند داشتند سن شروع استفاده از کامپیوتر پایین تر از سایر گروه ها بود (P=0/0001).از آن جا که وضعیت اشتغال والدین به طور غیر مستقیم با میزان تحصیلات و میزان آشنایی والدین با کامپیوتر می تواند تاثیرگذار باشد،ممکن است فرزندان مادران شاغل که احتمالا دارای تحصیلات سطح بالاتری نسبت به مادران غیر شاغل هستند در سنین پایین تری با کامپیوتر آشنا شوند چون والدین دارای سواد کامپیوتری بیشتر هستند و هم چنین قدرت اقتصادی بیشتری برای خرید کامپیوتر دارند.
*از لحاظ وضعیت اشتغال دانشجو،دانشجویانی که شاغل نبودند تقریباً به طور متوسط سه سال زودتر با کامپیوتر آشنا شده اند (P=0/0001).
*در دانشجویانی که میزان درآمد خانواده هایشان بالاتر بود،،سن شروع استفاده از کامپیوتر پایین تر از سایر گروه ها بوده است (P=0/017).از نظر پژوهشگرداشتن درآمد بالاتر به منزله توانایی بیشتر خانواده ها برای تهیه کامپیوتر و تمایل بیشتر برای آشنایی فرزندانشان با کامپیوتر در سنین پایین تر همراه است.
*در دانشجویانی که والدینشان تحصیلات دانشگاهی داشتند،سن شروع استفاده از کامپیوتر پایین تر بود(P=0/0001).تحصیلات دانشگاهی والدین احتمالا با سواد کامپیوتر و میزان آشنایی با کامپیوتر والدین مرتبط می باشد.در نتیجه دانشجویانی که والدین با تحصیلات دانشگاهی دارند در سنین پایین تری با کامپیوتر آشنا می شوند.
بر اساس اطلاعات جدول شماره ۹ سن شروع استفاده از اینترنت بر حسب مشخصات کیفی فردی-اجتماعی در متغیرهای وضعیت تاهل،نوع رشته تحصیلی،مقطع تحصیلی،محل اسکان دانشجو،وضعیت اشتغال دانشجو، وضعیت اشتغال والدین،درآمد خانوار،تحصیلات والدین و میزان آشنایی با کامپیوتر از لحاظ آماری معنی دار است و در سایر متغیرها(جنس،محل زندگی،سابقه بیماری روحی(افسردگی،هراس اجتماعی،اضطراب) و اعتیاد(به سیگار و سایر مواد)،میزان آشنایی با اینترنت ارتباط معنی داری وجود نداشت.
*در ارتباط با وضعیت تاهل سن شروع استفاده از اینترنت در دانشجویان مجرد نسبت به متاهلین پایین تر بود(P=0/0001).
*از نظر رشته تحصیلی،سن شروع استفاده از اینترنت در رشته های پزشکی پایین تر از سایر رشته ها بوده است (P=0/0001).از انجا که اکثر دانشجویان رشته های پزشکی از خانواده های دارای تحصیلات دانشگاهی هستند و سواد کامپیوتر آنها بالاست لذا در سنین پایین تری با اینترنت آشنا می شوند.
*از نظرمقطع تحصیلی،سن شروع استفاده از اینترنت در افراد با مقاطع تحصیلی فوق لیسانس و بالاتر پایین تر از افراد با مدارک لیسانس و پایین تر بود(P=0/0001).
*از لحاظ محل اسکان در دانشجویانی که به تنهایی زندگی می کردند سن شروع استفاده اینترنت پایین تر از افرادی بود که با خانواده یا در خوابگاه زندگی می کردند (P=0/0001).
*از لحاظ وضعیت اشتغال والدین،در دانشجویانی که مادران شاغل(P=0/0001) و پدران کارمند(P=0/006) دارند سن شروع استفاده از اینترنت پایین تر از سایر گروه ها بود.علت آن مشابه تاثیر وضعیت اشتغال والدین بر سن شروع استفاده از کامپیوتر می باشد.
*از لحاظ وضعیت اشتغال دانشجو،دانشجویان غیرشاغل تقریباً به طور متوسط ۴ سال زودتر با اینترنت آشنا شده اند (P=0/0001).عدم اشتغال به کار و داشتن وقت آزاد بیشتر منجر به روی آوردن به اینترنت برای گذراندن اوقات فراغت می شود.
*در دانشجویانی که میزان درآمد خانواده هایشان بالاتر بود،،سن شروع استفاده از اینترنت پایین تر از سایر گروه ها بوده است (P=0/001).از نظر پژوهشگر این دانشجویان،به دلیل وضعیت مالی بهتر،امکان خرید کامپیوتر و آشنایی با اینترنت در سنین پایین تر را دارند.
*در دانشجویانی که والدینشان تحصیلات دانشگاهی داشتند،سن شروع استفاده از اینترنت پایین تر بود(P=0/0001).احتمالاً به دلیل آشنایی والدین با اینترنت و داشتن مهارت بیشتر در استفاده از اینترنت،بچه ها هم در سنین پایین تری با اینترنت آشنا می شوند.
*در دانشجویانی که میزان آشنایی آنها با کامپیوتر زیاد بود،سن شروع استفاده از اینترنت پایین تر بود (P=0/003).احتمالاً میزان آشنایی زیاد با کامپیوتر با شروع به کار با کامپیوتر در سنین پایین تر و در نتیجه آشنایی زودهنگام با اینترنت همراه است.
بر اساس اطلاعات جدول ۹ مدت زمان هر بار اتصال به اینترنت بر حسب مشخصات کیفی فردی-اجتماعی در متغیرهای جنس،مقطع تحصیلی،محل اسکان دانشجو،وضعیت اشتغال دانشجو، سابقه بیماری روحی(افسردگی،هراس اجتماعی،اضطراب) و اعتیاد(به سیگار و سایر مواد) ،میزان آشنایی با کامپیوتر و اینترنت از لحاظ آماری معنی دار است و در سایر متغیرها(وضعیت تاهل،رشته،محل زندگی،وضعیت اشتغال والدین،میزان درآمد خانوار،میزان تحصیلات والدین) ارتباط معنادار آماری وجود نداشت.
*در ارتباط با متغیر جنس،در دانشجویان مذکر میانگین زمانی هر بار اتصال به اینترنت به طور متوسط ۴۰ دقیقه بیشتر بود(P=0/004).مدت زمان هر بار اتصال در دانشجویان مذکر (۲/۴۰±۱/۳۸) و در دانشجویان مونث (۲/۰۶±۱/۲۰) بود.در مطالعه محمدی و همکاران(۷۴) که به بررسی اعتیاد به اینترنت و فضاهای مجازی در بین جوانان ۲۵-۱۸ سال پرداخته مدت زمان هر بار اتصال به اینترنت در پسران ۲۹/۲ ساعت و برای دختران ۷/۳ ساعت گزارش شده است.با توجه به وجود نتایج متناقض در این زمینه،نیاز به انجام پژوهش های بیشتر در این زمینه می باشد.از نظر پژوهشگر امکان باقی ماندن مردان در اینترنت بیشتر می باشد چون آنها در استفاده از اینترنت مجرب ترند و نظارت و کنترل کمتری را دریافت می کنند.
*از نظر مقطع تحصیلی،در دانشجویان مقطع لیسانس و پایین تر(۲/۲۵±۱/۲۳)،مدت زمان هر بار اتصال به اینترنت به طور متوسط نیم ساعت بیشتر از دانشجویان مقاطع بالاتر از لیسانس(۲/۱۱±۱/۳۳) بود(P=0/033).از نظر پژوهشگر دانشجویان مقاطع بالاتر از لیسانس به دلیل مشغله کاری بیشتر و کمبود وقت احتمالاً به صورت کنترل شده و برنامه ریزی شده به عنوان مثال جهت انجام تکالیف درسی از اینترنت استفاده می کنند لذا مدت زمان کمتری را در اینترنت می گذرانند در حالی که ممکن است دانشجویان لیسانس و پایین تر جهت وبگردی و پرسه زنی تفننی از اینترنت استفاده کنند.
*در ارتباط با محل اسکان،در دانشجویان خوابگاهی مدت زمان هر بار اتصال به اینترنت(۱۵/۱±۲/۱۸) بیش از سایر گروه ها بود (P=0/0001).از نظر پژوهشگر کمبود امکانات تفریحی،محدودیت های زندگی خوابگاهی و داشتن وقت آزاد بیشتر در خوابگاه منجر به افزایش مدت زمان اتصال به اینترنت می شود.
*از نظر وضعیت اشتغال،مدت زمان اتصال به اینترنت در دانشجویان شاغل(۰۳/۱±۷۵/۱) ،نسبت به دانشجویان غیر شاغل(۳۰/۱±۲۴/۲)،۴۵ دقیقه کمتر بود و این اختلاف از لحاظ آماری معنی دار بود (P=0/001).دانشجویان شاغل احتمالاً در سنین بالاتری هستند،متاهل می باشند و وقت آزاد کمتری دارند لذا از اینترنت جهت انجام امور علمی یا مرتبط با کار خود استفاده می کنند لذا زمان کمتری را در اینترنت می گذرانند.
*از نظر سابقه بیماری روحی(افسردگی،هراس اجتماعی و اضطراب) و اعتیاد(به سیگار و سایر مواد)،در دانشجویانی که سابقه اعتیاد(به سیگار و سایر مواد) داشتند مدت زمان اتصال به اینترنت بیش از سایر گروه ها بود (P=0/0001).فردی که سابقه ای از اعتیاد دارد احتمالاً دارای مشکلات روحی یا اختلالات شخصیتی مثل هیجان خواهی و رفتارهای پر خطر است لذا زمان بیشتری را جهت اتصال به اینترنت صرف می کند.
*در ارتباط با میزان آشنایی با کامپیوتر(P=0/005) و اینترنت(P=0/0001)،در دانشجویانی که آشنایی بیشتری با کامپیوتر و یا اینترنت داشتند،مدت زمان اتصال به اینترنت نیز بیشتر بود.آشنایی بیشتر با کامپیوتر و اینترنت به منزله داشتن مهارت بیشتر در استفاده از این وسایل می باشد.فرد مجرب احتمالاً از بخش های متنوع تری در اینترنت استفاده می کند که این امر منجر به افزایش زمان استفاده می شود.
جدول شماره ۱۰ فراوانی متغیرهای کیفی نحوه استفاده از اینترنت(هدف استفاده از اینترنت و چگونگی استفاده از اینترنت) را بر حسب مشخصات کیفی فردی اجتماعی دانشجویان نشان می دهد.بر اساس اطلاعات جدول شماره ۱۰ بین متغیرهای جنس،وضعیت تاهل،رشته تحصیلی،محل اسکان دانشجو،وضعیت اشتغال و درآمد دانشجو،میزان تحصیلات پدر،سابقه بیماری روحی(افسردگی،هراس اجتماعی،اضطراب) و اعتیاد(به سیگار و سایر مواد)،میزان آشنایی با کامپیوتر و هدف استفاده از اینترنت رابطه آماری معنی داری وجود دارد و در سایر متغیرها(مقطع،محل زندگی،وضعیت اشتغال والدین،میزان درآمد خانوار،میزان تحصیلات مادر،میزان آشنایی با اینترنت) ارتباط معنی داری وجود نداشت.
*دانشجویانی که با هدف تفریحی از اینترنت استفاده می کردند نسبت به کسانی که با هدف علمی از اینترنت استفاده می کردند میانگین سنی پایین تری داشتند(P=0/001).از نظر پژوهشگر،سنین پایین،با تجربه و پختگی کمتر و نیاز بیشتر برای هدف تفریحی همراه است.
*اکثریت دانشجویان مذکر (۳/۴۱%) با هدف تفریحی و اکثریت دانشجویان مونث با هدف علمی(۲/۴۹%) از اینترنت استفاده می کردند(P=0/0001).کیم بیان می کند که دختران جهت انجام تکالیف درسی و پژوهش های کلاسی از اینترنت استفاده می کنند در حالی که پسران بیشتر جهت استفاده از سایت های خاص و بازی های آنلاین از اینترنت استفاده می کنند(۵۹).فرانگوس(۲۲) میگوید اکثر دانشجویان مذکر جهت تفریح و سرگرمی به اینترنت روی می آورند.از نظر پژوهشگراحتمالاً این مساله ناشی از نظارت کمتر والدین،مجرب تر بودن در استفاده از تکنولوژی های روز مثل کامپیوتر و اینترنت و تفاوت های فرهنگی و تربیتی در دو جنس است.

مشکلات درونیسازی شده

۶۷

۵۸

۵۴

۵۱

۵/۶۰

۵/۵۴

مشکلات برونیسازی شده

۵۸

۵۲

۵۳

۴۶

۵/۵۵

۴۹

نمرات استاندارد مجموع مشکلات

۶۶

۵۶

۵۶

۵۲

۶۱

۵۴

همان گونه که در جدول۴-۷ مشاهده میشود، با توجه به نتایج حاصل از سیاههی رفتاری کودکان که توسط والدین تکمیل شده، در مقیاسهایی همچون اضطراب/افسردگی،
گوشهگیری/افسردگی، مشکلات اجتماعی، مشکلات تفکر، مشکلات توجه، رفتارهای قانونشکنی و پرخاشگرانه، مشکلات درونیسازی شده و مشکلات برونیسازی شده نمرات آزمودنی در پسآزمون در مقایسه با پیشآزمون کاهش یافته اما از نظر مقیاس شکایات جسمانی نمره پسآزمون در مقایسه با پیشآزمون تغییر نکرده است.
همچنین نتایج حاصل از گزارش معلم کودکان نشان داد که در مقیاسهایی همچون اضطراب/افسردگی، گوشهگیری/افسردگی، شکایات جسمانی، مشکلات اجتماعی، مشکلات توجه، رفتار پرخاشگرانه، مشکلات درونیسازی شده و مشکلات برونیسازی شده نمرات آزمودنی در پسآزمون در مقایسه با پیشآزمون کاهش یافته اما از نظر مقیاسهایی همچون مشکلات تفکر، رفتار قانونشکنی نمرات پسآزمون در مقایسه با پیشآزمون تغییر نکرده است.
نمودار۴-۱۹. نیمرخ مقیاسهای آزمودنی شماره۷: مبتنی بر تجربهی فرم سیبیسیال ( سیاههی والدین)
نمودار۴-۲۰. نیمرخ مقیاسهای آزمودنی شماره۷: مبتنی بر تجربهی فرم تیآراف (گزارش معلم)
نمودار ۴-۲۱. نیمرخ میانگین کل مقیاسهای آزمودنی شمارهی۷ مبتنی بر جمع نظر والدین و معلم
۴-۳. تحلیل استنباطی
در این بخش نتایج تجزیه و تحلیل داده ها برای آزمون فرضیه های پژوهش ارائه شده است.

۴-۳-۱. فرضیهی اول پژوهش
فرضیهی اول پژوهش عبارت بود از: «کتابدرمانی، بر اضطراب/افسردگی کودکان ناشنوای مقطع ابتدایی مدرسهی استثنایی وصال بیرجند تأثیر دارد». برای بررسی این فرضیه میانگین پیشآزمون و پسآزمون آزمودنیها با بهره گرفتن از آزمون t وابسته مقایسه شدند. نتایج این آزمون در جدول ۴-۸ ارائه شد. نتایج حاصل از اجرای آزمون و برخی آمارههای توصیفی حاصل از اجرای آزمون یاد شده در جدول ۴-۸ نشان داده شده است.
جدول۴-۸: نتایج آزمون t وابسته برای مقایسه میانگین پیش آزمون و پس آزمون اضطراب/افسردگی آزمودنی ها براساس ارزیابی والدین، معلم و کل

منبع ارزیابی

تعداد

میانگین

انحراف معیار

t

درجه آزادی

سطح معناداری

والدین

پیشآزمون

۷

۱۴/۶۳

۲ - دیدار احمد داوداوغلو با علیاکبر صالحی وزیر امورخارجه ایران و دیگران پیرامون مسایل بهار عربی - اسلامی در منطقه، تیر ۱۳۹۰ در ایران.
۳ - دیدار علیاکبر صالحی با عبدالله گل، احمد داوداوغلو پیرامون مسایل دو جانبه، مهر ۱۳۹۰ در ترکیه.
۴ - دیدار احمد داوداوغلو با علیاکبر صالحی پیرامون مسایل دو جانبه، گفتگوهای ایران و ۱+۵ و …، دی ۱۳۹۰ در ایران.
۵ - دیدار علی لاریجانی رئیس مجلس با عبدالله گل و دیگر سران ترکیه پیرامون مسایل اقتصادی و منطقهای، دی ۱۳۹۰ در ترکیه.
۶ - دیدار علیاکبر صالحی با عبدالله گل، رجب طیب اردوغان و داوداوغلو پیرامون مسایل منطقهای و اقتصادی، دی ۱۳۹۰ در ترکیه.
سال ۲۰۱۲:
۱ - دیدار رجب طیب اردوغان با مقام معظمرهبری و محمود احمدینژاد پیرامون مسایل اقتصادی و …، فروردین ۱۳۹۱ در ایران.
۲ - دیدار علیاکبر صالحی با احمد داوداوغلو پیرامون مسایل سوریه و گروگانگیری چهل و هشت زائر ایرانی در سوریه، مرداد ۱۳۹۱ در ترکیه.
۳ - دیدار محمدرضا رحیمی معاون رئیس جمهور با رجب طیب اردوغان، رئیس مجلس ترکیه و دیگر مسئولن ترکیه پیرامون مسایل منطقهای و اقتصادی، مهر ۱۳۹۱ در ترکیه.
۴ - دیدار علی لاریجانی رئیس مجلس ایران با رجب طیب اردوغان، رئیس مجلس و دیگر مسئولین ترکیه پیرامون مسایل اقتصادی، منطقهای و سوریه، آذر ۱۳۹۱ در ترکیه.
۳-۴-۱۶- نتیجه گیری
در یک جمع‌بندی کلی از روند روابط ایران و ترکیه طی چهار سال اخیر از سال ۲۰۰۸ الی ۲۰۱۲، میتوان گفت روابط دو کشور از یک نمای ظاهری و زیبای مسالمتآمیز و دوستانه برخوردار بوده است. هر چند طی سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ روابط میان دو کشور را میتوان روابطی خوب، مسالمتآمیز و رو به بهبود در زمینه های مختلف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و … دانست که طی آن سران دو دولت و دیگر مسئولان مهم کشور، بارها و بارها به دیدار از کشور مقابل اقدام و جلسات و دیدارهای فراوانی را با هم داشتهاند. یکی از نشانه‌های این روابط خوب واوج گیری آن طی سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ را میتوان همین سفرهای بیشمار و دیدارهای سطح بالای مسئولین دو کشور دانست. در همین دیدارها و گفتگوها بود که سران دو دولت، آیندهای روشن، خوب و رو به پیشرفت را برای مردم دو کشور پیش بینی میکردند و همین سران دو دولت، یکدیگر را برادر خطاب میکردند.

اما با آغاز تحولات بیداری اسلامی ( بهار عربی – اسلامی) در منطقه از سال ۲۰۱۱ به بعد، روابط دوستانه و برادرانه ایران و ترکیه، به تدریج رو به تنش و ضعف نهاده و ضمن کم شدن دیدارهای دوجانبه، بر تنشهای دوجانبه افزوده شد. سوریه که همواره به عنوان متحد استراتژیک ایران، برای ایران از اهمیت فراوانی برخوردار بوده است، برای ترکیه تبدیل به لقمهای گلوگیر شده و اقدامات جنگ افروزانه ترکیه در سوریه، یکی از عوامل اصلی تنش میان ایران و ترکیه شده است. تنشهای فی مابین به جز در زمینه اقتصادی و افزایش مبادلات اقتصادی و تجاری، تمامی دیگر مباحث میان دو کشور مانند صادرات و ترانزیت گاز ایران به ترکیه، استقرار سپر موشکی ناتو و امریکا در ترکیه، دخالت ترکیه در جنگ داخلی سوریه بر علیه دولت بشار اسد، دخالت در امور عراق بر علیه دولت شیعی نوریالمالکی و …، را در بر گرفته و تنش را در سال ۲۰۱۲ به حد اعلای خود رساند، به نحوی که موجب لغو سفر از پیش تعیین شده محمود احمدی‌نژاد به ترکیه گردید.
با کاهش تدریجی ارتباطات حسنه میان مسئولین دو کشور، تنشهای زیر خاکستر میان دو کشور، تبدیل به آتش شده و بر روابط دو کشور تأثیرگذار شدند. آنچنان که حتی برخی کارشناسان، احتمال جنگ نظامی میان دو کشور را محتمل دانستهاند!
طی دو سال ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ به خوبی میتوان مشاهده کرد که سیاست تنش صفر با همسایگان ترکیه به کنار زده شده و استراتژی عمق راهبردی^[۱۲۹] احمد داوداوغلو به صورت فعال در سیاستهای ترکیه به کار گرفته میشود. بر اساس استراتژی عمق راهبردی است که دولت ترکیه و به خصوص اردوغان و اوغلو، به فکر گسترش نفوذ و تسلط خود بر کشورهای اطرف ترکیه یا همان حوزه‌های امپراتوری عثمانی، میافتند و عملاً این استراتژی عثمانیگرایی^[۱۳۰] خود را در کشورهای عراق، سوریه و تقابل با ایران، نشان میدهند.
فصل چهارم
هویت متضاد، علت تنش در روابط ایران و ترکیه
۴-۱- مقدمه
آنچه در فصلهای گذشته به آنها اشاره گردید، پیش زمینه‌هایی بودند برای بررسی دلیل تنش در روابط دو کشور ایران و ترکیه طی سالهای ۲۰۰۸ الی ۲۰۱۲ میلادی.
بررسی اینکه روابط خوب و مناسب دو کشور طی چند سال اول حاکمیت حزب عدالت و توسعه در ترکیه، بعد از سال ۲۰۱۰ به تدریج رو به تنش و مناقشه نهاده و از تعامل و همگرایی منطقهای دور و به نزاع و احتمال جنگ، نزدیک شده است .
در این فصل سعی میشود بر اساس نظریات سازهانگاری و واقعیات پشت پرده کارگزاران حزب عدالت و توسعه، به بیان دلیل بروز تنش در روابط دو کشور پرداخته شود .
برای بهتر نشان دادن هویت غرب مرکزگرای ترکیه، در این فصل به بررسی هویت ترکیه ، هویت اسلامی ، هویت ایرانی ، هویت غربگرا، همگرایی ترکیه با غرب و … پرداخته و از سوی دیگر به بررسی هویت و فرهنگ تمدنی ایران نیز اشاراتی شده و برخی نقاط تقابل، تفاوت و تنشزای این دو کشور در زمینههایی چون هویت، اهداف و منافع، مورد توجه قرار میگیرد.
۴-۲- بخش اول: هویت غرب مرکزگرای ترکیه
۴-۲-۱- تنوع هویتی در ترکیه
ترکیه در درون خود دارای مردم و کارگزارانی است که دارای انواعی از هویتهای ظاهری و پنهانی هستند. هویت‌های رنگانگی مانند هویت ترکی، هویت عثمانی، هویت غربی اروپایی، هویت اسلامی و …، که هر کدام از این هویتها در برههای از تاریخ ترکیه بر این کشور حاکم شده و به هدایت سیاست و حکومت پرداختهاند. آنچه در این میان مهم نشان میدهد، وجود یک خط سیر مستمر و کمتر منقطع میباشد که سعی داشته است تا هویت و فرهنگ غربی را در این کشور نهادینه سازد. خط سیری که تنها در یک مقطع کوتاه در دوره حزب رفاه مورد تهدید و اعتراض نجمالدین اربکان نخست وزیر وقت قرار گرفته بود.
همانگونه که در فصل اول نیز ذکر شد، جمهوری ترکیه یا ترکیه نوین بر اثر فعالیتها و در واقع انقلاب ترکهای جوان به رهبری مصطفی کمال پاشا (آتاتورک) که از سال ۱۹۲۱ شروع شده بود، در سال ۱۹۲۳، رسماً و با الغای حکومت عثمانی، تأسیس و متولد شده است. وجود ترکهای جوان نظامی و بعضاً تندرو در هدایت انقلاب، موجب گردید تا بسیاری از این عاملان انقلاب و حتی روشنفکران سکولار به انتقاد شدید از ماهیت و هویت اسلامی حکومت عثمانی پرداخته و اصول اسلامی امپراتوری عثمانی مانند خلافت، الفبای اسلامی عربی، پوشش اسلامی، نظام آموزشی دینی و اسلامی، تقویم و تعطیلات اسلامی و … که عامل عقب ماندگی و ضعف ترکیه میدانستند را از چرخه سیاست و اجتماع کشور خارج کنند. برای دستیابی به یک تعریف یا یک نمای کلی از هویت و منافع غربگرای ترکیه، لازم است تا برخی مؤلفه‌های سپهر سیاسی این کشور مانند کمالیسم^[۱۳۱]، سکولاریسم و لائیسیزم، منافع و هویت کمالیستی، هویتهای اسلامگرایی، همگرایی با غرب، عضویت ترکیه در سازمانها و نهادهای غربی، نمایندگی یا ژاندارمی ترکیه برای غرب و … را با عنایت به حضور ترکیه در آنها، مختصراً بررسی نماییم.
۴-۲-۲- اصول بنیادی کمالیسم در ترکیه
همزمان با کاهش قدرت و ابهت امپراتوری عثمانی در منطقه و نمایان شدن نشانه های زوال و فروپاشی این حکومت، در داخل ترکیه نیز گروههایی یه فکر تغییر حکومت و حفظ یک کشور قدرتمند و مستقل ترک در جهان بودند. یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین گروه های مخالف خلافت عثمانی در آغاز قرن نوزدهم را میتوان جنبش ترکان جوان دانست.
جنبش ترکان جوان ترکیه که یک حرکت قومگرایانه ترکی و لائیک داشت، بر پایه آگاهی طبقه متوسط به خصوص در بُعد فرهنگی تشکیل شده بود و دارای اندیشه های لیبرالی متأثر از غرب بودند. این جنبش که توانسته بود مناصب حکومتی و اداری را در حکومت عثمانی نیز تصاحب نماید، با فروپاشی عثمانی، خود به قدرت مطلق در ترکیه نوین تبدیل گردید (اعتضادالسلطنه ۱۳۹۱، ۵۹).
یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین شخصیت‌های جنبش ترکان جوان را میتوان مصطفی کمالپاشا دانست که رهبری این جنبش را نیز برعهده داشت.
با فروپاشی خلافت در سال ۱۹۲۲ و تشکیل جمهوری ترکیه در ۱۹۲۳، مصطفی کمالپاشا که نقش مهمی در جنگهای ضد استعماری چند سال گذشته ترکیه داشته و به عنوان یکی از ترکان جوان انقلابی نیز نقش مهمی در فروپاشی خلافت عثمانی ایفا نموده بود، به عنوان رهبر ترکیه نوین انتخاب گردید. در مورد حکومت کمال آتاتورک و نقش آن در هویت کنونی ترکیه، نظرات بسیاری وجود دارد که اغلب این نظریات بر تبیین هویت غربگرا توسط آتاتورک دلالت دارند . هویت نوینی که توسط کمالآتاتورک هدایت میشد و تحت عنوان اندیشه های کمالیستی بر مردم ترکیه حاکم شده بود.
هاکان یاووز نویسنده برجسته ترکیهای در مورد این هویت ترکیه نوین یا همان اندیشه کمالیستی میگوید، دولت کمالیست در واقع دولتی رسالت گرا^[۱۳۲]است که هدف خلق ملت ترک و نیل آن به سطح تمدن اروپایی را دنبال میکند (یاووز ۱۳۸۹، ۵۵).
حاکمیت و ریاست جمهوری کمالآتاتورک با لقب خود به معنای پدر ترکها، طی سالهای ۱۹۲۳ الی ۱۹۳۸ بر ترکیه موجب گردید تا سیاستها و اندیشه های آتاتورک تحت نام سیاستهای کمالیستی بتوانند در فضای سیاسی و اجتماعی ترکیه مطرح شده، جان گرفته و تثبیت گردند. این سیاستهای کمالیستی که در بالا نیز گفته شد، اندیشههایی نوینی بودند که سعی داشتند تا جمهوری ترکیه را از فضای ذهنی و سیاسی گذشته و خلافت عثمانی جدا کرده و به دنیا و فضای نوینی تحت تسلط افکار و اندیشه های غربی و اروپایی، وارد سازند.
اقدامات آتاتورک در چارچوب تغییر هویت ترکیه را میتوان مخالفت با مداخله مذهب در سیاست (جدایی دین از سیاست)، حذف دادگاههای اسلامی، از بین بردن مدارس مذهبی، ممنوعیت حجاب اسلامی بانوان، حدف رسم الخط عربی و ترکی و جایگزینی البفای لاتین، تغییر تقویم اسلامی به میلادی و ترویج فرهنگ اروپایی و غربی در ترکیه و … دانست (جمهوری ترکیه ۱۳۸۶، ۱۳۳).
جمهوری ترکیه تحت رهبری آتاتورک، به دنبال دستیابی به جایگاه برتر در منطقه و جهان از طریق نزدیکی بیشتر با غرب و اروپا در چارچوب تغییر هویت و فرهنگ اسلامی به هویت و فرهنگ غربی بود. آتاتورک منافع ترکیه را در رهایی از هویت اسلامی و عثمانی جستجو کرده و به دنبال آن بود که با تغییر هویت ترکیه و همسان نمودن هویت آن با اروپا ، بتواند منافع ترکیه را در بلند مدت در سطح منطقه حفظ و تثبیت نماید. تفکر و اندیشه آتاتورک که در محافل سیاسی داخلی ترکیه و نیز در مباحث خارج از این کشور به تفکر یا اندیشه کمالیسم معروف شده است، دارای اصول زیربنایی است که در زمینه سیاست خارجی و روابط بین الملل، این اصول کمالیسم بر دو محور زیر مبتنی بوده است.
یکم: سوابق سوءامپراتوری عثمانی نسبت به منطقه را پاک کرده، جبران نموده و شکاف ایجاد شده بین کشورهای ترکیه نوین، ایران و اعراب را پر نمایند.
دوم: الف - ترکیه کشوری است نه توسعه طلب و نه استعمارگر، بلکه به دنبال اقتدار داخلی در ابعاد اقتصادی، صنعتی، علمی و نظامی است. ترکیه به دنبال دستیابی به قدرت اقتصادی و تکنولوژیک قدرتهای غربی است.
ب - ترکها علاوه بر درخواست برابری تکنولوژیک با غرب، خواهان پذیرش ترکیه به عنوان یک ملت اروپایی و قبول آنها در تمدن غربی هستند (جمهوری ترکیه ۱۳۸۶، ۲۱۰-۲۰۹).
اصول فوقالذکر که از ابتدای حاکمیت ترکهای جوان و به خصوص با رهبری و ریاست جمهوری کمالآتاتورک در ترکیه، مدون شده و به اجرا درآمدند، طی بیش از نود سال اخیر، همچنان از اصول اصلی مورد توافق و اجرای مسئولان و کارگزاران سیاسی حکومت ترکیه بوده است. این اصول در سیاست و حکومت ترکیه از جایگاه بالایی برخوردار بوده و تحت نام اصول کمالیسم در سرلوحه کاری هر دولت یا کارگزار ترکیه قرار داشته و ارتش این کشور به عنوان پاسدار اصول لائیسیته و اصول کمالیسم، بر کار دولتها نظارتی نانوشته داشته است.
اندیشه های کمالیستی بر شش اصل استوار هستند، اصولی چون ناسیونالیسم^[۱۳۳]، سکولاریسم، توده گرایی(پوپولیسم)^[۱۳۴]، دولت سالاری^[۱۳۵]، انقلاب خواهی^[۱۳۶]و جمهوری خواهی^[۱۳۷] که معتقدان به این اصول را همان کمالیستهای ترکیه میدانند که به شدت به تقدس اصول مذکور معتقد بوده و در چارچوب همین اصول به هدایت مردم میپردازند (یاووز ۱۳۸۹، ۲۵۷).
همانگونه که در بالا ذکر شد اصول کمالیستی، دارای جمعی متضاد نیز هستند. تلاش برای ایجاد جامعهای سکولار و در عین حال گسترش ناسیونالیسم ترکی در کشور!
اصول مدون شده کمالیستی که در قانون اساسی ۱۹۳۷ و نیز ۱۹۸۲ به صراحت به آنها اشاره شده است، برنامهای هستند که باید جمهوری ترکیه یا ترکیه نوین را به سوی غرب و اروپا هدایت کرده و از ترکیه یک کشور اروپایی با تمام خصایص غربی آن بسازد. کمالیستهای ترکیه در دو محور داخلی و خارجی به ارائه اصول آتاتورک و اجرای آنها پرداختند و در این راه از هیچگونه اقدامی چشمپوشی نکردند. این کمالیستهای ناسیونالسیت غربگرا، به شدت به دنبال ساختن یک کشور ترک اروپایی بودند.
ترکان جوان از همان ابتدای کار خود، با مذهب و سنتهای برگرفته از مذهب به شدت مخالفت میکردند و این سنتها را مانعی بر سر راه ترقی انسان و پیشرفت ترکیه میدانستند ( اعتضادالسلطنه ۱۳۹۱، ۵۹). ترکان جوان و شخص مصطفی کمال پاشا، در تقابل و ضدیت کامل با اندیشه های حکومت عثمانی قرار داشتند.
حکومت عثمانی به عنوان یک خلافت اسلامی و مذهبی مانند دیگر حکومتهای مشابه، بر اساس ایدئولوژی اسلامی و مذهبی اهل سنت تأسیس شده بود.
در اندیشه عثمانیها، استفاده و بهرهبرداری از علوم و فناوریهای غربی و به ویژه فناوریهای نظامی، مجاز و زیبنده بود اما پذیرش و ترویج اندیشه ها و افکار و فرهنگ تمدن غربی را نشانه فساد و زوال خلافت خود دانسته و غرب را مظهر فساد و تباهی میدانستند که ممکن است با اندیشه‌ها و فرهنگ خود، خلافت اسلامی عثمانیها را نابود سازد (اعتضادالسلطنه ۱۳۹۱، ۶۱). اما برداشت آتاتورک از غرب در ضدیت با برداشت مسلمانان ترکیهای و بزرگان عثمانی بود. آتاتورک و سپس کمالیستهای پیرو ایشان، به شدت به مبارزه با اندیشه ها و ایدئولوژی اسلام سیاسی در ترکیه پرداخته و اندیشه های اسلامی را عامل عقب ماندگی ترکیه معرفی میکردند.
آتاتورک و دوستانش، خواهان ایجاد تحولات همسو و هماهنگ با تمدن غرب و بر اساس الگوی غربی در ترکیه نوین بودند. آتاتورک طی حکومت پانزده ساله خود بر ترکیه، اقدامات مهمی در زمینه الگوسازی فرهنگ غربی و ترویج و گسترش غربگرایی در ترکیه انجام داد. وی در راستای اجرای افکار خود در زمینه الگوپذیری از غرب، ابتدا به مخالفت با مداخله دین و مذهب در سیاست و لزوم رهایی ترکیه از تسلط مذهب پرداخت. جدایی دین از سیاست یا همان لائیسیزم، یکی از مهمترین انگارههای ذهنی آتاتورک بود که در پی به دست گرفتن ریاست جمهوری، به فکر اجرای آن در ترکیه افتاد.
آتاتورک ضمن بر عهده گرفتن جنگ استقلال در مقابل اروپا و از طریق گسستن ترکیه از ریشه های اسلامی و عثمانی خود، پروژهای بزرگ را در حوزه دگردیسی تمدنی ترکیه به اجرا درآورد. وی تلاش داشت تحت لوای غربیسازی و ترقی، دیواری رفیع به مانند یک سد در برابر نفوذ عربی - اسلامی به ترکیه، ایجاد نماید ( یاووز ۱۳۸۹، ۱۹۸).
دین و مذهب در اندیشه های کمالیستی از یک ویژگی خاص برخوردار هستند، این ویژگی را میتوان در سوءظن عمیق و بنیادی آتاتورک به دین به عنوان عامل اصلی مشکلات اجتماعی و اقتصادی ترکیه جستجو کرد.

کارت‎های دستور را می‎توان هر جا در فایل INP بعد از کارت عنوان مسئله و قبل از کارت خالی پایان دهنده اختیاری بکاربرد. خطوط دستور باید یک C در ستون‎های ۱ تا ۵ و بدنبال آن یک جاخالی داشته باشد و می‎تواند حداکثر ۸۰ ستون طول باشد. کارت‎های سلول، سطح، و داده بایست همگی درون ۵ ستون اول شروع شوند و ورودی‎ها توسط یک یا چند جاخالی ازهم جدا می‎شوند. عدد‎ها می‎توانند صحیح یا نقطه متغییر باشند. MCNP تغییر مناسب را ایجاد می‎کند.
۴-۳-۱- ۱-کارت‎های سلول
شماره سلول اولین ورودی است و بایست در ۵ ستون اول شروع شود. ورودی بعدی شماره ماده سلول است، که بصورت دلخواه توسط کاربر علامت دار می‎شود. ماده در روی کارت ماده (Mn) که شماره ماده یکسانی دارد توصیف می‎شود. اگر سلول توخالی است، یک صفر برای شماره ماده وارد می‎شود. شماره‎های سلول و ماده نمی‎تواند از ۵ رقم فراتر رود. ورودی بعدی چگالی ماده سلول است. یک ورودی مثبت به عنوان چگالی اتمی‎برحسب تفسیر می‎شود. یک ورودی منفی به عنوان چگالی جرمی‎برحسب سانتیمتر مکعب /گرم تفسیر می‎شود. برای یک سلول توخالی هیچ وارد نمی‎شود.تعیین کامل هندسه سلول بدنبال ورودی‎ها ی بالا آورده می‎شود. این مشخصات شامل یک لیست از سطوح علامتداری است که سلول را در بر گرفته است و در این جا علامت جهت نواحی تعریف شده توسط سطوح را نشان می‎دهد.

۴-۳-۱- ۲-کارت‎های سطح
شماره سطح ورودی اول است. این ورودی باید در ۵ ستون اول شروع شود و نباید بیش از ۵ رقم باشد. ورودی یعدی یک پیش فرض الفبایی است که به نوع سطح دلالت دارد. در ادامه سطح پیش فرض ضرایب عددی معادله سطح با نظم مناسب وارد می‎شود.
۴-۳-۱- ۳-کارت‎های داده
باقی داده‎های ورودیMCNP به دنبال کارت خالی حائل دوم، یا کارت خالی سوم اگر یک مجموعه پیام وجود داشته باشد می‎آید. نام کارت ورودی اول است و بایست در ۵ ستون اول شروع شود. ورودی‎های لازم دنبال آن، که با یک یا چند جاخالی از هم جدا می‎شوند می‎آیند. برخی از کارت‎های داده ورودی یک مشخص کننده ذره برای تشخیص از بین داده ورودی برای نوترون‎ها، فوتون‎ها، و برای الکترون‎ها لازم دارند. مشخص کننده ذره شامل یک نماد (نقل قول ): و بعد N یا P یا E فورا بدنبال نام کارت می‎آید، می‎شود. به عنوان مثال برای وارد کردن اهمیت نوترون، از کارت IMP:N استفاده می‎شود. هیچ کارت داده ای نمی‎تواند بیش از یک بار با نماد یکسان آورده شود، به این معنی که، M1 و M2 قابل قبولند ولی، دو کارت M1 مجاز نیستند. پیش فرض‎ها برای کارت‎ها در برخی دسته بندی‎ها قرار داده می‎شوند. خلاصه ای از کارت‎های ورودی MCNP شامل کارت‎های الزامی‎و کارت‎های اختیاری، و آیا پیش فرض‎ها وجود دارند و اگر اینچنین است آنها چه هستند در زیر نشان داده می‎شود.
همه کارت‎های ورودی MCNP غیر از کارت‎های سطوح و سلول‎ها بعد از کارت خالی حائل و بدنبال مجموعه کارت سطح وارد می‎شود. علامت اختصاری آن‎ها بایست در ۵ ستون اول شروع شود. این کارت‎ها درون دسته زیر خلاصه شده اند:
رسته
(الف) نوع مسئله
(ب) کارت‎های هندسی
(پ) کاهش واریانس
(ت) مشخصات چشمه
(ث) مشخصات تالی
(ج) مشخصات ماده و سطح مقطع
(چ) انرژی و رفتار حرارتی
(ح) مسائل انقطاع
(خ) آرایه‎های داده کاربر
(د) کارت‎های جانبی
این دسته از کارت‎ها در زیر تعریف می‎شوند. هیچ کارت داده ای نمی‎تواند بیش از یک بار با نماد یکسان آورده شود.
۴-۳-۱-۳-۱- کارت نوع مسئله (MODE)
شکل:
= N برای انتقال نوترون
P برای انتقال فوتون
E برای انتقال الکترون
پیش فرض: اگر کارت MODE حذف شود، MODE N در نظر گرفته می‎شود.
استفاده: کارت MODE لازم است مگراینکه = N MODE.
۴-۳-۱-۳-۲- کارت‎های هندسی
همه کارت‎های ورودی زیر پارامترها برای کارت‎های هندسی در جدول ۴-۳ تعریف شده است :
جدول۴-۳ زیر پارامترها کارت‎های هندسی MCNP

(۳-۳۴)
در مقایسه ی تابع توزیع نرمال لگاریتمی با تابع توزیع نرمال ملاحظه می شود که در واقع، متغیر تصادفی عبارت است از lnx که با پارامترهای μ و σ دارای توزیع نرمال می باشد. توجه شود که پارامترهای μ و σ مقادیر میانگین و انحراف معیار برای lnx می باشند و نه برای متغیر x. چگالی احتمال این توزیع بصورت زیر می باشد.

(۳-۳۵)
تولید اعداد تصادفی توسط توزیع نرمال لگاریتمی از روابط زیر پیروی می نماید:
mu=log(m^2/sqrt(s^2+m^2));
sigma=sqrt(log((s^2/m^2)+1));
D_normal(i)=mu+(sigma.*randn(1));
grain_size(D)=exp(D_normal);
که در آن m میانگین توزیع نرمال لگاریتمی، s انحراف معیار توزیع نرمال لگاریتمی، mu میانگین توزیع نرمال، و sigma انحراف معیار توزیع نرمال می باشد.
همانطوری که ذکر شد، دو پارامتر مهم این توزیع، میانگین و انحراف معیار می باشند. در ابتدا جهت دستیابی به جوابهای بهینه در چند تکرار به کمک روش مونت کارلو، خروجی های مساله در ۱۰۰ تکرار محاسبه گردید و سپس میانگین و انحراف معیار هر یک از خروجی های مساله (شامل سود نهایی، پیشنهاد مناقصه برای بازار و …) به دست آمد. m بردار قیمت انرژی در هر ساعت است که از جدول (۱) استخراج شده است. انحراف معیار جهت بررسی میزان پراکندگی جوابها در هر ساعت محاسبه می گردد. میزان s متغیر بوده که در جدول (۲) به آن اشاره شده است.
در دهه ۷۰ میلادی دانشمندی از دانشگاه میشیگان به نام جان هلند ایده استفاده از الگوریتم ژنتیک را در بهینه‌سازی‌های مهندسی مطرح کرد. الگوریتم ژنتیک به عنوان یک الگوریتم محاسباتیِ بهینه‌سازی با در نظر گرفتن مجموعه‌ای از نقاط فضای جواب در هر تکرار محاسباتی به نحو مؤثری نواحی مختلف فضای جواب را جستجو می‌کند. ایده اساسی این الگوریتم انتقال خصوصیات موروثی توسط ژن‌هاست]۵ [. هنگامی که هدف، پیدا کردن جوابی نزدیک به پاسخ بهینه برای یک تابع چند بعدی با چندین قید باشد بهینه سازهای ژنتیکی بسیار موثر و کارا هستند. در این روش بر اساس قاعده بقای ژنها یا کروموزومهایی که بیشترین تطابق با محیط را دارند و همچنین تبادل تصادفی اطلاعات ژنتیکی، مجموعه جدیدی از کروموزومها تولید می شوند که تشکیل دهنده نسل بعدی هستند. بدین ترتیب با پیشرفت تدریجی الگوریتم، نسلهای بهتر و سازگارتری پدید می آیند. به عبارت دیگر نقاط بهتری ازفضای جستجو پیدا می شوند. در مکانیزم جستجو گرچه مقدار تابع هدف تمام فضای جواب محاسبه نمی‌شود ولی مقدار محاسبه شده تابع هدف برای هر نقطه، در متوسط‌گیری آماری تابع هدف برای هر نقطه، در متوسط‌گیری آماری تابع هدف در کلیه زیر فضاهایی که آن نقطه به آنها وابسته بوده دخالت داده می‌شود و این زیر فضاها به طور موازی از نظر تابع هدف متوسط‌گیری آماری می‌شوند. این مکانیزم را توازی ضمنی^[۲۷] می‌گویند. این روند باعث می‌شود که جستجوی فضا به نواحی از آن که متوسط آماری تابع هدف در آنها زیاد بوده و امکان وجود نقطه بهینه مطلق در آنها بیشتر است سوق پیدا کند. چون در این روش برخلاف روش‌های تک‌مسیری فضای جواب به طور همه جانبه جستجو می‌شود، امکان کمتری برای همگرایی به یک نقطه بهینه محلی وجود خواهد داشت]۶ [.
۳-۵ عملگرهای الگوریتم ژنتیک
به طور خلاصه الگوریتم ژنتیک از عملگرهای زیر تشکیل شده است:
کدگذاری^[۲۸]
الگوریتم ژنتیک به جای اینکه بر روی پارامترها یا متغیرهای مسأله کار کند، با شکل کد شدۀ آنها سروکار دارد.
انواع کدینگ(کدگذاری):
کدینگ باینری^[۲۹]
کدینگ جایگشتی^[۳۰]
کدینگ مقدار^[۳۱]
کدینگ درختی^[۳۲]
تعداد بیت‌هایی که برای کد گذاری متغیر‌ها استفاده می‌شود، به دقت مورد نظر برای جواب‌ها، محدوده تغییر پارامترها و رابطه بین متغیرها وابسته است. رشته یا دنباله‌ای از بیت‌ها که به عنوان شکل کد شده یک جواب از مسأله مورد نظر می‌باشد، کروموزوم نامیده می‌شود. در حقیقت بیت‌های یک کروموزوم نقش ژن‌ها در طبیعت را بازی می‌کنند. یکی از ویژگی‌های اصلی الگوریتم‌های ژنتیک آن است که به طور متناوب بر روی فضای کدینگ و فضای جواب کار می‌کنند
ذکر این نکته ضروری است که هر زمان از کدینگ صحبت به میان می‌آید بطور پیش فرض منظور کد کردن از نوع باینری می‌باشد (رشته‌های دودویی). همچنین ساختمان داده مورد استفاده بطور پیش فرض، رشته می‌باشد.
ارزیابی^[۳۳]
تابع برازندگی را از اِعمال تبدیل مناسب بر روی تابع هدف یعنی تابعی که قرار است بهینه شود به دست می‌آورند. این تابع هر رشته را با یک مقدار عددی ارزیابی می‌کند که کیفیت آن را مشخص می کند. هر چه کیفیت رشته جواب بالاتر باشد مقدار برازندگی جواب بیشتر است و احتمال مشارکت برای تولید نسل بعدی نیز افزایش خواهد یافت.
ترکیب^[۳۴]
مهمترین عملگر در الگوریتم ژنتیک، عملگر ترکیب است. ترکیب فرآیندی است که در آن نسل قدیمی کروموزوم‌ها با یکدیگر مخلوط و ترکیب می‌شوند تا نسل تازه‌ای از کروموزوم‌ها بوجود بیاید.
جفت‌هایی که در قسمت انتخاب به عنوان والد در نظر گرفته شدند در این قسمت ژن‌هایشان را با هم مبادله می‌کنند و اعضای جدید بوجود می‌آورند. ترکیب در الگوریتم ژنتیک باعث از بین رفتن پراکندگی یا تنوع ژنتیکی جمعیت می‌شود زیرا اجازه می‌دهد ژن‌های خوب یکدیگر را بیابند.
انواع ترکیب:
ترکیب تک نقطه ای.
ترکیب دو نقطه ای.
ترکیب یکنواخت.
ترکیب n نقطه ای.
جهش^[۳۵]
جهش نیز عملگر دیگری هست که جواب‌های ممکن دیگری را متولد می‌کند. در الگوریتم ژنتیک بعد از اینکه یک عضو در جمعیت جدید بوجود آمد هر ژن آن با احتمال جهش، جهش می‌یابد. در جهش ممکن است ژنی از مجموعه ژن‌های جمعیت حذف شود یا ژنی که تا به حال در جمعیت وجود نداشته است به آن اضافه شود. جهش یک ژن به معنای تغییر آن ژن است و وابسته به نوع کدگذاری روش‌های متفاوت جهش استفاده می‌شود.
انواع جهش:
جهش باینری
جهش حقیقی
رمزگشایی^[۳۶]
رمزگشایی، عکس عمل رمزگذاری است. در این مرحله بعد از اینکه الگوریتم بهترین جواب را برای مسأله ارائه کرد لازم است عکس عمل رمزگذاری روی جواب‌ها یا همان عمل رمزگشایی اعمال شود تا بتوانیم نسخه واقعی جواب را به وضوح در دست داشته باشیم]۵ [.
۳-۶ جمعبندی
در تحقیق حاضر، مدل با بهره گرفتن از مدل ارائه شده در مرجع]۳۷ [و با افزودن عدم قطعیت بر تقاضای پیش بینی شده و قیمت بازار تاثیر عدم قطعیتهای حاکم بر مسئله بر رفتار VPP در یک دوره زمانی معین مطالعه شده است. در این راستا، مدلسازی عدم قطعیت قیمت و تقاضای VPP به عنوان تولیدکننده، تواماً در نظر گرفته می شود. به منظور مدل سازی عدم قطعیتهای تقاضا و قیمت به ترتیب از توابع توزیع نرمال و نرمال لگاریتمی استفاده شده است. جهت دستیابی به این مهم، شبیه سازی مونت کارلو برای محاسبه ی توزیعهای آماری سود،پیشنهاد تولید VPPبه بازار انرژی انجام شده است.
همچنین در این تحقیق از روش کدگذاری باینری ، انتخاب ترتیبی و ترکیب دو نقطه ای استفاده شده است. متغیرهای کدگذاری شده شامل: U_t با طول رشته ی ۱، P_dg، P_capacity و P_curt با طول رشته ی ۸ تایی می باشند. اندازه جمعیت اولیه ۲۰۰، احتمال برش ۹۵/۰ و احتمال جهش برابر ۰۵/۰ است. تعداد تکرار جهت شبیه سازی مونت کارلو ۱۰۰ تکرار می باشد.
فصل چهارم
شبیه سازی و تحلیل نتایج
۴-۱ مقدمه