EDSS کورتز روشی است که ناتوانی را به صورت عددی در ۷ سیستم عملکردی (FS)] عملکردهای هرمی، مخچه ای، ساقه مغز، ، حسی ،روده و مثانه، بینایی و مغزی[ افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس نشان میدهد و شامل ۲۱ امتیاز و ازدامنه ۰تا۱۰ درجه بندی شده است.
شرح آیتم ها
۰/۰= معاینه عصبی طبیعی
۰/۱=موجود نبودن ناتوانی، حداقل علائم در یک سیستم عملکردی (FS)
۵/۱= موجود نبودن ناتوانی، حداقل علائم در ۲تا از ۷ سیستم عملکردی
۰/۲=حداقل ناتوانی در یکی از ۷ سیستم عملکردی
۵/۲= حداقل ناتوانی در۲ سیستم عملکردی
۰/۳= ناتوانی متوسط در یک سیستم عملکردی؛ یا ناتوانی خفیف در ۴-۳ سیستم عملکردی، هر چند که بیمار بطور کامل قادر به حرکت باشد.
۵/۳=بیمار کاملا قادر به حرکت است ولی ناتوانی متوسط در یک سیستم عملکردی وناتوانی خفیف در ۱یا۲ سیستم عملکردی؛ یا ناتوانی متوسط در ۲ سیستم عملکردی؛یا ناتوانی خفیف در ۵ سیستم عملکردیوجود دارد.
۰/۴= بیمار می تواند بدون کمک یا استراحت به اندازه ۵۰۰ متر یا بیشتر حرکت کند.
۵/۴= بیمار می تواند بدون کمک یا استراحت به اندازه ۳۰۰ متر یا بیشتر حرکت کند.
۰/۵= بیمار می تواند بدون کمک یا استراحت به اندازه ۲۰۰ متر یا بیشتر حرکت کند.
۵/۵= بیمار می تواند بدون کمک یا استراحت به اندازه ۱۰۰ متر یا بیشتر حرکت کند.
۰/۶=بیمار به کمک یک طرفه برای راه رفتن به اندازه حدود ۱۰۰متر، یا با بدون استراحت نیاز دارد.

۵/۶= بیمار به کمک دو طرفه دائمی برای راه رفتن به اندازه حدود ۲۰ متر، بدون استراحت نیاز دارد.
۰/۷= بیمار حتی با بهره گرفتن از کمک نمی تواند حدود ۵ متر راه برود، محدودیت به استفاده از ویلچر دارد؛ بیمار می تواند به تنهایی بچرخد وجابه جا شود.
۵/۷= بیمار قادر نیست بیش از چند قدم راه برود؛ محدودیت به استفاده از ویلچر دارد؛ ممکن است بیمار برای جابه جا شدن به کمک نیاز داشته باشد.
۰/۸= بیمار اصولا محدود به بستر یا صندلی است یا از ویلچر استفاده می کند ولی در اکثر ساعات روز در خارج از بستر به سر می بردغ بسیاری از عملکردهای مراقبت شخصی بیمار حفظ شده است؛ معمولا بیمار به طور موثر از بازوهایش استفاده می کند.
۵/۸=بیمار اصولا در اکثر ساعات روز محدود به بستر است؛ بیمار تا حدودی ازبازو یا بازوهایش به طور موثر استفاده می کند؛ مقداری از عملکردهای مراقبت شخصی بیمار حفظ شده است.
۰/۹= بیمار بدون کمک در بستر باقی می ماند؛ بیمار می تواند ارتباط برقرار کند و غذا بخورد.
۵/۹= بیمار قدر نیست بطور کامل ارتباط برقرار کند و غذا بخورد.
۰/۱۰= مرگ در اثر MS
نمره کسب شده: ……………………….
پیوست شماره ۴ به نام خدا
آزمون تعادلی برگ
وسایل مورد نیاز برای انجام آزمون برگ
۱-صندلی دسته دار ۲-صندلی بدون دسته ۳-تخت معاینه
۴-چهارپایه ۵-متر ۶-زمان سنج
نام ونام خانوادگی:
تاریخ:
شرح آیتم ها نمره (۴-۰)
۱-از وضعیت نشسته ایستادن ………..
۲-ایستادن بدون کمک ………..
۳-نشستن روی صندلی بدون تکیه گاه، پاها بر روی زمین ………..
۴- از وضعیت ایستاده نشستن ………..
۵- جابه جایی ………..
۶- ایستادن بدون تکیه گاه با چشم بسته ………..
۷- ایستادن با پاهای کنار هم و بدون تکیه گاه ………..
۸- رساندن دستها به جلو با بازوان کاملا کشیده ………..
۹- برداشتن شیئاز زمین در وضعیت ایستاده ………..
۱۰- در وضعیت ایستاده چرخاندن سر وتنه به چپ وراست
برای نگاه کردن به عقب از شانه ………..
۱۱- چرخش ۳۶۰ درجه ……….
۱۲- در وضعیت ایستاده قرار دادن پاها بر روی پله (چهارپایه) به طور متناوب ……….
۱۳- در وضعیت ایستاده و بدون تکیه گاه، قرار دادن یک پا جلوی پای دیگر ……….
۱۴- ایستادن بر روی یک پا ……….
نمره کل: …………………

۳-۴-۱- مفاهیم و تعاریف اولیه Streamline ها
تعریف کلی SL ها، ، بدین صورت است که شیب منحنی SL ها برابر با سرعت در هر لحظه داده شده از زمان می باشد.
در اینجا پارامتری است که از SL تبعیت می کند در حالی که زمان (فیزیکی) واقعی است.
از آنجا که SL ها مستقل از زمان هستند، SL ها توصیف کننده مسیر میدان جریان در هر لحظه داده شده در زمان می باشند.
پارامتر ، مدت زمانی که نیاز است یک ذره، مسافت معینی را در راستای SL در زمان واقعی داده شده طی کند، اندازه گیری می کند.
دقت شود که در شبیه سازی مخزن، هم و هم شکل مسیر حرکت SL ها مهم هستند. در حالی که در سایر کاربردها تنها مسیر حرکت SL ها مورد توجه است.
۳-۴-۱-۱- برخی از تعاریف Streamline
با توجه به اینکه شیب منحنی SL ها برابر با سرعت در هر لحظه داده شده از زمان می باشد، رابطه زیر برقرار می باشد.
معادلات (۳٫۱۹) و (۳٫۲۰) به صورت زیر می تواند نوشته شود.
حذف پارامتر زمان: در دو بعد،
در سه بعد:
ساده ترین وضعیت: معادلات جداشدنی باشد. برای مثال، و باشد آن گاه یا می شود. شکل ۳-۳ را ببینید.

شکل ۳-۳: رسم میدان برای . SL ، از شروع شده و تا نقطه دنبال شده است [۳۹].
۳-۴-۱-۲- Potential Flow
فرض کنید یک جریان غیرچرخشی^[۸۰] و مستقل از دیورژانس ( جریان غیر قابل تراکم^[۸۱]) در دو بعد داریم:
تابع تحلیلی (پتانسیل مختلط) به صورت زیر تعریف می شود،
از معادله کوشی- ریمان، می دانیم که:
تعریف می کنیم ، یا
بنابراین هارمونیک است، و
و
همچنین داریم:
که بیان می کند منحنی های و بر هم عمودند.
تابع تابع پتانسیل نامیده می شود و تابع جریان (Stream Function) نامیده می شود.
از آنجا که سرعت عمود بر سطوح منحنی () می باشد، تابع باید توصیف کننده SL ها باشد [۳۹].
۳-۴-۲- مقدمه ای بر روش Streamline در شبیه سازی مخازن
شبیه سازی جریان سیال بر مبنای SL ، توجه بسیار زیادی را در سال های اخیر به خود جلب کرده است. و هم اکنون به عنوان یک روش کارامد نسبت به روش های سنتی مدل سازی جریان سیال نظیر Finite-Difference مورد توجه است. شبیه سازی بر مبنای SL ، مخصوصا در مخازن با ابعاد بالا و دارای پیچیدگی های زمین شناسی و ناهمگن که جریان سیال متاثر از موقعیت چاه ها و خاصیت سنگ های مخزن ( نفوذ پذیری، تخلخل و … ) و گرانش می باشد، موثر است. اما از طرف دیگر تاثیرات فشار موئینگی در این روش به خوبی مدل نمی شود [۴۰].
شبیه سازی بر مبنای SL بر ۶ اصل بنا شده است:
تعقیب کردن مسیر SL ها در سه بعد در مختصات TOF
تغییر معادله سه بعدی اشباع به چندین معادله یک بعدی در راستای SL ها
به روز رسانی پریودیک SL ها
حل عددی معادله ی بعدی در راستای SL ها
لحاظ کردن اثر گرانش به کمک اپراتور Splitting
گسترش روش به سیال های متراکم^[۸۲]
از مزایای اولیه روش SL، محاسبات سریع تر، بهبود دقت (کاهش پراکندگی عددی^[۸۳])، قابلیت نمایش مدل های زمین شناسی با جزئیات بالا، نمایش کمی جریان و تطبیق سریع تاریخچه مخزن می باشد. سرعت و دیگر ویژگی های متنوع این روش، باعث سودمند واقع شدن این روش در بسیاری از کاربرد ها شده است.
سیال ها به جای حرکت بین دو گرید گسسته در روش های سنتی، به طور طبیعی در راستای SL ها حرکت می کنند. حرکت سیال بین گرید های گسسته در مدل سازی مخزن به روش های سنتی FD ، به دلیل ملاحظات پایداری و همگرایی این روش، منجر به محدودیت در انتخاب مرحله زمانی (Time-Steps) می شود. در حالی که با حرکت سیال در راستای SL ، محدودیت های پایداری از بین می رود و این روش به ازای هر مرحله زمانی پایدار است. در نتیجه به دلیل محدودیت های مربوط به گریدها و انتخاب مرحله زمانی، در روش های سنتی ، مراحل زمانی کوچک انتخاب می شوند و این منجر به محاسبه مکرر معادلات اشباع و فشار می شود. که از نظر محاسباتی بسیار پر هزینه است. اما در روش SL ها به دلیل انتخاب مرحله زمانی بزرگ، مسیر SL ها متناوبا به روز می شوند و این باعث هر چه سریع تر شدن این روش می شود[۴۱].
مدل بر مبنای SL جایگزینی برای شبیه سازهای سنتی بر مبنای گرید نمی باشد. اما نقش مهمی در پر کردن فضای خالی میان مدل های زمین شناسی و شبیه سازهای جریان ایفا می کند [۴۲].
۳-۴-۳- تاریخچه مدل سازی مخزن بر پایه Streamline
امروزه شبیه سازی بر پایه SL بر حداقل چهار روش دیگر مدل سازی جریان در مخزن مقدم است. روش های Line-Source/Sink به طور گسترده در صنعت نفت مورد استفاده قرار می گرفته است[۴۳، ۴۴]. این روش از جواب های تحلیلی برای فشار و توزیع سرعت در مخزن استفاده می کنند. محدودیت اصلی این روش نیاز به شرایط همگنی و ضخامت ثابت مخزن می باشد. روش مبتنی بر Streamtube جامع تر است و به صورت موفقیت آمیز در مدل سازی waterflooding و Miscible Flooding به کار گرفته شده است [۴۵-۴۷]. در این روش، محدوده جریان به تعدادی Streamtube تقسیم می شود و محاسبات اشباع سیال در راستای St (Streamtube) ها انجام می شود. اما نیاز به دنبال کردن هندسه St ها در سه بعد, عملی بسیار کند و زمان بر است. بنابراین در اکثر کاربردها، روش St به دو بعد محدود می شود. روش دنبال کردن یک ذره^[۸۴] ، در صنعت نفت برای مدل کردن Tracer-Transport در مخازن هیدروکربنی و همچنین کاربردهایی نظیر آب های زیرزمینی مورد استفاده قرار می گیرد [۴۸]. این روش جابه جایی دسته بزرگی از ذرات را ، در راستای مسیرهای حرکت مناسب، دنبال می کند. در حالی که این روش در نزدیکی Steep-Fronts به خوبی کار میکند، برای پروفایل های هموار مناسب عمل نمی کند. در نهایت، روش Front-Tracking ، جلو سیال^[۸۵] را به عنوان یک درجه آزادی در محاسبات معرفی می کند [۴۹]. محدودیت این روش بار محاسباتی زیاد آن است.
اگرچه روش SL در بسیاری از مفاهیم مشابه روش های پیشین است، اما دارای برخی تعریف های جدید نیز می باشد. به کمک SL ها می توان شبیه سازی را در یک محیط سه بعدی ناهمگن انجام داد. که این امر با تعریف مفهوم زمان پرواز^[۸۶] (TOF) SL محقق شده است. زمان پرواز به طور ساده مدت زمان طی شده توسط یک ذره خنثی در راستای SL ها است. کلید اصلی شبیه سازی بر مبنای SL ها جداسازی اثر ناهمگنی های زمین شناسی از معادلات اشباع می باشد. این جداسازی به کمک زمان پرواز SL به عنوان متغییر تصادفی محقق شده است. تاثیر ناهمگنی زمین شناسی در زمان پرواز SL نهفته شده است. به علاوه، در مختصات TOF ، معادله چند بعدی اشباع به چندین معادله یک بعدی در راستای SL ها کاهش می یابد. که مسلما محاسبات مربوط به معادلات اشباع را ساده خواهد کرد. شبیه ساز SL ، برای مدل سازی میدان های با سرعت متغییر در زمان، جریان های متراکم، تحت تاثیر گرانش و دارای شرایط غیریکنواخت مناسب است. در [۵۰] لیست کاملی از تاریخچه شبیه سازی SL آورده شده است[۴۲].
Muskat در سال ۱۹۳۷ یک توصیف اولیه از معادلات تحلیلی تعریف کننده ، تابع Stream ، ، و تابع پتانسیل، ، برای یک محیط ساده دو بعدی با سیال غیر قابل تراکم ارائه داد. اکثر کارهای صورت گرفته در Streamline ها در زمینه آب های زیرزمینی^[۸۷] بوده است. آفای Fay و Pratts برای اولین بار در زمینه نفت ، از Streamline ها در دو بعد استفاده نمودند. تمام روش های SL سه بعدی از ایده تعقیب یک دسته ذره^[۸۸] به منظور تعریف SL استفاده می کنند. آقای Shafer یک ذره را از تزریق کننده تا تولید کننده به کمک روش رانگ – کوتا ردیابی کرد. روش آقای Shafer به یک سیستم ناهمگن دو بعدی اعمال شد. سپس آقای Pollock [51] ردیابی به کمک رانگ – کوتا را با تعریف تکه ای خطی بودن میدان سرعت در هر گرید ، بهبود بخشید. در نتیجه یک الگوریتم تحلیلی برای ردیابی مسیر SL در هر گرید بدست آمد. آقای Bommer و Schecter معادلات عددی پایستگی جرم را در راستای SL ها ، نگاشت کرد. آقای Dutta-Gupta و King زمان پرواز^[۸۹] را در راستای SL معرفی نمود. و سپس یک مدل بر مبنای SL را بر روی یک سیستم دوبعدی ناهمگن با دو چاه پیاده سازی کردند. سپس روش SL ، به یک سیستم سه بعدی توسط آقای Blunt اعمال شد [۴۱].
۳-۴-۴- روش Streamline
شبیه سازی SL، معادلات سه بعدی سیال را با چندین معادله یک بعدی در راستای SL ها تقریب می زند. و ایده اصلی شبیه سازی SL ، جداسازی تاثیر ناهمگنی زمین شناسی از محاسبات حرکت سیال می باشد. از نظر ریاضی این عمل با به کارگیری زمان پرواز SL به عنوان متغیر مختصات، محقق شده است. در واقع به یک سیستم مختصاتی جدید می رویم که در آن تمام SL ها خطوط مستقیم هستند و فاصله با زمان پرواز جایگزین شده است. تاثیر ناهمگنی، در زمان پرواز و منحنی مسیر SL ها لحاظ شده است. از آنجا که محاسبه اشباع در راستای SL ها از گرید مربوط به آن جدا شده است، در انتخاب مرحله زمانی (Time-Steps) هیچ گونه محدودیتی وجود ندارد.
شبیه سازی SL شامل گام های اصلی زیر می باشد:
دنبال کردن SL ها بر اساس سرعت میدان که معمولا به طور عددی با روش Finite-Difference (FD) محاسبه می شود.
محاسبه زمان پرواز در راستای SL ها
محاسبه معادلات جابه جایی سیال (نظیر اشباع و تمرکز^[۹۰]) در راستای SL ها
به روز رسانی پریودیک SLها به منظور لحاظ کردن اثر تغییر شرایط میدان و تاثیرات جابه جایی سیال
مزیت محاسباتی روش SL به چهار عامل وابسته است: ۱) SL ها نیاز به بروز رسانی زیادی ندارند. ۲) معادلات جابه جایی سیال در راستای SL ها غالبا می تواند به صورت تحلیلی حل شود. ۳) پاسخ عددی معادلات یک بعدی در راستای SL ها به قیود زمین شناسی مسئله محدود نشده است. در نتیجه می توان مرحله زمانی بزرگتری را انتخاب کرد. ۴) زمانی که ناهمگنی بر جابه جایی سیال غالب است، زمان محاسباتی معمولا به طور تقریبا خطی با تعداد گرید ها تغییر می کند [۴۲].
۳-۴-۵- مزایا و معایب Streamline ها در شبیه سازی مخزن

نام شاخص

۰٫۵۲۲

۰٫۹۱

۰٫۳۰۷

۰٫۳۱۵

۰٫۵۴۲

۰٫۳۳۵

۰٫۸۲۸

۰٫۴٫۳

۰٫۳۹

ضریب پراکندگی

۴-۲-۳٫ فرضیه های تحقیق
فرضیه ۱٫میان مناطق آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی از نظر برخورداری از شاخص های آموزشی تفاوت وجود دارد.
برای بررسی فرضیه تفاوت بین شاخص ها در ۲۴ منطقه از سطح بندی مناطق با بهره گرفتن از تحلیل خوشه ای استفاده کنم و مناطق را به لحاظ برخورداری و توسعه یافتگی آموزشی در سه سطح محروم، برخوردار و نیمه برخوردار تقسیم می کنیم. با توجه به جدول۴-۲۸ مشخص می شود که بین مناطق ۲۴ گانه از نظر برخورداری از شاخص های آموزشی تفاوت وجود دارد و مناطق به سه دسته برخوردار ، نیمه برخوردار و محروم تقسیم شده اند. به طوری که از نظر شاخص زمینه مناطق آموزشی ارومیه – ناحیه ۱- ارومیه ناحیه ۲- ماکو- نقده- خوی برخوردار، مناطقمیاندواب- مهاباد- صومای برادوست- شاهین دژ- سلماس- چالدران- تکاب- پیرانشهر- بوکان- انزل- پلدشت- سردشت- چایپاره نیمه برخوردار و نازلو- مرحمت آباد- شوط- سیلوانا- اشنویه از مناطق محروم به حساب می آیند.

از نظر شاخص امکانات فیزیکی مناطق آموزشی ارومیه – ناحیه ۱- ارومیه ناحیه ۲- نقده- خوی – چایپاره- سردشت- پلدشت برخوردار، مناطقمیاندواب- مهاباد- ماکو – صومای- شاهین دژ- سلماس- چالدران- تکاب- پیرانشهر- بوکان- انزل نیمه برخوردار و مناطق نازلو- مرحمت آباد- شوط- سیلوانا- اشنویه محروم به شمار می روند.
از نظر شاخص دانش آموزی مناطق آموزشی ارومیه ناحیه ۱- بوکان برخوردار،ارومیه ناحیه ۲- نقده- شاهیندژ- سلماس- خوی- تکاب- چالدران- انزل نیمه برخوردار و پلدشت- پیرانشهر- چایپاره- سردشت- سیلوانا- شوط- صومای- کشاورز- ماکو- مرحمت آباد- مهاباد- میاندواب- نازلو جزو مناطق محروم هستند.
از نظر شاخص نیروی انسانی مناطق انزل- شوط- کشاورز- نازلو برخوردار ماکو- مرحمت آباد- میاندواب- نقده- شاهین دژ- سیلوانا- سلماس- ارومیه- ناحیه ۱- ارومیه ناحیه ۲- پلدشت- تکاب- خوی- صومای- چایپاره- بوکان نیمه برخوردار و مهاباد- سردشت- پیرانشهر- اشنویه- چالدران جزو مناطق محروم هستند.
از نظر شاخص اقتصادی ارومیه ناحیه ۱- ارومیه ناحیه ۲- خوی- نقده برخوردار مهاباد- مرحمت آباد- سلماس- تکاب- پیرانشهر- بوکان نیمه برخوردار ومیانواب- نازلو- ماکو- کشاورز- صومای- شوط- شاهین دژ- سیلوانا- سردشت- چایپاره- چادران- پلدشت- انزل- اشنویه جزو مناطق محروم هستند.
از نظر شاخص پیشرفت تحصیلی مناطق آموزشی ارومیه ناحیه ۱- نقده- بوکان- خوی- سلماس- ماکو برخوردار، مناطقاشنویه- انزل- مرحمت آباد- تکاب- چایپاره- سیلوانا- شوط- کشاورز- مهاباد- میاندواب- چالدران- ناحیه ۲ ارومیه- -نازلو نیمه برخوردار و مناطق پلدشت- پیرانشهر- سردشت- شاهین دژ- صومای جزو مناطق محروم هستند.
از نظر شاخص بروندادهای غیرشناختی مناطق ارومیه ناحیه ۱- نقده- خوی برخوردار،سیلوانا- ارومیه ناحیه ۲- سردشت- انزل- سلماس- کشاورز- بوکان- چایپاره نیمه برخوردار و شوط-تکاب- ماکو- چالدران- صومای- نازلو- شاهین دژ – پلدشت- مهاباد- پیرانشهر- نقده- مرحمت آباد- اشنویه- میاندواب از مناطق محروم به شمار می روند.
از نظر شاخص فرایند مدرسه مناطق ارومیه ناحیه ۱- بوکان- پلدشت- سیلوانا- نازلو- نقده جزو مناطق برخوردار ،اشنویه- انزل- ارومیه ناحیه ۲- شوط- سلماس- چالدران- ماکو- شاهین دژ- سردشت- صومای برادوست- مرحمت آباد- میاندواب نیمه برخوردار و مناطق تکاب- مهاباد- پیرانشهر-خوی- چایپاره- کشاورز از مناطق محروم به شمار می روند.
از نظر شاخص های تلفیقی مناطق بوکان- ارومیه ناحیه یک و ارومیه ناحیه دو- خوی مناطق
برخوردار، نقده و سلماس نیمه برخوردار و اشنویه- انزل – پلدشت- پیرانشهر- تکاب – چالدران – چایپاره- سردشت- سیلوانا – شاهین دژ- شوط- صومای- کشاورز- ماکو- مرحمت آباد- مهاباد- میاندواب- نازلو جزو مناطق محروم هستند.
جدول۴-۲۸٫ سطح بندی مناطق آموزشی از نظر برخورداری از شاخص های آموزشی

نام شاخص

مناطق محروم آموزشی از نظر شاخص مربوطه

مناطق نیمه برخوردار آموزشی از نظر شاخص مربوطه

مناطق برخوردار آموزشی از نظر شاخص مربوطه

زمینه خانوادگی

نازلو- مرحمت آباد- شوط- سیلوانا- اشنویه

میاندواب- مهاباد- صومای برادوست- شاهین دژ- سلماس- چالدران- تکاب- پیرانشهر- بوکان- انزل- پلدشت- سردشت- چایپاره

ارومیه – ناحیه ۱- ارومیه ناحیه ۲- ماکو- نقده- خوی

امکانات فیزیکی ( فضا)

نازلو- مرحمت آباد- شوط- سیلوانا- اشنویه

میاندواب- مهاباد- ماکو – صومای- شاهین دژ- سلماس- چالدران- تکاب- پیرانشهر- بوکان- انزل

هر یک از عوامل محیطی ذکرشده دارای دو ویژگی اساسی هستند:
درجه ثبات-تغییر­پذیری؛ منظور این است که هر یک از عوامل محیطی مؤثر بر سازمان در یک دوره زمانی مشخص تا چه اندازه می توانند تغییر پذیر یا با ثبات باشند.
درجه سادگی-­­پیچیدگی؛ از دیگر عوامل محیطی است و متأثر از تعداد و تنوع اجزاء آنهاست. به تعبیری روشن هر چه یک عامل محیطی دارای اجزای زیاد و متنوع باشد، پیچیده تر و هرچه تعداد تنوع اجزاء آن کمتر باشد، ساده تراست.
مجموع عوامل محیطی هر سازمانی از طریق دو ویژگی بالا شرایطی را ایجاد می­ کنند که از آن تحت عنوان عدم­قطعیت یا عدم­اطمینان نام برده می­ شود و منظور این است که تصمیم­ گیران مؤسسه، اطلاعاتی کافی در زمینه عوامل محیطی را نداشته و برای پیش ­بینی آن با دشواری مواجه هستند. سازمان­های مختلف در هر شرایطی دارای درجاتی از عدم قطعیت هستند و لذا هر سازمانی به عنوان یک سیستم، باید دارای زیرسیستم می­باشد، که آن را قادر نماید با پیچیدگی و تغییرپذیری عوامل محیطی مواجه شده و بتواند در شرایط عدم قطعیت فعالیت نموده و خود را با آن شرایط سازگار نماید. (الیاسی، ۱۳۸۰)

همان­طور که در شکل ۲-۲ مشاهده می شود، زیرسیستم­های سازمانی دارای پنج وظیفه اساسی می باشند: ارتباط با محیط^[۵]، تولید^[۶]، نگهداری^[۷]، سازگاری^[۸]، و مدیریت^[۹]. زیرسیستم ارتباط با محیط مسئولیت مبادلات با محیط را دارا می­باشند و مستقیماً با محیط خارجی در ارتباط بوده و کار می­ کند. زیرسیستم تولید به تولید خدمات و کالاهای سازمان می ­پردازد. زیرسیستم نگهداری مسئول کارکرد درست و نگهداری و تعمیرات لازم در سازمان می باشد. زیرسیتم سازگاری مسئول تغییرات سازمانی می­باشد. این زیرسیستم با زیر نظرگرفتن محیط، به بررسی و مطالعات مشکلات، فرصت­ها و پیشرفت­های تکنولوژیک می ­پردازد. در بین وظایف این سیستم، ایجاد ابتکارات و کمک به تغییرات سازمانی همراه با سازگاری جای دارد. زیرسیستم مدیریت، تشکیلاتی مستقل و جدا می­باشد که مسئولیت هدایت سایر زیرسیستم­های سازمان را بر عهده دارد. (دفت، ۱۹۸۹)
تولید، نگهداری
مدیریت
سازگاری
ارتباط با محیط
ارتباط با محیط
سازمان
صادره
وارده
مواد خام و سایرمنابع
کالاها و خدمات
زیرسیستم­ها
محیط
شکل ۲-۲- سازمان به عنوان سیستم باز و زیرسیستم­های آن
همان­طور که ذکرشده یکی از زیرسیستم­های سازمان­ها، زیرسیستم سازگاری است که مأموریت تغییر سازمان را به عهده دارد و دپارتمان­هایی مانند تحقیق و توسعه و تحقیق در بازار، مسئولیت تحقق این مأموریت را عهده­دار هستند.
از طرفی با تعریفی که از تحقیق و توسعه به­عمل آمد، مشخص است که قسمت عمده این فعالیت در چارچوب تحقیق و توسعه جای می­گیرد. لذا می توان نقش تحقیق و توسعه را به این صورت تعریف کرد: ” سازگار نمودن سازمان با عدم قطعیت ناشی از پیچیدگی و تغییرپذیری کلیه عوامل محیطی آن” .
مطالب فوق بیانگر الزام سازمان­ها به انجام فعالیت­های تحقیق و توسعه است و بدیهی است که هر چه میزان پیچیدگی و تغییرپذیری عومل محیطی یک سازمان زیاد باشد، میزان عدم قطعیت زیاد بوده و لذا نیاز به تحقیق و توسعه افزایش می یابد. شکل ۲-۳ این موضوع را نشان می دهد.
شکل ۲-۳- رابطه عدم قطعیت و نیاز به تحقیق و توسعه
در شکل ۲-۳ محور افقی بیانگر درجه عدم قطعیت و محور عمودی بیانگر درجه نیاز به تحقیق و توسعه است و همانگونه که مشاهده می­ شود، با افزایش میزان عدم قطعیت، نیاز به ایجاد واحد تحقیق و توسعه افزایش می یابد. (شبلی، ۱۳۷۵)

استراتژی و سیاست تحقیق و توسعه
یکی از عوامل موفقیت سازمان­ها در انجام فعالیت­های تحقیق و توسعه، اتخاذ استراتژی و سیاست صحیح بر اساس شناخت درست الزامات محیطی( میزان عدم قطعیت) و آمادگی( میزان شرایط لازم) برای ایجاد واحد تحقیق و توسعه می­باشد. شکل ۲-۴ چهار وضعیت مختلف را که یک سازمان در هر شرایطی، در یکی از آنها قرار می گیرد به صورت یک ماتریس نشان می دهد. (بوشهری، ۱۳۹۱)
۲-۱-۶-۱- سازمانهایی که در وضعیت A قرار می­گیرند (الزامات محیطی و آمادگی زیاد)؛ این سازمان­ها با توجه به اینکه در موقعیتی با عدم قطعیت زیاد قرار دارند، می بایست در زمینه تحقیق و توسعه از استراتژی تهاجمی پیروی کنند. استراتژی تهاجمی یعنی خلق محصولات و بازارهای جدید. پروژه­ های متناسب با این استراتژی دارای ویژگی ریسک و هزینه بالا، منفعت بالا و زمان اجرای آن غالباً طولانی است (بین ۲ تا ۷ سال). از طرفی با توجه به اینکه این سازمان­ها از آمادگی زیادی برخوردار هستند، توانایی اجرای پروژه ها را داشته و عمدتاً از ابزار، اطلاعات و نیروی انسانی موجود در شرکت برای اجرای پروژه­ ها، استفاده و از سیاست استفاده از امکانات داخلی پیروی می­ کنند.
شکل۲-۴- وضعیت مؤسسات بر اساس درجه الزامات محیطی و درجه آمادگی
۲-۱-۶-۲- سازمان­هایی که در وضعیت B قرار می گیرند (الزامات محیطی زیاد و آمادگی کم)؛ این سازمان­ها نیز با عدم قطعیت زیادی مواجه هستند و لذا می بایست از استراتژی تهاجمی، پیروی کنند و همانند سازمانهای گروه A، باید به خلق محصولات و بازارهای جدید بپردازند. اما از آنجا که آمادگی آنها در سطح پایینی است، امکان اجرای پروژه ها (که عمدتاً ریسکی و هزینه بر و زمان بر هستند) در داخل شرکت وجود ندارد و باید از امکانات بیرون از سازمان برای اجرای پروژه­ ها استفاده شود. لذا سیاست تحقیق و توسعه این قبیل سازمان­ها، سیاست استفاده از امکانات بیرون از مؤسسه است.
۲-۱-۶-۳- سازمان­هایی که در وضعیت Cقرار می­گیرند (الزامات محیطی کم و آمادگی زیاد)؛ با توجه به اینکه این سازمان­ها با عدم قطعیت کمّی روبرو هستند، می بایست در فعالیت­های تحقیق و توسعه، استراتژی دفاعی پیش گیرند. پروژه­ های متناسب با این استراتژی عمدتاً دارای ویژگی ریسک پایین، احتمال موفقیت فنی زیاد و دوام رقابتی کوتاه مدت هستند. از سویی دیگر با توجه با اینکه این­گونه سازمان­ها از آمادگی زیادی برخوردار هستند، از توان تخصصی و امکانات مناسبی برای اجرای پروژه برخوردار بوده، لذا سیاست متناسب با وضعیت آنها، سیاست استفاده از امکانات داخلی است.
۲-۱-۶-۴- سازمان­هایی که در وضعیت Dقرار دارند (الزامات محیطی و آمادگی کم)؛ این سازمان­ها هم با عدم قطعیت کمی مواجه هستند و هم از آمادگی کمی برخوردار هستند. یعنی استراتژی متناسب برای آنها استراتژی دفاعی است. اما چون امکانات آنها برای اجرای پروژه کم است، می­بایست از سیاست استفاده از امکانات بیرون از سازمان پیروی نمایند.

گردش عملیات واحدهای تحقیق و توسعه
از آنجا که فعالیت واحدهای تحقیق و توسعه غالباً جنبه نوآوری داشته و از هر گونه تکرار به دور است، می­بایست هر فعالیت در چارچوب پروژه ­هایی با زمان و هزینه مشخص، تعریف و اجرا شود. مسیر انتخاب، اجرا و بهره برداری از نتایج پروژه، نیازمند انجام عملیاتی است که در زیر توضیح داده می­ شود. (بیدالت، م. شاکری و دره شیری، ۱۳۹۲)

انتخاب پروژه
یکی از اساسی­ترین و مهم­ترین فعالیت­های واحدهای تحقیق و توسعه، انتخاب پروژه است که می­بایست مسیر زیر را طی نماید:
۲-۱-۷-۱-۱- دریافت پیشنهادات؛ اساسی­ترین منابع ارائه­کننده پیشنهادات، مدیریت مؤسسه، کارکنان مؤسسه و مشتریان و استفاده­کنندگان از کالاها و خدمات مؤسسه هستند. اخذ پیشنهادات مستلزم طراحی و بکارگیری سیستم­های مناسبی است که از جمله می­توان به سیستم پیشنهادات اشاره کرد.
۲-۱-۷-۱-۲- مقایسه پیشنهادات با استراتژی­ها و اهداف مؤسسه؛ بدون شک از میان پیشنهادات متعددی که به واحد تحقیق و توسعه می رسند، تعداد کمّی از آنها با استراتژی­ها، اهداف و سیاست­های مؤسسه مطابقت دارند که انتخاب آنها مستلزم آگاهی درست مدیران و کارشناسان واحد تحقیق و توسعه از استراتژی­ها، اهداف و سیاست­های مؤسسه است.
۲-۱-۷-۱-۳- تدوین پیشنهادات به صورت پروژه­ ها؛ پیشنهادات انتخاب شده هنوز خام بوده و امکان بررسی آنها از جنبه امکان­پذیری فنی و اقتصادی وجود ندارد. لذا می بابیست برای هر یک از پیشنهادات هزینه و زمان لازم، توسط کارشناسان مطلع، برآورد شود تا امکان انتخاب و تصمیم ­گیری فراهم گردد. (شبلی، ۱۳۷۵)
اینکه چه پروژه­ای مناسب است و باید اجرا شود، سئوال پیچیده ای است. نتایج یک پروژه خوب باید به طور مؤثر توسط واحد مربوطه قابل استفاده بوده و با اهداف شرکت سازگار و استفاده از منابع شرکت را بهینه کند. مؤثرترین را بکارگیری منابع تحقیق و توسعه، مرتب­کردن پروژه­ ها بر حسب اولویت است.

۳-۵- نام‌واژه انزلی
درباره نام‌واژه انزلی آرای گوناگونی وجود دارد. در لغت‌نامه دهخدا «انزل» به معنای «نازل‌تر و پست‌تر» و «نزل» به معنای «مکان و پایین یا جای پست» آمده است.(سرتیپ پور،۱۳۷۳، ۱۲۹)
در فرهنگ گیلکی واژه «زل» به معنای تماس و مماس آمده است. این واژه در ترکیب «آب زل» به کار رفته است که بر سطح زیرین قایق که در تماس با آب است اطلاق می‌شود. در گذشته مرداب کنونی «آب انزلی» یا «آب لنگری» خوانده می‌شد. آب انزلی(مرداب) و آب دریا که پیوسته در تماس با یکدیگرند، به گیلکی هم «زل» گفته می‌شد(سرتیپ‌پور،۱۳۷۰: ۵۶). هنوز این آبزلی در محل برخورد آب‌های دریا و مرداب در حوالی موج‌شکن‌های غازیان و انزلی دیده می‌شود. از این دیدگاه واژه انزلی برگرفته از کلمه گیلکی «همزل» می‌باشد. در تبدیل واژه «همزلی» به «انزلی» باید گفت چون در فارسی و گیلکی واج‌های «ه‍‌ » و«الف» و همچنین «م» و «نون» در مواردی جانشین یکدیگر می‌شوند، واژه «همزلی» نیز به «انزل- انزر- انزلی» تبدیل شد.
روس‌ها شهر انزلی را «زن زلی» یا «سین سیلی» نامیدند که به زبان روسی به معنای «بمان» یا «توقف کن» است و با واژه «انزل» عربی- که به معنی فرود آمدن است و گروهی واژه انزلی را برگرفته از آن می‌دانند- همانندی دارد. گرجی‌ها در آثار تاریخی و جغرافیایی خود از این شهر به نام «زن زلی» یاد کرده‌اند که به معنی «چشم تنگ» است(افشار، ۱۳۷۸: ۱۱۴).
ناگفته نماند در گذشته اهالی انزلی به آب کثیف و مرده «آب انزل» می‌گفتند. هنوز ساکنان پر سن و سال این شهر، این واژه را به این معنا به کار می‌برند. بنابراین از این دیدگاه انزلی به معنای «جایگاه آب کثیف»(مرداب) می‌باشد.

۳-۶- ساختار کالبدی شهرستان بندر انزلی
باورهای گوناگونی در زمینه‌ی پدیدآیی و شکل‌گیری بندر انزلی وجود دارد که به یکی از آن‌ها اشاره می‌شود:
الف) انزلی در زمان‌های گذشته به صورت جزیره بود. در زمان نادرشاه، تالاب انزلی از ناحیه گلوگاه حدود ده کیلومتری باختر انزلی، از طریق یک آبراه طبیعی به دریا راه داشت. این شهر در حدود سیصد سال پیش به غازیان پیوسته بوده و راه دریا به تالاب از طریق گلوگاه میسر می‌گردید. غازیان تا چند دهه پیش، گذرگاه بی‌شماری از رودها بود. بدین سبب به جزایر کوچک و بزرگ بخش‌بندی می‌شد. انزلی نیز مانند شبه‌جزیره‌ای در سمت باختر تا منطقه‌ی کپورچال به درازای بیست کیلومتر ادامه دارد و همچون سدی تالاب و دریا را از یکدیگر جدا می‌سازد. در گذشته پیرامون منطقه مسکونی کانونی انزلی را تپه‌های شنی فراگرفته بود. مردم با هموارکردن این تپه‌ها، جایگاه‌های سکونتگاهی را گسترش دادند. این گونه تپه‌های ماسه‌ای هنوز در نواحی کلویر انزلی دیده می‌شود. از دوره «فتحعلی‌شاه» قاجار انزلی اهمیت یافت. از این زمان کم‌کم بر تعداد بناها و ساختمان‌های انزلی افزوده شد، از جمله ساختمان‌های شهربانی، فرمانداری، عمارت معتمدی، مناره دیده‌بان و فانوس دریایی ساخته شد و ناحیه‌ی شهری به سوی جنوب ژرفای بیشتری یافت و ساختار کالبدی کنونی انزلی شکل گرفت. همچنین در زمان فرمانروایی «خسروخان گرجی» در گیلان، وی فرمان ساخت چند گرمابه کوچک به نام باغ شاه را در ناحیه میان پشته صادر نمود. به علاوه، عمارت شمس‌العماره در دوران سلطنت «ناصرالدین‌شاه» در انزلی برپا شد. تالش‌ها، فومنی‌ها، رشتی‌ها، خمامی‌ها، خلخالی‌ها و در دوره‌های تاریخی روس‌ها، ژرفای شهری و ساختار کالبدی اصلی شهری انزلی وابستگی به دوره «رضاشاه» دارد. بیشتر ساخته‌های شهری، بناهای مهم و پل‌های بزرگ روی تالاب یادگار این دوره‌اند. ساختار خطی انزلی تا منطقه‌ی کپورچال، دارای بافتی نوین و در پیوستگی به دریا شکل یافته است. در ژرفا بخشیدن به ساختار کالبدی شهر، پدیده‌ها کارکرد عمده‌ای داشته‌اند، منطقه تجاری شهر که از محدوده‌ی بانک ملی و زیر پل انزلی آغاز می‌شود. در گذشته این منطقه از طریق آبراهه‌های خروجی و به وسیله کرجی با پیربازار و دیگر نقاط دادوستد عمده‌ای داشت. کهنه‌بازار و شنبه‌بازار در ناحیه‌ی شهر قرار دارند و بناهای قدیمی آن خود گواه پیشینه‌ دیرین این بازار است. بیشتر بازرگانان از زمان‌های گذشته در دو تیمچه این بازار فعال هستند؛ تیمچه امینی که پیشینه‌ یکصدوبیست‌ساله و تیمچه نظری که پیشینه شصت‌ساله دارند. دومین تأثیر را در ساختار کالبدی انزلی، ادارات دولتی و ساختمان‌های اعیانی گذارده است. میدان مرکزی شهر که در زمان‌های گذشته جایگاه نگهداری جنگ‌افزارهای دولتی بود، ساختمان‌های شهرداری، فرمانداری، اداره شیلات با پیشینه یکصدوپنجاه ساله و اداره گمرک با پیشینه سیصدساله در بخشی به کالبد پاره خاوری شهر(غازیان) نقش ویژه‌ای داشته‌اند(کشوردوست، ۴۸:۱۳۸۵).
۳-۷- زمین‌شناسى بندر انزلى
در تقسیمات ساختار زمین‌شناسى ایران بخش شمالى کوه‌هاى البرز را با نام منطقه گرگان- رشت مشخص می‌کنند. بخش ساحلى آن را دشت ساحلى خزر می‌گویند که از گرگان تا آستارا و دریاى کوه‌هاى البرز قرار دارد. بخش غربى آن را دشت ساحلى گیلان تشکیل می‌دهد که وسعتى معادل ۲۲۰۰ کیلومتر داشته و از آستارا تا جنوب شرقى رودسر گسترده شده است، پهناى آن متغیر و حداکثر پهناى آن از بندر کیاشهر تا انزلى می‌باشد. شهر بندر انزلى بر روى همین دشت ساحلى قرار داشته و نسبت به نزدیک‌ترین ارتفاعات موجود در جنوب آن در حدود ۳۷ کیلومتر فاصله دارد.
۳-۸- توپوگرافى
شهرستان بندر انزلى در قسمت شمالى گیلان و در مجاورت دریاچه خزر استقرار دارد و از سطحى هموار برخوردار است. این شهرستان در پایین‌ترین نقطه استان گیلان؛ یعنى در ارتفاع ۳۲- متر از سطح آب‌هاى آزاد قرار گرفته است.
این شهرستان در منطقه‌اى واقع شده است که سه چهارم آن را آب مرداب انزلى و دریا فرا گرفته است. یکى از مشخصات مهم توپوگرافى این منطقه، فاصله نسبتاً زیاد آن با سرچشمه رودهاست. به طور کلى از لحاظ توپوگرافى این شهرستان از دو قسمت تشکیل شده است:
نواحى جلگه‌اى: اغلب روستاهاى این شهرستان؛ بخصوص روستاهاى دهستان لیجارکى حسن‌رود در نواحى جلگه‌اى قرار دارند(این نواحى از باندهاى ماسه‌اى کنار ساحل تا کوهپایه‌هاى البرز را شامل می‌شود).
نواحى ساحلى: محدوده باریکى است که در امتداد ساحل دریا و نوارمانندی به صورت ممتد کشیده شده و بیشتر روستاهاى چهار فریضه در این ناحیه قرار گرفته است.
نقشه ۳-۲- توپوگرافی شهرستان بندر انزلی
۳-۹- اقلیم
مطالعه و بررسی ویژگی‌های اقلیمی یک منطقه همواره مورد نیاز برنامه‌ریزی‌های محیطی بوده و این بررسی در کلیه طرح‌های اقتصادی- اجتماعی، حتی سیاسی کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بنا به تعریف، اقلیم عبارت است از: «تیپ هوا یا شرایط اقلیمی حاکم در یک محل معین در مدت زمان طولانی».
با توجه به مقدمه فوق به منظور انجام مطالعات لازم درخصوص وضعیت اقلیمی منطقه مورد مطالعه گام نخست(با توجه به اینکه روش‌های مطروحه در مطالعات اقلیم‌شناسی یک منطقه) تماماً استناد به آمار و اطلاعات هواشناسی می‌باشد، لذا با درنظرگرفتن موقعیت جغرافیایی منطقه به شناسایی ایستگاه یا ایستگاه‌های موجود در منطقه مورد مطالعه می‌پردازیم. سپس با شناسایی ایستگاه‌های فوق در مرحله تجزیه و تحلیل داده‌ها و آنالیز اطلاعات به تفکیک برای بارندگی، دما، رطوبت نسبی، یخبندان و… صورت می‌پذیرد و در مقیاس‌های ماهانه، سالانه، فصلی به بررسی تغییرات آن پرداخته می‌شود و در زمینه طبقه‌بندی اقلیمی نیز از طریق روش‌های رایج طبقه‌بندی اقدام و تعیین اقلیم منطقه گردیده است.
۳-۹-۱- بررسی ایستگاه هواشناسی ناحیه مورد مطالعه
ایستگاه هواشناسی موجود متعلق به سازمان هواشناسی می‌باشد که جهت بررسی وضعیت اقلیمی شهرستان بندر انزلی از ایستگاه سینوپتیک انزلی بدلیل کامل بودن آمار استفاده شده است. جدول ۳-۲ مشخصات ایستگاه مورد مطالعه را نشان می‌دهد.
جدول ۳-۲- مشخصات ایستگاه مورد مطالعه

بارندگی
بارندگی یکی از عوامل و پدیده‌های مهم در شناخت میزان رطوبت و منابع آبی است. از این رو، ضروری است تا بطور کامل از خصوصیات آن در محدوده مورد بررسی قرار گیرد.
شهرستان بندر انزلی به علت موقعیت خاص خود از سمت شمال به دریا و از سمت جنوب خود به رشته کوه‌های البرز محدود می‌گردد. از این رو، دارای رطوبت بسیار بالای خزری بوده که خود منتج از جریاناتی است که از سمت شمال و شمال غرب و شمال شرق در فصل پاییز و زمستان به سمت آن می‌آیند که عمده‌ترین آن پرفشار سیبری و پرفشار آسیای مرکزی و جریانات مدیترانه‌ای است که باعث افزایش رطوبت و ریزش باران فراوان نسبت به کل کشور در فصل پاییز می‌گردد.
جدول ۳-۳- بارندگی سالانه ایستگاه مورد مطالعه.